TS Lê Đông Phương, nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giáo dục đại học của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, chia sẻ: “Có lẽ chỉ ở Việt Nam mới phân biệt “trường đại học” với “đại học” thành 2 chủ thể khác nhau, chứ ở các nước thực ra chỉ là một”.

Chưa kể, theo ông Phương, cũng là “đại học” nhưng 2 đại học mới chuyển lên từ trường đại học (ĐH Bách khoa Hà Nội, ĐH Kinh tế TP.HCM) cũng đã có sự khác biệt  so với 5 đại học  vốn có trước đây (2 đại học quốc gia, 3 đại học vùng) - đó là ở cơ cấu quản trị. Thực tế hiện nay đang cho thấy sự kết nối giữa các trường thành viên trong các đại học vốn có trước đây còn lỏng lẻo.

“Với các đại học trước đây, tuy gọi là một đại học nhưng các trường thành viên có sự độc lập nhất định, có quyền tự chủ như: Có hệ thống quản lý như một trường đại học bình thường, có mã tuyển sinh riêng, có con dấu riêng, logo riêng... Chính vì vậy, dẫn đến việc cùng trong một đại học có rất nhiều bằng.

Bản thân mỗi trường thành viên cũng lại cố gắng thể hiện mình là khác biệt so với tổng thể của đại học. Chưa kể, các trường thành viên (theo thiết kế ban đầu là chuyên sâu vào một mảng, lĩnh vực nhất định) đã có những sự chồng lấn khi có những ngành đào tạo giống nhau như Trường ĐH Khoa học tự nhiên và Trường ĐH Công nghệ của ĐH Quốc gia Hà Nội; hay Trường ĐH Kinh tế và Trường Quản trị kinh doanh,...

Câu hỏi đặt ra như vậy có thực sự đó là một liên kết chặt chẽ hay chỉ một liên minh có tính tượng trưng giữa các đơn vị độc lập? Nhìn tổng thể, sẽ thấy vai trò của đại học lớn rất mờ nhạt”.

Trong khi đó, theo cấu trúc của các đại học mới chỉ có một logo, bằng tốt nghiệp có tên một đại học. Như vậy, mô hình đại học như ĐH Bách khoa Hà Nội hay ĐH Kinh tế TP.HCM có tính nhất quán cao hơn, mang tính ‘một đại học duy nhất’ khi các trường thành viên thực sự là một phần của đại học lớn.

Tuy nhiên, theo ông Phương, mô hình đại học “theo kiểu mới” này cũng chưa cho thấy những thay đổi rõ rệt.

Ông Phương dẫn chứng ngay như ĐH Bách khoa Hà Nội sau một năm chuyển lên từ trường đại học, cũng chưa nhìn thấy độ linh hoạt, tính nhanh nhạy của nhà trường thay đổi cụ thể ra sao. “Cũng có thể vì quá mới, chưa nhìn thấy được hệ quả của việc thay đổi. Đâu đó cũng có người bảo rằng có những cái mới bên trong, tôi không phản đối, song sự thay đổi ở tầm hệ thống chưa có gì rõ rệt”, ông Phương nói.

Để tránh việc lên đại học chỉ để tạo danh tiếng, theo ông Phương cách đơn giản là đừng gượng ép phân biệt giữa “đại học” và “trường đại học”.

“Đừng để phân biệt tên gọi làm chúng ta dị biệt với các nước trong hội nhập quốc tế. Điều quan trọng là trường đại học có thật sự khẳng định được mình hay không. Cái tên không giúp nâng tầm một trường đại học”, ông Phương nói. 

“Các trường đại học cũng không nên quá nao núng, lo lắng đua nhau trở thành đại học. Điều tôi trăn trở là đôi khi chỉ vì dư luận xã hội, phụ huynh, thí sinh nghĩ rằng cái tên “đại học” là đẳng cấp hơn “trường đại học” đua nhau vào đó, dẫn đến việc các trường đại học chạy đua danh xưng cho kỳ được. 

Muốn vậy, ngay bản thân những nhà lập pháp cũng cần phải định hình khái niệm “đại học” và “trường đại học” là không có gì khác nhau để từ đó không đưa ra những quy định mang tính phân biệt đối xử về mặt pháp lý. Muốn cả hệ thống tiến lên, cần những giải pháp căn cơ hơn, chứ không phải chỉ ‘thay tên đổi họ’ còn lại bản chất vẫn thế”.

Bà Kim Phụng cho rằng cần khẳng định: Không phải những trường đại học không có định hướng hay không đủ điều kiện chuyển đổi thành đại học là những trường không mạnh, không phát triển, là trường “hạng hai”. 

“Quan trọng nhất là chất lượng và hiệu quả hoạt động, là sự đánh giá của thị trường lao động đối với sản phẩm đào tạo của trường, là sự lựa chọn của người học, là việc làm và sự thăng tiến của cựu sinh viên, là uy tín của đội ngũ giảng viên và tính hữu ích của các công trình khoa học, công nghệ được công bố; sự phát triển bền vững của trường...”.

Khi phát triển thành ĐH, ngoài việc phải thực hiện đủ những điều kiện cứng của pháp luật (“Có ít nhất 03 trường thuộc trường đại học; có ít nhất 10 ngành đào tạo đến trình độ tiến sĩ; có quy mô đào tạo chính quy trên 15.000 người” hoặc “Có ít nhất 3 trường đại học cùng loại hình công lập hoặc cùng loại hình tư thục liên kết thành đại học”) thì những trường đã chuyển đổi thành đại học hay đang thực hiện lộ trình chuyển đổi thành đại học càng cần phải không ngừng nâng cao chất lượng thực chất. 

“Đề án chuyển đổi mô hình từ trường thành đại học và những đánh giá, báo cáo, tổng kết hàng kỳ sau chuyển đổi cần phải giải trình thuyết phục các câu hỏi: Chuyển đổi lên đại học thì người học được lợi gì, cộng đồng xã hội được lợi gì so với trước đây? Chất lượng được nâng cao như thế nào? Chính sách huy động đa dạng các nguồn lực để phát triển, trong đó, nâng cao tỷ trọng các nguồn thu ngoài học phí ra sao? Chính sách thu hút, phân phối hiệu quả theo hướng ưu đãi và trọng dụng nhân tài để xây dựng đội ngũ giảng viên và nhà khoa học danh tiếng, xây dựng các nhóm nghiên cứu mạnh ra sao? Việc nâng cao chất lượng đầu vào/đầu ra, quản lý chất lượng trong quá trình đào tạo và việc làm/độ thăng tiến của người học được nâng cao thế nào...

Những vấn đề này là việc của tất cả các trường, nhưng khi đã chuyển đổi thành đại học cần chú trọng hơn để việc chuyển đổi là thực chất chứ không chỉ “bình mới, rượu cũ”.

Sẽ có 5-7 trường đạt điều kiện lên đại học

Về xét tuyển, ông Đạt cho biết, các trường khối công an sẽ lấy 2 thành phần điểm (gồm điểm bài thi đánh giá của Bộ Công an và điểm thi tốt nghiệp THPT) để làm điểm xét tuyển.

Cụ thể, nhóm các trường công an nhân dân sẽ sử dụng 60% là điểm của bài thi đánh giá của Bộ Công an, 40% còn lại sử dụng điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT. “Do vậy, các thí sinh thi vào các trường công an sẽ tham gia thi tốt nghiệp THPT, sau đó khoảng 10 ngày sẽ thêm kỳ thi của Bộ Công an”. 

Ông Lê Mỹ Phong, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) cho hay, năm nay, về mốc thời gian thi tốt nghiệp THPT năm 2024, hiện nay Bộ GD-ĐT đang lấy ý kiến các địa phương trước khi công bố chính thức thi vào ngày nào. Tuy nhiên, dự kiến vẫn sẽ thi vào thời điểm tương tự như năm ngoái, khoảng cuối tháng 6. 

Ông Triệu Thành Đạt cho biết thêm, khi đăng ký kỳ thi đánh giá của Bộ Công an sẽ có 2 mã bài: CA1 và CA2.

Cả 2 mã bài đều bao gồm 2 phần: phần 1 là trắc nghiệm, phần 2 là tự luận. Riêng ở phần tự luận, thí sinh chọn mã bài CA1, sẽ làm bài tự luận Toán; còn thí sinh chọn mã bài CA2 sẽ làm tự luận môn Ngữ văn.

Phải tới mùa 2023/24, khi chuyển đến HAGL mọi thứ mới dễ thở hơn cho Bùi Tiến Dũng, bởi ở đây sự cạnh tranh trong khung gỗ không quá khắc nghiệt giúp anh nhanh chóng chiếm vị trí số 1.

Được tin tưởng, Bùi Tiến Dũng có mùa giải hay nhất kể từ khi xuất hiện tại V-League với 15 trận có mặt ở đội hình xuất phát và cũng lần giữ sạch lưới, cứu thua cho đội nhà, góp công khá lớn ở tấm vé trụ hạng của HAGL.

Phong độ khá ấn tượng ở V-League 2023/24 mở ra cơ hội cho Bùi Tiến Dũng quay lại tuyển Việt Nam trong dịp FIFA Days sắp tới sau nhiều năm vắng bóng…

Liệu đủ làm HLV Kim Sang Sik xiêu lòng?

Những gì thể hiện, Bùi Tiến Dũng có thể thuyết phục được HLV Kim Sang Sik hay trợ lý phụ trách thủ môn Ngô Việt Trung hay không thì còn phải chờ. Tuy nhiên, nếu được triệu tập cơ hội cho thủ thành người xứ Thanh thể hiện cũng là tương đối nhỏ.

Điều này dễ hiểu khi hiện tại sự cạnh tranh cho vị trí số 1 chỉ là cuộc đua giữa Nguyễn Filip và Đặng Văn Lâm. Nhóm các thủ thành còn lại như Đình Triệu, Văn Chuẩn, Minh Toàn…  sau đó mới đến Bùi Tiến Dũng, tức ở nhóm vị trí số 3.

Càng khó hơn cho Bùi Tiến Dũng hay các đồng nghiệp thuần Việt khi vị trí thủ môn luôn ít biến động bậc nhất ở mọi đội bóng nên nếu được gọi thì khả năng cao cũng chỉ dự bị, trừ khi HLV Kim Sang Sik muốn tăng thêm sự lựa chọn và trao cơ hội cho người mới ra sân hòng phòng khi có biến.

Dẫu vậy, việc Bùi Tiến Dũng có thể trở lại tuyển Việt Nam sau nhiều năm vắng mặt cũng rất đáng mừng và xứng đáng với những nỗ lực thời hậu vinh quang Thường Châu.

Tuyển Việt Nam: HLV Kim Sang Sik 'đỏ mắt' tìm tiền đạo đấu Nga, Thái Lan