Đáng nói hơn, việc thừa thiếu giáo viên mang tính cục bộ, không đồng đều.

“Ở các thành phố lớn, chúng ta có đủ giáo viên, thậm chí thừa. Như một số trường tiểu học ở quận Đống Đa, Hà Nội có đến 7 giáo viên Âm nhạc. Có nghĩa rằng số giáo viên Âm nhạc và Mỹ thuật đang tập trung ở những nơi có điều kiện; còn ở vùng miền núi, khó khăn thiếu và thiếu rất nhiều”.

Chính vì vậy, đại diện Bộ GD-ĐT cho rằng nhu cầu đào tạo giáo viên Âm nhạc và Mỹ thuật của xã hội đối với trường phổ thông là hết sức cấp bách.

Song, theo bà Thu, qua số liệu mà Bộ GD-ĐT thống kê, trên thực tế, số lượng sinh viên sư phạm Âm nhạc và Mỹ thuật ở trình độ đại học được đào tạo khá nhiều trên toàn quốc. 

“Thống kê số lượng sinh viên mà các cơ sở đào tạo ra trường là hơn 6.000 người, tính đến năm học vừa qua. Tuy nhiên, các em ra trường có làm nghề dạy học không - đó là một vấn đề”. 

Vấn đề khác theo bà Thu cũng cần đặt ra là trình độ của giáo viên nghệ thuật hiện nay chưa đồng đều. “Nếu nhìn vào chương trình đào tạo của các cơ sở giáo dục hiện nay, có rất nhiều điểm khác nhau, nhiều môn học khác nhau và số tín chỉ cũng vênh nhau khá nhiều. Điều này đang dẫn đến một thực trạng là năng lực sư phạm và năng lực nghệ thuật khi ra trường của giáo viên được đào tạo ở các cơ sở khác nhau là không đồng đều”.

PGS.TS Hà Hoa, Trưởng khoa Nghệ thuật và Thiết kế của Trường ĐH Đại Nam cũng cho rằng, chương trình đào tạo giáo viên Âm nhạc ở một số trường đại học rất chênh lệch.

Bà Hoa nêu thực trạng: “Khảo sát nhanh, nhiều sinh viên sư phạm Âm nhạc ra trường dạy phổ thông nhưng không nhận diện được thế nào là ca trù, xẩm, chèo, quan họ. Sự nhầm lẫn xảy ra rất nhiều. Thế nhưng, một số trường cũng không cho các em học và không được học sẽ không biết. Như thế, khi ra dạy, nhận diện đã sai, giáo viên dạy sao được?”. 

Theo bà Hoa, khi không được học trong quá trình đào tạo, các giáo viên tương lai dễ nói sai. Trong khi, nếu giáo viên ở trường phổ thông dạy Âm nhạc tốt có thể truyền cảm hứng, tâm thức dân tộc cho học sinh.

Ngoài ra, theo bà Hoa, khi các trường đào tạo dạy quá hàn lâm, các em cũng “bê” những điều hàn lâm đó ra dạy cho học sinh, gây khó hiểu. Bà Hoa cho rằng, việc người thầy biết truyền cảm hứng cho sinh viên. Những sinh viên khi trở thành giáo viên sau này cũng tương tự vậy, mới khơi dậy sáng tạo cho người học.

Bà Trịnh Hoài Thu cho rằng, cần có chương trình bồi dưỡng đào tạo cho các giáo viên để có thể đáp ứng, có khả năng dạy học phù hợp ở các trường phổ thông.

Nhiều chương trình đào tạo giáo viên của các cơ sở giáo dục còn nặng về tính hàn lâm, nặng về dạy theo kiểu đào tạo chuyên nghiệp, chưa thật sát với nhu cầu trường phổ thông. “Chúng tôi mong muốn giáo viên ra trường dạy phải thực hành được với những yêu cầu của chương trình phổ thông, chứ không phải để trở thành một nghệ sĩ biểu diễn. Chúng ta cần một giáo viên, có thể không phải là một nghệ sĩ biểu diễn xuất sắc, nhưng phải biết cách sử dụng các nhạc cụ, có khả năng truyền đạt kiến thức cho học sinh hiểu và làm được. Chúng tôi cũng đề nghị các nhà trường đừng chỉ dạy cái mình có, hãy dạy cái mà xã hội cần. Cụ thể, các trường và giảng viên hãy rà soát lại chương trình đào tạo của mình để điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông mới”, bà Thu nói.

Bà Vũ Thị Thu Hà, Hiệu trưởng Trường THCS Tô Hoàng (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho rằng, cần nâng cao tầm quan trọng, vị trí của người thầy dạy bộ môn nghệ thuật. Có như vậy giáo viên mới nỗ lực, sáng tạo ở mức cao nhất để đáp ứng dạy và học trong điều kiện có nhiều thay đổi, mặc cho nhiều sự tác động ở bên ngoài như áp lực công việc, sự phát triển nhanh của công nghệ thông tin, sự thay đổi của người học và thái độ xã hội đối với giáo viên. 

Bà Hà cho rằng, để tạo động lực cho giáo viên dạy bộ môn nghệ thuật, cần tạo cho họ những cơ hội để khẳng định mình qua những cuộc thi, ví dụ thi giáo viên dạy giỏi các cấp, giúp họ có cơ hội phát triển bằng chính chuyên môn, tìm cách nâng cao thu nhập và giúp họ khẳng định chỗ đứng của mình...

Nói về môi trường dạy học của giáo viên bộ môn nghệ thuật, bà Hà cho hay, hầu hết được triển khai trong nhà trường mà không có hoạt động mở, do không có kinh phí, thời gian. Điều này cũng là nguyên nhân giảm hưng phấn cho người học.

“Việc học sinh chỉ được học trong sách vở mà ít có kiến thức thực tế, khiến định kiến môn học ngày càng lớn và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy học môn nghệ thuật”, bà Hà nói.

‘Khó tuyển giáo viên do lương quá thấp’

Bất cập được nêu tại hội thảo khoa học: “Giáo dục nghệ thuật theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực trong các cơ sở giáo dục phổ thông tại Việt Nam” do Khoa Nghệ thuật, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội tổ chức ngày 21/8.

PGS.TS Trịnh Hoài Thu, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD-ĐT cho biết, đối với môn học Âm nhạc và Mỹ thuật ở bậc phổ thông, hiện nay thách thức không chỉ nằm ở trình độ giáo viên mà ngay ở số lượng.

“Trên toàn quốc, số lượng giáo viên Âm nhạc và Mỹ thuật ở cấp tiểu học cơ bản đáp ứng được. Ở cấp THCS, có thiếu dù không nhiều. Nhưng cấp THPT gần như không có giáo viên dạy 2 môn học này, ngoại trừ một số trường THPT ngoài công lập hoặc có yếu tố nước ngoài”, bà Thu nói.

Bà Thu cho hay, theo thống kê đến năm học 2023-2024, số lượng trường THPT trên toàn quốc khoảng gần 2.400. “Nếu chỉ tính mỗi trường cần ít nhất 1 giáo viên Âm nhạc và 1 giáo viên Mỹ thuật, chúng ta đang thiếu khoảng 4.800 giáo viên ở các trường THPT, chưa tính số thiếu ở 2 cấp THCS và tiểu học”, bà Thu nói.

Đáng nói hơn, việc thừa thiếu giáo viên mang tính cục bộ, không đồng đều.

“Ở các thành phố lớn, chúng ta có đủ giáo viên, thậm chí thừa. Như một số trường tiểu học ở quận Đống Đa, Hà Nội có đến 7 giáo viên Âm nhạc. Có nghĩa rằng số giáo viên Âm nhạc và Mỹ thuật đang tập trung ở những nơi có điều kiện; còn ở vùng miền núi, khó khăn thiếu và thiếu rất nhiều”.

Chính vì vậy, đại diện Bộ GD-ĐT cho rằng nhu cầu đào tạo giáo viên Âm nhạc và Mỹ thuật của xã hội đối với trường phổ thông là hết sức cấp bách.

Song, theo bà Thu, qua số liệu mà Bộ GD-ĐT thống kê, trên thực tế, số lượng sinh viên sư phạm Âm nhạc và Mỹ thuật ở trình độ đại học được đào tạo khá nhiều trên toàn quốc. 

“Thống kê số lượng sinh viên mà các cơ sở đào tạo ra trường là hơn 6.000 người, tính đến năm học vừa qua. Tuy nhiên, các em ra trường có làm nghề dạy học không - đó là một vấn đề”. 

Vấn đề khác theo bà Thu cũng cần đặt ra là trình độ của giáo viên nghệ thuật hiện nay chưa đồng đều. “Nếu nhìn vào chương trình đào tạo của các cơ sở giáo dục hiện nay, có rất nhiều điểm khác nhau, nhiều môn học khác nhau và số tín chỉ cũng vênh nhau khá nhiều. Điều này đang dẫn đến một thực trạng là năng lực sư phạm và năng lực nghệ thuật khi ra trường của giáo viên được đào tạo ở các cơ sở khác nhau là không đồng đều”.

PGS.TS Hà Hoa, Trưởng khoa Nghệ thuật và Thiết kế của Trường ĐH Đại Nam cũng cho rằng, chương trình đào tạo giáo viên Âm nhạc ở một số trường đại học rất chênh lệch.

Bà Hoa nêu thực trạng: “Khảo sát nhanh, nhiều sinh viên sư phạm Âm nhạc ra trường dạy phổ thông nhưng không nhận diện được thế nào là ca trù, xẩm, chèo, quan họ. Sự nhầm lẫn xảy ra rất nhiều. Thế nhưng, một số trường cũng không cho các em học và không được học sẽ không biết. Như thế, khi ra dạy, nhận diện đã sai, giáo viên dạy sao được?”. 

Theo bà Hoa, khi không được học trong quá trình đào tạo, các giáo viên tương lai dễ nói sai. Trong khi, nếu giáo viên ở trường phổ thông dạy Âm nhạc tốt có thể truyền cảm hứng, tâm thức dân tộc cho học sinh.

Ngoài ra, theo bà Hoa, khi các trường đào tạo dạy quá hàn lâm, các em cũng “bê” những điều hàn lâm đó ra dạy cho học sinh, gây khó hiểu. Bà Hoa cho rằng, việc người thầy biết truyền cảm hứng cho sinh viên. Những sinh viên khi trở thành giáo viên sau này cũng tương tự vậy, mới khơi dậy sáng tạo cho người học.

Bà Trịnh Hoài Thu cho rằng, cần có chương trình bồi dưỡng đào tạo cho các giáo viên để có thể đáp ứng, có khả năng dạy học phù hợp ở các trường phổ thông.

Nhiều chương trình đào tạo giáo viên của các cơ sở giáo dục còn nặng về tính hàn lâm, nặng về dạy theo kiểu đào tạo chuyên nghiệp, chưa thật sát với nhu cầu trường phổ thông. “Chúng tôi mong muốn giáo viên ra trường dạy phải thực hành được với những yêu cầu của chương trình phổ thông, chứ không phải để trở thành một nghệ sĩ biểu diễn. Chúng ta cần một giáo viên, có thể không phải là một nghệ sĩ biểu diễn xuất sắc, nhưng phải biết cách sử dụng các nhạc cụ, có khả năng truyền đạt kiến thức cho học sinh hiểu và làm được. Chúng tôi cũng đề nghị các nhà trường đừng chỉ dạy cái mình có, hãy dạy cái mà xã hội cần. Cụ thể, các trường và giảng viên hãy rà soát lại chương trình đào tạo của mình để điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông mới”, bà Thu nói.

Bà Vũ Thị Thu Hà, Hiệu trưởng Trường THCS Tô Hoàng (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho rằng, cần nâng cao tầm quan trọng, vị trí của người thầy dạy bộ môn nghệ thuật. Có như vậy giáo viên mới nỗ lực, sáng tạo ở mức cao nhất để đáp ứng dạy và học trong điều kiện có nhiều thay đổi, mặc cho nhiều sự tác động ở bên ngoài như áp lực công việc, sự phát triển nhanh của công nghệ thông tin, sự thay đổi của người học và thái độ xã hội đối với giáo viên. 

Bà Hà cho rằng, để tạo động lực cho giáo viên dạy bộ môn nghệ thuật, cần tạo cho họ những cơ hội để khẳng định mình qua những cuộc thi, ví dụ thi giáo viên dạy giỏi các cấp, giúp họ có cơ hội phát triển bằng chính chuyên môn, tìm cách nâng cao thu nhập và giúp họ khẳng định chỗ đứng của mình...

Nói về môi trường dạy học của giáo viên bộ môn nghệ thuật, bà Hà cho hay, hầu hết được triển khai trong nhà trường mà không có hoạt động mở, do không có kinh phí, thời gian. Điều này cũng là nguyên nhân giảm hưng phấn cho người học.

“Việc học sinh chỉ được học trong sách vở mà ít có kiến thức thực tế, khiến định kiến môn học ngày càng lớn và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy học môn nghệ thuật”, bà Hà nói.

‘Khó tuyển giáo viên do lương quá thấp’

Việt Nam coi phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu trong tổng thể đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại của Việt Nam. Chủ tịch nước đánh giá cao những đóng góp quan trọng của Đại sứ Hùng Ba đối với quan hệ hai Đảng, hai nước.

Đại sứ Hùng Ba khẳng định, Đảng, Chính phủ và nhân dân Trung Quốc coi trọng quan hệ láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, luôn coi đây là phương hướng ưu tiên trong tổng thể chính sách ngoại giao láng giềng của Trung Quốc. Trung Quốc ủng hộ Việt Nam duy trì ổn định, thúc đẩy phát triển nhanh, thực hiện thuận lợi mục tiêu phát triển được Đại hội 13 đã đề ra, tiến tới chuẩn bị Đại hội 14 của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Tại buổi tiếp, Chủ tịch nước Tô Lâm và Đại sứ Hùng Ba đều đánh giá cao những bước phát triển mạnh mẽ trong quan hệ song phương thời gian qua. 

Đặc biệt, sau các chuyến thăm lẫn nhau mang tính lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (10/2022) và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình (12/2023), lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước đã xác lập định vị mới, nâng tầm quan hệ song phương, nhất trí cùng xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược. 

Các cấp, các ngành, các địa phương hai nước đã và đang tích cực, chủ động đẩy mạnh triển khai nhiều hoạt động giao lưu trao đổi, hình thành không khí hợp tác sôi động, thực chất trên các lĩnh vực.

Về phương hướng, nhiệm vụ, Chủ tịch nước mong muốn hai bên phối hợp chặt chẽ duy trì giao lưu, tiếp xúc cấp cao và các cấp, triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hợp tác thực chất trên các lĩnh vực, thúc đẩy kết nối đường sắt qua biên giới và hợp tác phát triển một số tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn tại các tỉnh phía Bắc Việt Nam.

Chủ tịch nước đề nghị Trung Quốc tiếp tục mở cửa thị trường cho nông thủy sản, trái cây, thịt gia súc, gia cầm của Việt Nam; tiếp tục làm sâu sắc hợp tác địa phương và tăng cường giao lưu hữu nghị giữa các đoàn thể nhân dân, thế hệ trẻ hai nước.

Về Biển Đông, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh, hai bên cần thực hiện nghiêm túc các thỏa thuận và nhận thức chung cấp cao, kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng trên biển; tôn trọng các quyền và lợi ích chính đáng của nhau, tích cực tìm kiếm biện pháp xử lý thỏa đáng phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc (UNCLOS) năm 1982.

Hướng tới dấu mốc quan trọng năm 2025, dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc, Chủ tịch nước Tô Lâm đề nghị hai bên nỗ lực phấn đấu thúc đẩy, đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới, ngày càng thực chất, hiệu quả hơn.

Đại sứ trân trọng cảm ơn sự quan tâm và những ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước Tô Lâm về phát triển quan hệ hai Đảng, hai nước, Trung Quốc sẽ nỗ lực thực hiện tốt nhận thức chung cấp cao, triển khai tốt các biện pháp hợp tác cụ thể được hai bên đề ra. Đồng thời, thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa hợp tác cùng có lợi trên các lĩnh vực; kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng trên biển, đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt không ngừng phát triển lành mạnh, ổn định, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước.

Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc

Sáng 11/6, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Tô Lâm đã tiếp Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hùng Ba.

Qua Đại sứ Hùng Ba, Chủ tịch nước Tô Lâm gửi lời cảm ơn chân thành tới Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về lời chúc mừng tốt đẹp nhân dịp được bầu làm Chủ tịch nước và khẳng định sẵn sàng cùng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình duy trì truyền thống trao đổi, tiếp xúc thường xuyên giữa lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước.

Chủ tịch nước bày tỏ, Việt Nam và Trung Quốc là láng giềng núi liền núi, sông liền sông, tình hữu nghị truyền thống “vừa là đồng chí, vừa là anh em” do Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Mao Trạch Đông và các thế hệ lãnh đạo tiền bối hai nước gây dựng và dày công vun đắp là tài sản chung quý báu của hai dân tộc, cần được gìn giữ, kế thừa và phát huy tốt.

Việt Nam coi phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu trong tổng thể đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại của Việt Nam. Chủ tịch nước đánh giá cao những đóng góp quan trọng của Đại sứ Hùng Ba đối với quan hệ hai Đảng, hai nước.

Đại sứ Hùng Ba khẳng định, Đảng, Chính phủ và nhân dân Trung Quốc coi trọng quan hệ láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, luôn coi đây là phương hướng ưu tiên trong tổng thể chính sách ngoại giao láng giềng của Trung Quốc. Trung Quốc ủng hộ Việt Nam duy trì ổn định, thúc đẩy phát triển nhanh, thực hiện thuận lợi mục tiêu phát triển được Đại hội 13 đã đề ra, tiến tới chuẩn bị Đại hội 14 của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Tại buổi tiếp, Chủ tịch nước Tô Lâm và Đại sứ Hùng Ba đều đánh giá cao những bước phát triển mạnh mẽ trong quan hệ song phương thời gian qua. 

Đặc biệt, sau các chuyến thăm lẫn nhau mang tính lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (10/2022) và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình (12/2023), lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước đã xác lập định vị mới, nâng tầm quan hệ song phương, nhất trí cùng xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược. 

Các cấp, các ngành, các địa phương hai nước đã và đang tích cực, chủ động đẩy mạnh triển khai nhiều hoạt động giao lưu trao đổi, hình thành không khí hợp tác sôi động, thực chất trên các lĩnh vực.

Về phương hướng, nhiệm vụ, Chủ tịch nước mong muốn hai bên phối hợp chặt chẽ duy trì giao lưu, tiếp xúc cấp cao và các cấp, triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hợp tác thực chất trên các lĩnh vực, thúc đẩy kết nối đường sắt qua biên giới và hợp tác phát triển một số tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn tại các tỉnh phía Bắc Việt Nam.

Chủ tịch nước đề nghị Trung Quốc tiếp tục mở cửa thị trường cho nông thủy sản, trái cây, thịt gia súc, gia cầm của Việt Nam; tiếp tục làm sâu sắc hợp tác địa phương và tăng cường giao lưu hữu nghị giữa các đoàn thể nhân dân, thế hệ trẻ hai nước.

Về Biển Đông, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh, hai bên cần thực hiện nghiêm túc các thỏa thuận và nhận thức chung cấp cao, kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng trên biển; tôn trọng các quyền và lợi ích chính đáng của nhau, tích cực tìm kiếm biện pháp xử lý thỏa đáng phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc (UNCLOS) năm 1982.

Hướng tới dấu mốc quan trọng năm 2025, dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc, Chủ tịch nước Tô Lâm đề nghị hai bên nỗ lực phấn đấu thúc đẩy, đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới, ngày càng thực chất, hiệu quả hơn.

Đại sứ trân trọng cảm ơn sự quan tâm và những ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước Tô Lâm về phát triển quan hệ hai Đảng, hai nước, Trung Quốc sẽ nỗ lực thực hiện tốt nhận thức chung cấp cao, triển khai tốt các biện pháp hợp tác cụ thể được hai bên đề ra. Đồng thời, thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa hợp tác cùng có lợi trên các lĩnh vực; kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng trên biển, đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt không ngừng phát triển lành mạnh, ổn định, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước.

Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc