Nhận định, soi kèo Keciorengucu vs Sanliurfaspor, 18h00 ngày 8/4: Khó tin cửa trên

Điều đó có nghĩa là năm 2036, Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn dân số già. 20 năm sau đó, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số siêu già, như Nhật Bản vài năm trước.

Theo Tổng cục Dân số, tuổi thọ trung bình của người Việt là 73,6 tuổi, nhưng phụ nữ Việt Nam có tuổi thọ cao hơn nam giới (76,1 so với 71,1). Năm 2019, khoảng cách này là 5,3 tuổi (76,3 so với 71,0).

Trung bình người cao tuổi ở Việt Nam mắc 3-4 bệnh, thường là bệnh không lây nhiễm, cơ xương khớp, sa sút trí tuệ, giảm thính lực, tăng huyết áp, rối loạn giấc ngủ... Dù tốc độ già hóa rất nhanh, số lượng người cao tuổi tăng từng năm, nhưng dịch vụ y tế đáp ứng điều trị và chăm sóc dài hạn của Việt Nam rất khiêm tốn. Cả nước chưa có bệnh viện chăm sóc người cao tuổi dài hạn.

Riêng với Hà Nội, PGS.TS Hồ Thị Kim Thanh, Bộ môn Y học gia đình, Đại học Y Hà Nội, cho hay thủ đô có 250.000 người từ 75 tuổi trở lên, cần nhiều sự trợ giúp xã hội, y tế, chăm sóc nhất, ước tính Hà Nội cần ít nhất 10 bệnh viện, khoa lão, trung tâm y tế chăm sóc lão khoa chuyên biệt để phục vụ người dân.

Kế hoạch chuẩn bị cho tuổi già còn hạn chế

Bà Bùi Thị Ninh, Giám đốc Văn phòng Giới sử dụng lao động, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam TP.HCM, cho hay người cao tuổi Việt Nam vẫn có tư duy đầu tư cho tuổi già bằng cách đầu tư cho con cái. “Bao nhiêu tiền bạc đều cố gắng tập trung cho việc học hành và tương lai của con, mong muốn sau này con cái sẽ chăm sóc lại mình. Việc chuẩn bị các nguồn thu nhập ổn định, bền vững cho tuổi già còn khá hạn chế”, bà Ninh nói.

Nguồn thu nhập của người cao tuổi Việt Nam phần lớn đến từ sự hỗ trợ của con cháu, càng lớn tuổi, sự phụ thuộc này càng lớn; trong khi nguồn thu nhập từ việc làm càng lớn tuổi càng giảm. Nguồn từ tiết kiệm rất ít ỏi, chỉ vài phần trăm. 

Điều này khiến bà Ninh cho rằng “khá báo động, lo ngại” vì lương hưu, trợ cấp xã hội còn hạn chế, nếu nguồn hỗ trợ từ con cháu hoặc khả năng làm việc giảm sẽ khiến nguồn thu nhập giảm đáng kể, thành trở ngại lớn cho đời sống người cao tuổi.

Nhật Bản là một quốc gia có dân số siêu già hiện nay. Nhóm dân số cao tuổi từ 65 tuổi trở lên của quốc gia này năm 2022 là 36,2 triệu người, chiếm 29% tổng dân số. Quốc gia này có rất nhiều kinh nhiệm trong việc xây dựng một xã hội dân số già như việc tái cấu trúc hệ thống y tế, chăm sóc lão khoa, xây dựng và quản trị cơ sở chăm sóc người cao tuổi, xây dựng các chế độ chính sách an sinh xã hội, lao động, thiết kế cơ sở hạ tầng...

Giáo sư Naoki Kondo, Trưởng khoa Dịch tễ học xã hội, Trường Y tế công cộng thuộc Đại học Kyoto, đưa một ví dụ thú vị về việc các địa phương ở Nhật Bản thành lập các quán cộng đồng để ngăn ngừa khuyết tật chức năng ở người cao tuổi. Các quán cộng đồng này là nơi người già có thể tụ họp, tương tác, giao lưu, có thể làm giảm 50% tỷ lệ người cần chăm sóc điều dưỡng; đồng thời kêu gọi nhiều người thu nhập thấp, phụ nữ cao tuổi tham gia. Bộ Y tế, lao động và phúc lợi Nhật Bản cũng có ngân sách để hỗ trợ địa phương thực hiện mô hình này. 

Cơn bão 'già hóa' ở Việt Nam: Bao nhiêu tuổi nên bắt đầu lo cho tuổi già?

PGS.TS Nguyễn Quang, Giám đốc Trung tâm Nam học, BV Việt Đức, trong tuần qua, trung tâm tiếp nhận 2 trường hợp bé trai bị xoắn tinh hoàn và đều phải cắt tinh hoàn do tuyến dưới chẩn đoán nhầm, đến viện chậm trễ.

Trường hợp thứ nhất là bệnh nhân Nguyễn Thành K.,13 tuổi, đột ngột sưng đau tinh hoàn trái. Khi vào BV tuyến dưới được chẩn đoán viêm tinh hoàn trái, chỉ định điều trị kháng sinh 3 ngày nhưng không đỡ.

Trường hợp thứ hai là bệnh nhân Nguyễn Văn K.,13 tuổi cũng với triệu chứng tương tự, đi khám tại phòng khám tư, được chẩn đoán viêm tinh hoàn cho thuốc tự điều trị ở nhà.

Cả 2 được chuyển đến BV Việt Đức sau 3 ngày điều trị. PGS Quang cho biết, sau khi kiểm tra, làm xét nghiệm, xác định 2 bé trai bị xoắn tinh hoàn, chỉ định mổ cấp cứu. 

PGS Quang cùng ekip phẫu thuật cắt tinh hoàn cho bệnh nhân

Ngay khi mở ra, tinh hoàn của 2 bé trai này đã hoại tử tím đen. Bác sĩ buộc phải cắt bỏ 1 bên tinh hoàn do không còn khả năng bảo tồn và cố định tinh hoàn còn lại. Sau mổ, hiện cả 2 bệnh nhân đã ổn định sức khoẻ.

PGS Quang cho biết, xoắn tinh hoàn là một cấp cứu nam khoa thường gặp, chiếm khoảng 17% các trường hợp đau bìu cấp tính, 90% thường gặp ở lứa tuổi từ 13 - 21.

Xoắn tinh hoàn xảy ra khi tinh hoàn di động quá mức quanh thừng tinh dẫn đến tắc nghẽn hệ thống mạch máu, hậu quả làm tắc mạch máu cấp tính. Nếu không phẫu thuật giải phóng kịp thời sẽ dẫn đến hoại tử tinh hoàn. Đây là một cấp cứu nam học cần được điều trị phẫu thuật cấp cứu sớm đặc biệt trong 6 giờ đầu.

Tuy nhiên, bệnh thường hay chẩn đoán nhầm với viêm tinh hoàn, đó là nguyên nhân dẫn đến sự chẩn đoán chậm trễ và phải cắt tinh hoàn.

Theo PGS Quang, khi nam giới có biểu hiện bị đánh thức đột ngột trong giấc ngủ bởi 1 cơn đau chói ở bìu, khi khám thấy tinh hoàn bên cao, bên thấp thì cần nghĩ tới xoắn tinh hoàn.

Do đó, để tránh những trường hợp đáng tiếc, PGS Quang khuyến cáo, tất cả nam giới cần đi khám ngay khi có các triệu chứng đau đột ngột ở vùng bìu và khuyến cáo đến các bác sĩ các tuyến khi đứng trước một bệnh nhân đau đột ngột bìu cần chẩn đoán chính xác để tránh những hậu quả đáng tiếc như 2 bệnh nhân trên.

Thông thường với các bệnh nhân bị xoắn tinh hoàn, hình ảnh siêu âm Doppler sẽ hiện rõ dấu hiệu xoáy nước điển hình. 

Thúy Hạnh

'Cậu nhỏ cong': Dấu hiệu cảnh báo bệnh nguy hiểm có cả ung thư

Chứng cong dương vật là một triệu chứng bên ngoài có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang mắc các chứng bệnh nguy hiểm bên trong, thậm chí là có thể mắc ung thư.

Sự trì hoãn giấc ngủ không phải là mới nhưng xuất hiện ngày càng nhiều trong vài năm gần đây.

Ba yếu tố khiến việc ngủ muộn được coi là trì hoãn giờ đi ngủ:

1. Việc đi ngủ muộn làm giảm tổng thời gian ngủ của một người.

2. Không có lý do chính đáng để thức khuya hơn dự định.

3. Nhận thức rằng việc trì hoãn giờ đi ngủ có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực nhưng vẫn không chịu ngủ.

Nguyên nhân là một số người cố tình bỏ qua việc ngủ để có nhiều thời gian rảnh hơn. Các nhà nghiên cứu có một số giả thuyết giải thích: Có thể bạn là một con cú đêm thích thức khua và sống về đêm. Bạn đang tìm kiếm cách giảm căng thẳng sau một ngày bận rộn. Bạn chat, lướt face, zalo, viber, instagram, chơi game, xem phim... Một số người có xu hướng trì hoãn nói chung, nghĩa là bạn thường xuyên trì hoãn làm những việc quan trọng. 

"Sự trì hoãn trước khi đi ngủ để trả thù" có thể ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe. Trung bình, người lớn cần ngủ khoảng 7 đến 9 giờ mỗi đêm. Trẻ em và thanh thiếu niên cần nhiều hơn. Thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến mọi thứ, từ các mối quan hệ, công việc đến khả năng lái xe an toàn. 

Người thiếu ngủ ngoài cảm giác mệt mỏi còn có nhiều triệu chứng như: Suy nghĩ chậm hơn, ít chú ý hơn, trí nhớ tệ hơn, có thể ra quyết định sai lầm, căng thẳng, lo lắng và cảm thấy khó chịu, dễ nóng giận, cau có, gay gắt.

Về lâu dài, thiếu ngủ có thể làm tăng nguy cơ mắc các tình trạng sức khỏe như bệnh tim, bệnh tiểu đường, béo phì hoặc sụt cân, hệ thống miễn dịch yếu hơn.

Thiếu ngủ còn ảnh hưởng tới các vấn đề liên quan đến hormone, đau nhức một hay nhiều chỗ. Không ngủ đủ giấc, bạn cũng có nguy cơ phát bệnh tâm thần: như trầm cảm, lo âu, thay đổi tính cách... Ngoại hình càng ngày càng xấu và nhìn già trước tuổi, giảm tuổi thọ. Nói một cách ngắn gọn, thiếu ngủ có thể khiến bạn chết sớm vì bệnh tật. 

Từ những tác hại trên, bạn nên quản lý tốt giấc ngủ của mình, cố gắng ngủ đủ giấc.

Một số mẹo để ngủ đủ giấc:

- Hạn chế caffeine, thuốc lá và đường, đăc biệt tránh vào ban đêm. 

- Hạn chế ngủ trưa nhiều.

- Tạo thói quen thư giãn trước khi đi ngủ. Ví dụ, bạn có thể đánh răng, đọc sách và thực hiện một số động tác giãn cơ nhẹ nhàng. Dù bạn chọn gì, hãy tạo ra thói quen mỗi tối, trong thời gian ngắn.

- Bỏ qua những bữa ăn khuya quá nhiều. Ăn nhiều trước khi đi ngủ có thể khiến bạn bồn chồn và bị trào ngược dạ dày.

-  Không uống nước quá nhiều trước khi ngủ, dù uống đủ nước là điều thông minh, nhưng uống nhiều trước khi đi ngủ có thể dẫn đến việc phải đi vệ sinh vào giữa đêm.

- Đi tiểu trước khi đi ngủ để tránh tiểu đêm làm thức giấc, nhất là nam giới trên 50 tuổi có nguy cơ phì đại tiền liệt tuyến cao. 

- Thức dậy và đi ngủ vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả vào cuối tuần.

-  Chuẩn bị phòng ngủ sạch sẽ, êm ái, thoáng đãng. Hãy đặt nhiệt độ phòng mà bạn thích. Giảm độ sáng đèn ngủ hoặc tắt hết đèn. Tắt màn hình các thiết bị điện tử. Nếu phòng ồn quá (ví dụ gần đường lớn), hãy cân nhắc sử dụng ứng dụng tạo các âm thanh êm dịu khác để che giấu tiếng ồn.

Danh tính số của một người có thể bao gồm nhiều thuộc tính: dữ liệu tiểu sử (tên, tuổi, giới tính, địa chỉ,…), dữ liệu sinh trắc học (vân tay, mống mắt,…) cũng như các thuộc tính mở rộng khác.

Định danh (Identification) là quá trình thiết lập, xác định hoặc công nhận danh tính của một đối tượng.

Định danh điện tử (Electronic Identification) là quá trình thiết lập, xác định hoặc công nhận danh tính số của một đối tượng.

Xác thực điện tử (Authentication) là quá trình xác minh điện tử đối với danh tính một thực thể.

Tại Việt Nam, Quyết định 34/2021/QĐ-TTg quy định về định danh và xác thực điện tử trên nền tảng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh. Các thông tin cần khai báo được thực hiện trên thiết bị điện tử khi cá nhân đăng ký tài khoản định danh điện tử gồm: 1- Số định danh cá nhân; số hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế (đối với người nước ngoài); 2- Họ, tên đệm và tên; 3- Ngày, tháng, năm sinh; 4- Giới tính; 5- Quốc tịch (đối với người nước ngoài); 6- Số điện thoại, email.

Danh tính số, định danh và xác thực điện tử có vai trò hết sức quan trọng cuộc sống và là nền tảng của chuyển đổi số. Đối với cơ quan Chính phủ: Danh tính số là một yếu tố quyết định cho việc chuyển đổi số các dịch vụ của Chính phủ, đảm bảo tính sẵn sàng của các dịch vụ công trực tuyến; Giảm thiểu những sai sót, gian lận của con người trong quá trình thực hiện xác thực danh tính; Đảm bảo quyền tiếp cận thông tin, tiếp cận dịch vụ công của nhiều cá nhân, tổ chức, nhiều nhóm đối tượng người dùng khác nhau, đặc biệt là người dân khu vực vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo hoặc những người khuyết tật; việc duy trì hệ thống quản lý nhận dạng và xác thực điện tử giúp giải phóng nhân lực; giảm chi phí vận hành; tăng cường tính minh bạch, trách nhiệm giải trình của các cơ quan Chính phủ…

Đối với các doanh nghiệp, việc định danh và xác thực điện tử giúp cải thiện chất lượng dịch vụ theo hướng lấy khách hàng làm trung tâm; Đảm bảo an toàn cho các giao dịch số, giảm thiệt hại cho doanh nghiệp từ các vụ gian lận, trộm cắp danh tính; mở ra cơ hội kinh doanh mới cho các doanh nghiệp đặc biệt trong lĩnh vực tài chính ngân hàng; cắt giảm chi phí và thời gian vận hành …

Danh tính số cũng hỗ trợ thanh toán xuyên biên giới, tăng khả năng bảo vệ dữ liệu trong các giao dịch thương mại quốc tế và tạo môi trường cho các doanh nhân thiết lập đề xuất kinh doanh sáng tạo nhằm thúc đẩy mở rộng nền kinh tế số.

Linh Đan

Anh Đào Trọng Thành (sinh sống và làm việc tại Hà Nội) vừa trở về từ chuyến du lịch châu Âu. Trước khi lên đường, anh Thành đã nghiên cứu và lên chi tiết kế hoạch chi tiêu khoảng 50 triệu và trong thực tế, anh chi tiêu cũng xấp xỉ con số này.

Chuyến đi của anh Thành kéo dài 20 ngày, đi qua 5 nước là Pháp, Hà Lan, Thụy Sĩ, Italy và Hy Lạp, trong đó là 9 thành phố nổi tiếng: Paris, Amsterdam, Colmar, Lauterbrunnen, Venice, Florence, Chianti, Rome và Santorini. Đây là lịch trình do anh tự lên, dựa theo sở thích và những tìm hiểu của mình trước chuyến đi.

Theo anh Thành, chi phí này dành cho một chuyến du lịch châu Âu trong gần 3 tuần là khá hợp lý. Mỗi người có sở thích và điểm đến khác nhau nên không thể dùng chi phí của người này áp dụng vào người khác. Bạn có thể áp dụng công thức tính trung bình là 100 euro một ngày nhân với số ngày dự tính đi để ra chi phí tổng quát cho cả chuyến đi. Tùy thời điểm đi và thời điểm book vé, dịch vụ mà giá cả thay đổi.

Vườn hoa Keukenhof (Hà Lan)

Dưới đây là tư vấn chi tiết trong chuyến du lịch của anh Đào Trọng Thành:

1. Phí visa: 1.500.000 đồng

Thông thường, để đi châu Âu, bạn sẽ xin visa cho nước mình nhập cảnh đầu tiên, hoặc nước mình có thời gian lưu trú nhiều nhất trong chuyến đi. Theo kinh nghiệm, bạn nên xin visa ở Pháp, vì việc xét duyệt hồ sơ nhanh và dễ chịu nhất. Phí visa ở Đại sứ quán Pháp là 60 euro (1.500.000 đồng) xin trực tiếp từ sứ quán tại Việt Nam.

Để xin visa Schengen, bạn cần phải chứng minh thu nhập, công việc và mục đích chuyến đi. Vấn đề thu nhập, bạn cần có số dư của sổ tiết kiệm đủ để tự chi trả cho quá trình chi tiêu của mình khi đi du lịch (70-100 euro một ngày nhân với số ngày thực tế theo lịch trình).

Tiếp theo, bạn chứng minh việc làm ổn định bằng những giấy tờ như giấy nghỉ phép (bản gốc tiếng Anh in trên letter header công ty) kèm chứng nhận mức lương, sao kê tài khoản trả lương qua ngân hàng (3 tháng gần nhất), hợp đồng lao động (nếu hợp đồng tiếng việt thì dịch công chứng sang tiếng Anh).

Về mục đích chuyến đi, bạn phải có lịch trình cụ thể, các đặt phòng khách sạn khớp với lịch trình, vé máy bay, vé tàu…

Những ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên ở Thụy Sĩ

2. Vé máy bay quốc tế : 15.300.000 triệu đồng

Có nhiều đường bay từ Việt Nam đến châu Âu, mình chọn Qatar vì dịch vụ tốt, máy bay loại mới, hay có khuyến mại, nhược điểm là phải transit ở Doha. Nếu không thích transit thì có thể bay của Vietnam Airlines chừng 12 tiếng.

3. Chi phí khách sạn: 9 triệu đồng

Hostel và airbnb là sự lựa chọn của mình cho chuyến đi châu Âu, chỗ ở mình chọn tiện đi lại tham quan, gần nhà ga. Do có kế hoạch từ trước nên mình đã đặt từ sớm, giá khá tốt, giá hostel rẻ nhất là ở Santorini 14 euro một đêm, đắt nhất là ở Thụy Sĩ 30 euro một đêm.

Đa số hostel mình ở có bữa sáng khá đầy đủ: hostel ở Amsterdam, Paris. Số còn lại có sẵn bếp và đồ dùng để nấu nướng.

Có 3 đêm mình ngủ ở sân bay do bay sớm nên cũng tiết kiệm được chi phí chỗ ở.

4. Phương tiện di chuyển: 14 triệu đồng

Nếu đi gần thì dùng bus, xa hơn thì tàu, máy bay, cứ cái nào giá rẻ và giờ đi hợp lý với hành trình thì mình chọn.

Giá bus từ Paris sang Amsterdam là 12,5 euro, từ Amsterdam sang Thụy Sĩ mình bay của Easyjet, từ Rome mình bay thẳng đến Santorini của Vueling, từ Santorini mình bay của Aegean về Paris, transit ở Athen.

Nếu không bay đến Santorini thì chi phí đi lại sẽ giảm nhưng theo mình, mất công đi Châu Âu một lần thì cũng muốn biết Santorini ra làm sao. Giá tàu ở Thụy Sĩ là đắt nhất rồi đến Italy, Hà Lan, Pháp.

Ở Hà Lan mình mua vé 24h giá 7,5 euro không hạn chế số lần trong trung tâm Amsterdam.

Ở Italy mình mua vé 24h giá 7 euro không hạn chế số lần trong trung tâm Rome.

Ở Pháp mình dùng vé Mobilis giá 7 euro đi trong zone 1 & 2, đủ hết các điểm tham quan trung tâm Paris, lại còn được đi bus ra sân bay (tuyến 350 hoặc 351).

Đài phun nước Trevi (Italy)

5. Chi phí ăn uống: 6 triệu đồng

Do chủ yếu ở hostel nên đa phần có ăn sáng trong giá phòng, những chỗ không có ăn sáng thì có thể chủ động ăn ngoài hoặc tự mua đồ về nấu, trung bình 5 euro một bữa đủ chất: bánh mỳ, trứng sữa, thịt bò, rau xanh, hoa quả. Với các điểm đến đặc biệt như Jungfraujoch, Venice, Santorini thì có thể tự thưởng với các bữa ăn tầm 20-30 euro.

6. Chi phí tham quan: khoảng 1.500.000 triệu đồng

Hà Lan: Anne Frank House (9,5 euro), Keukenhof (29 euro), Heineken Experience (16 euro).

Italy: Vatican (12 euro)

Đây là các điểm tham quan mà mình muốn đến nên đã đặt vé trước, vé vào Anne Frank House là khó đặt nhất vì vé online bán rất ít mà không phải bán cả ngày.

Bạn cũng có thể lên chương trình theo nhu cầu và sở thích riêng. Mình chỉ quan bảo tàng bên ngoài với các điểm miễn phí, chỗ nào thích thì mới mua vé vào trong.

7. Các chi phí khác như bảo hiểm, tàu điện ngầm, xe bus: khoảng 3 triệu đồng

8. Chi phí dự trữ hoặc mua quà lưu niệm: 5% tổng chi phí.

Đỉnh Jungfraujoch (Thụy Sĩ), nơi được coi là Nóc nhà châu Âu

Một vài chi tiết đáng nhớ trong chuyến đi:

Kể về 20 ngày lang thang ở châu Âu, anh Thành tâm đắc nhất với trải nghiệm khi chinh phục đỉnh Jungfraujoch (Thụy Sĩ), nơi được coi là Nóc nhà châu Âu mà nhiều người ao ước “phải đến một lần trong đời” để tận mắt chứng kiến quang cảnh tuyệt đẹp. Ở độ cao đáng kinh ngạc 3.454 m, ga đường sắt Jungfraujoch Thụy Sĩ là nhà ga cao nhất ở châu Âu. Đêm trước khi đi tàu lên Jungfraujoch, cả nhóm theo dõi thời tiết liên tục, ngay khi thấy ánh nắng xuất hiện trên Jungfraujoch thì lập tức xuất phát.

Còn về cảm xúc ấn tượng nhất, anh kể: 'Đó là sáng 27/4 khi nhìn thấy tuyết rơi trắng xóa ở Lauterbrunnen (Thụy Sĩ), khung cảnh thật đẹp và nên thơ. Tôi đã facetime về Việt Nam với bạn bè để chia sẻ cảm xúc, hôm đó mãi đến đầu giờ chiều tôi mới ra khỏi hostel để đi chơi'.

Khi tới chốn thiên đường lãng mạn Santorini (Hy Lạp), nhóm của anh chọn hiking từ Fira tới Oia để ngắm hoàng hôn lãng mạn và đẹp nhất thế giới, thay vì đi xe bus chỉ tốn 1,8 euro để có trải nghiệm khác. 

Lúc đến Oia, cảm xúc như vỡ òa khi tận mắt chứng kiến những mái vòm màu xanh cobalt đặc trưng của Santorini mà trước đến giờ chỉ nhìn ngắm qua internet. 'Lúc hoàng hôn bắt đầu, cảm giác tim thắt lại vì khung cảnh quá lãng mạn và đẹp không tả xiết', anh nói.

(Theo Ngôi sao)