Tiềm năng phát triển lớn

Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, trao đổi tại Hội thảo “Hành lang pháp lý cho ngân hàng số tại Việt Nam” ngày 19/12 tại Hà Nội, các chuyên gia đánh giá trong một thập niên qua, thế giới đã chứng kiến sự phát triển, bùng nổ công nghệ số làm thay đổi mạnh mẽ cách thức vận hành của hầu hết các lĩnh vực trong đời sống xã hội cũng như thói quen và hành vi của con người. Ngành tài chính ngân hàng cũng không ngoại lệ.

Sự phát triển nhanh chóng của CNTT hiện nay đang hình thành nên ngân hàng số - xu hướng mới cho ngân hàng bán lẻ tương lai, mang đến những cơ hội mới cho các ngân hàng thương mại (NHTM) nhưng cũng đặt ra những thách thức cần phải vượt qua cho các nhà quản lý.

Trên thế giới, khái niệm ngân hàng số đã dần trở nên phổ biến với khá nhiều chuyên gia từ các tổ chức tài chính quốc tế nghiên cứu về lĩnh vực này, xoay quanh các khái niệm ngân hàng 3.0, digital bank, digital transformation.

Các nghiên cứu đều chung nhận định về xu hướng phát triển ngân hàng số - được coi là tương lai của ngân hàng trong kỷ nguyên số với những thay đổi trong hành vi của khách hàng khi mà các phát minh trong lĩnh vực công nghệ thông tin như thiết bị di động thông minh, mạng xã hội, điện toán đám mây đã thay đổi hành vi con người và xã hội loài người, thu hẹp khoảng cách, thúc đẩy kết nối và giao lưu văn hóa, kinh tế một cách nhanh chóng và toàn diện.

Mặc dù đã xuất hiện trên thế giới từ năm 2010, tuy nhiên, ngân hàng số là một khái niệm còn khá mới mẻ tại Việt Nam trong thời gian gần đây.

Với sự phát triển như vũ bão của CNTT và làn sóng số hóa phát triển mạnh mẽ, ngân hàng số có nhiều tiềm năng sẽ trở thành mô hình kinh doanh chủ đạo của các NHTM tại Việt Nam trong tương lai.

Theo thống kê của Công ty We are Social, thời điểm tháng 1/2016, Việt Nam có 47,3 triệu người dùng internet (chiếm 50% dân số), có 35 triệu người sử dụng mạng xã hội (29 triệu người sử dụng mobile) có 143 triệu điện thoại (chiếm 152% dân số).

Người trưởng thành 55% sử dụng smartphone, 46% có máy tính, 12% có máy tính bảng. Thời gian truy cập Internet hàng ngày qua máy tính 4h39 phút, qua mobile phone 2h25 phút, truy cập mạng xã hội qua các thiết bị khác nhau 2h18 phút. Có 78% người sử dụng Internet sử dụng Internet hàng ngày.

Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB), năm 2015 tại Việt Nam, tỷ lệ số đăng ký sử dụng Internet trên 100 dân là 48,3%, tỷ lệ số điện thoại trên 100 dân là 147%.

Đánh giá của Tổ chức giám sát doanh nghiệp quốc tế BMI 2015 cho thấy Việt Nam là nước có tốc độ tăng trưởng internet khá cao (9%/năm), xếp hạng 15 trên thế giới. Bên cạnh đó, Việt Nam có 52% dân số dùng internet, tỷ lệ khách hàng của các hệ thống NHTM tại Việt Nam sử dụng dịch vụ ngân hàng số như mobile, internet banking chiếm khoảng 44%.

Từ thống kê trên, có thể thấy Việt Nam có tiềm năng to lớn phát triển ngân hàng số. Tuy nhiên, ngân hàng số là loại hình có nhiều điểm khác biệt, rất mới so với mô hình ngân hàng truyền thống từ phương thức thiết kế sản phẩm, chính sách, quy trình sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho khách hàng… Chính vì vậy, nền tảng khuôn khổ pháp lý cho sự phát triển của ngân hàng số sẽ rất quan trọng.

Về khung khổ pháp lý tại Việt Nam, vấn đề liên quan tới các dịch vụ ngân hàng số (văn bản điện tử, chữ ký số, an ninh bảo mật...) vẫn còn chưa thật sự thuận lợi. Cung cấp dịch vụ ngân hàng số tại Việt Nam nhằm đảm bảo tính bảo mật, bảo vệ thông tin cá nhân; phòng chống gian lận trong kinh doanh...

Quyết định 44 quy định về giá dịch vụ trông giữ xe đạp, xe máy, xe ô tô trên địa bàn thành phố Hà Nội được Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Đức Chung ký ban hành vào trung tuần tháng 12/2017.

Có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2018, Quyết định 44 thay thế Quyết định 58 ngày 31/12/2016 của UBND Thành phố ban hành giá dịch vụ trông giữ xe đạp (kể cả xe đạp điện), xe máy (kể cả xe máy điện), xe ô tô trên địa bàn Hà Nội; và văn bản 4484 ngày 13/9/2017 của UBND Thành phố về giá dịch vụ trông giữ xe tự động qua điện thoại di động iParking tạm thời tại 4 quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa và Hai Bà Trưng.

Theo Quyết định mới được UBND TP.Hà Nội ban hành, giá dịch vụ trông giữ xe tự động qua ứng dụng công nghệ thông minh được phân thành 2 loại: giá trông giữ xe theo lượt và giá trông giữ xe ô tô hợp đồng theo tháng.

Trong đó, về giá trông giữ xe theo lượt, UBND TP.Hà Nội quy định, lượt xe tối đa không quá 60 phút, quá 60 phút thu thêm lượt tiếp theo. Trong thời gian từ 18h đến trước 6h sáng hôm sau, trường hợp gửi xe qua đêm giá trông giữ xe sẽ được tính bằng 6 lượt (ví dụ giá 1 lượt là 25.000 đồng/xe/lượt, giá gửi xe qua đêm sẽ là 150.000 đồng/xe); trường hợp gửi xe theo lượt (không gửi qua đêm), giá trông giữ xe sẽ được tính theo mức giá cụ thể như sau:

Về hình thức thanh toán, Quyết định 44 của UBND TP.Hà Nội quy định, người sử dụng dịch vụ có thể thanh toán qua tin nhắn gửi tới đầu số 9556, thẻ thanh toán quốc tế hoặc thẻ thanh toán nội địa.

Riêng với trường hợp người sử dụng dịch vụ thanh toán giá dịch vụ trông giữ xe qua hình thức nhắn tin tới đầu số 9556, ngoài mức giá lượt trông giữ xe theo quy định ở bảng trên, người sử dụng còn phải thanh toán chi phí dịch vụ tin nhắn của các nhà mạng di động qua đầu số 9556 (10% giá trị giao dịch). Chi phí dịch vụ tin nhắn sẽ được nhà mạng niêm yết công khai tại các điểm trông giữ xe.

Theo đánh giá của các chuyên gia công nghệ, sự bùng nổ của các loại hình dịch vụ Internet, công nghệ di động, điện toán đám mây… đang khiến cho vấn đề mất an toàn, an ninh thông tin trong các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước ở mức độ nghiêm trọng, năng lực chống lại sự xâm nhập về thông tin còn yếu, hầu hết không biết rõ đối tượng tấn công cơ sở dữ liệu của mình và chưa có quy trình thao tác để ứng phó khi có sự cố xảy ra.

Thậm chí, rất nhiều cuộc tấn công, xâm nhập của hacker diễn ra trong năm 2017 nhưng nhiều cơ quan không hề hay biết, hacker âm thầm đánh cắp thông tin dữ liệu.

Trong khi đó, nhiều địa phương hiện nay không có bộ phận an ninh thông tin, nhân sự chuyên trách cũng chỉ là một vị trí kiêm nhiệm của bộ phận CNTT. Liên quan đến thực tế này, theo ông Triệu Trần Đức, Tổng Giám đốc CMC Infosec cho rằng đó là thực tế không thể tránh khỏi do trong các cơ quan nhà nước phần lớn còn đang thiếu hụt nhân lực CNTT.

“Để cải thiện tình hình , cần tăng cường đầu tư vào các công nghệ phòng thủ và giám sát thế hệ mới có ứng dụng trí tuệ nhân tạo và BigData để tăng cường kiểm soát và báo cáo thời gian thực”, ông Triệu Trần Đức nói.

Cũng theo đánh giá của ông Đức, hiện nhiều tổ chức nhà nước đầu tư không đủ cho an ninh, an toàn thông tin. Đôi khi chỉ coi trọng đầu tư ứng dụng vào thiết bị phục vụ, chỉ quan tâm hệ thống đạt được tính năng cần thiết mà không quan tâm đến độ an toàn của hệ thống.

Ông Triệu Trần Đức cho rằng, tốt nhất nên thuê ngoài các công ty có dịch vụ rà soát APT, hoặc dịch vụ giám sát an ninh mạng, giúp nâng cao khả năng phát hiện bị tấn công và thất thoát dữ liệu.