Tuy nhiên, theo một khảo sát gần đây từ Kaspersky, 55% trẻ em trong khu vực châu Á Thái Bình Dương phải chuyển sang hình thức học trực tuyến vì đại dịch. Báo cáo cũng cho thấy 74% trẻ không thích nghi được với việc học trực tuyến vì phải dành quá nhiều thời gian trước màn hình.

57% học sinh thấy bài giảng khó hiểu hơn so với việc học trên lớp trên lớp. Ngoài ra, các vấn đề kỹ thuật cũng là một nguyên nhân gây xao nhãng và giảm hứng thú học tập của các em (chiếm 60%).

Để học sinh có thể thích nghi và học trực tuyến hiệu quả, đặc biệt là với trẻ em lớp 1, PGS.TS Trần Thành Nam đã đưa ra 10 điểm phụ huynh cần lưu ý để có những chiến lược phối hợp giữa gia đình và nhà trường chặt chẽ, giúp trẻ vượt qua trở ngại tâm lý, sẵn sàng cho việc học trực tuyến.

PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm khoa Các Khoa học Giáo dục – Trường ĐH Giáo dục (ĐH Quốc gia Hà Nội)

Điều đầu tiênvà cũng là điều quan trọng nhất, cha mẹ cần tạo con một tâm thế háo hức đối với việc học trực tuyến. Cha mẹ có thể ngồi xuống nói chuyện với con về ý nghĩa của việc đi học, chuẩn bị cho trẻ biết trước về những gì sẽ xảy ra khi học trực tuyến.

Thứ 2, ở độ tuổi lên 6 là tuổi rất thích khám phá nên dễ bị mất tập trung, hiếu động và ồn ào. Để trẻ học trực tuyến một cách tập trung, cha mẹ cần tạo một không gian học tập cố định và có quy tắc tôn trọng trật tự khi con học. Đó có thể là một góc bàn nếu không gian gia đình không lớn, nhưng phải yên tĩnh, được thu xếp gọn gàng, đầy đủ đồ dùng học tập để dễ dàng với lấy.

Tất cả những đồ vật gây phiền nhiễu và mất tập trung như ti vi, đồ chơi, vật nuôi… cần loại bỏ hết ra khỏi tầm mắt của trẻ. Nếu không thể cách ly tiếng ồn trong nhà, hãy mua cho trẻ một chiếc tai nghe trùm tai để đeo. 

Thứ 3,vì trong lớp học online, cô giáo không thể đến từng bàn học để kiểm tra và hỗ trợ học sinh. Trong khi đó, trẻ không thể thực hiện nhiều thao tác cùng lúc như không thể vừa nghe, vừa nhìn, vừa thao tác tay (do kỹ năng phối hợp thính giác – vận động hoặc thị giác - vận động vẫn đang phát triển). Do đó, cha mẹ cũng cần xác định vai trò mình là một giáo viên/ huấn luyện viên hiện trường để điều hướng các thiết bị công nghệ, định hướng sự chú ý của con cũng như nhắc nhở và hỗ trợ kịp thời.

Thứ 4,trẻ sẽ có tâm thế học tốt hơn nếu ăn mặc như ngày đi học thường ngày. Cha mẹ có thể cho con mặc đồng phục khi ngồi học, dạy con ngồi đúng tư thế. Điều này khiến con tập trung hơn và thoát khỏi cảm giác ở nhà hoặc cảm giác hôm nay là thứ 7.

Thứ 5,để giúp con tập trung chú ý trong giờ học trực tuyến, cha mẹ có thể làm các lời nhắc nhở dễ thương dán trên màn hình máy tính ngay trước mặt. Ngoài ra, cha mẹ có thể sáng tạo và hào phóng khen thưởng để giúp con có động lực tập trung học tập.

Thứ 6,với một số trẻ quá hiếu động, khi bị bắt phải ngồi yên tập trung vào bài học sẽ khiến các con rất bồn chồn. Cha mẹ có thể đưa cho con quả bóng stress để bóp vặn nó khi lo lắng. Điều này sẽ khiến con kiểm soát hành vi tốt hơn và ngồi yên tại chỗ.

Thứ 7,trước khi bắt đầu vào năm học (với hình thức học trực tuyến), cha mẹ cần hạn chế lại thời gian sử dụng màn hình của con trong các hoạt động hàng ngày để tổng thời gian sử dụng màn hình trong ngày không làm con quá tải.

Cha mẹ có thể cùng con đưa ra nguyên tắc sử dụng mạng và thiết bị công nghệ để đảm bảo an toàn. Hay cần quy định rõ tổng thời gian các thành viên được truy cập internet và gia đình sẽ sử dụng một ứng dụng dùng chung để khóa thiết bị khi hết thời gian cho phép.

Điều quan trọng là bố mẹ cũng phải gương mẫu tuân thủ những nguyên tắc này.

Thứ 8,cha mẹ lưu ý là học trực tuyến sẽ tước mất các cơ hội vận động giải tỏa căng thẳng của con như các giờ tập thể dục hoặc trò chơi đuổi bắt, các con chạy chơi trên sân,… Vì vậy, trong cuộc sống gia đình cần phải bố trí thêm các hoạt động thể chất vừa sức để con cùng tham gia như tưới cây, sắp xếp lại góc học tập, bê đồ lên giặt, quét nhà, dọn đồ chơi, chuẩn bị bàn ăn, chăm sóc thú cưng, ...

Thứ 9,vì cảm xúc của trẻ rất dễ tổn thương, cho nên sự háo hức học tập sẽ bị đè bẹp ngay lập tức với những lời phê bình, lên giọng, không được chú ý khi giơ tay muốn phát biểu. Cha mẹ cần sẵn sàng hỗ trợ tâm lý cảm xúc cho con trẻ khi vào học trực tuyến, từ nhận diện đến bình thường hóa cảm xúc và hướng dẫn con thực hiện những bài tập thư giãn phù hợp khi đối diện với các cảm xúc tiêu cực.

Thứ 10,cha mẹ cần chủ động học hỏi nâng cấp năng lực công nghệ thông tin của bản thân để sử dụng và giúp con sử dụng thiết bị an toàn, tìm hiểu thêm về phương pháp sư phạm, cách quản lý cảm xúc và kỷ luật tích cực mà giáo viên vận dụng khi tương tác với con trẻ. 

Cha mẹ cũng cần cập nhật những kiến thức để chăm sóc con cái đúng cách trong mùa dịch, từ việc dành thời gian cho con đủ, tạo ra cảm xúc tích cực, lên lịch trình, ứng phó với hành vi không đúng đắn của trẻ, quản lý căng thẳng trong gia đình.

PGS.TS Trần Thành Nam

Giáo dục công dân thời đại số

Cách đây không lâu, trong khối lớp 3 tôi dạy tại một học khu ở tiểu bang Georgia (Hoa Kỳ) xảy ra một chuyện khá bất ngờ. Một bạn nhỏ lấy tên của bạn mình để viết nhận xét bằng ngôn ngữ thóa mạ trong Loom video môn khoa học xã hội.

Khi công bố Llama 2, Meta cho biết phiên bản mới sẽ có giấy phép thương mại cho phép các công ty tích hợp vào sản phẩm dịch vụ. Zuckerberg khẳng định không tập trung kiếm tiền trực tiếp từ Llama 2, song trên thực tế Meta đã nhận được một khoản tiền không tiết lộ từ những công ty đám mây như Microsoft và Amazon.

Metaverse (vũ trụ ảo) như tên của công ty, vẫn là một trọng tâm phát triển của gã khổng lồ truyền thông xã hội trong thời gian tới. Song, sự nổi lên như vũ bão của AI tạo sinh khiến Zuckerberg không thể ngồi yên. Meta định vị Llama và hệ sinh thái xung quanh LLM này là một nguồn mở thay thế cho GPT (ChatGPT của OpenAI) hay PaLM 2 (Bard AI của Google).

Các chuyên gia nhận định Llama có vị thế trong lĩnh vực AI tạo sinh tương tự như Linux, đối thủ mã nguồn mở với Microsoft Windows, trên thị trường hệ điều hành máy tính.

Linux có vai trò quan trọng trong thế giới Internet hiện đại, đồng thời đã xâm nhập và trở thành một bộ phận quan trọng với các máy chủ doanh nghiệp trên toàn thế giới. Và đây có lẽ cũng là mục tiêu của Meta với việc phát triển Llama làm nền tảng kỹ thuật số tiềm năng hỗ trợ ứng dụng AI tiếp theo.

Cho đi để nhận lại

Vào tháng 7, Zuckerberg nói rằng những cải tiến do các nhà phát triển bên thứ ba thực hiện đối với Llama có thể làm “tăng hiệu quả”, giúp Meta chạy phần mềm AI của mình rẻ hơn.

Meta cho biết họ dự kiến chi tiêu vốn cho năm 2023 sẽ nằm trong khoảng từ 27 tỷ USD đến 30 tỷ USD, giảm so với mức 32 tỷ USD vào năm ngoái.

Giám đốc tài chính Susan Li cho biết con số này có thể sẽ tăng vào năm 2024, một phần là do các khoản đầu tư liên quan đến trung tâm dữ liệu và AI.

Công ty đặt cược rằng các nhà phát triển bên thứ ba sẽ thường xuyên cập nhật Llama 2 và phần mềm AI liên quan để nó chạy hiệu quả hơn, một cách giao việc nghiên cứu và phát triển cho đội quân tình nguyện viên.

Không chỉ vậy, cộng đồng sử dụng phổ biến LLM cũng mang lại sự ảnh hưởng tích cực. Chẳng hạn, khi các nhà nghiên cứu AI hàng đầu thế giới sử dụng Llama, Meta sẽ có cơ hội dễ dàng tiếp cận tuyển dụng những kỹ sư lành nghề.

Điều này từng được thực hiện với Facebook, nền tảng có lịch sử chuyên sử dụng các dự án nguồn mở, ví dụ như khung mã hoá PyTorch cho ứng dụng học máy, làm công cụ thu hút nhân tài công nghệ muốn đầu quân cho công ty.

Bên cạnh các công cụ điện toán đám mây như Microsoft Azure và Amazon Web Services, Hugging Face là một trong những đối tác quan trọng mà Meta lựa chọn cho Llama 2.

Theo đó, các nhà phát triển, nhà nghiên cứu AI và hàng nghìn công ty sử dụng nền tảng của Hugging Face có thể chia sẻ mã, bộ dữ liệu và mô hình, biến nền tảng này trở thành một trong những cộng đồng lớn nhất trong ngành.

Dù vậy, không phải Meta “cho đi” nghiên cứu của mình hoàn toàn miễn phí. Công ty này yêu cầu những nhà phát triển bên thứ ba phải xin cấp phép phê duyệt sử dụng Llama 2 nếu họ tích hợp vào bất kỳ sản phẩm hay dịch vụ nào có “hơn 700 triệu người dùng hàng tháng”. Bước đi này được cho là nhằm giữ chân những đối thủ trực tiếp như Snap hay TikTok.

Theo một cuộc khảo sát gần đây của TC Cowen với 680 công ty trong lĩnh vực điện toán đám mây, cho thấy, các doanh nghiệp đầu tư vào AI thích sử dụng LLM có sẵn trên thị trường.

Cuộc khảo sát ghi nhận 32% số người được hỏi đã sử dụng hoặc có kế hoạch sử dụng LLM được đóng gói thương mại như phần mềm GPT-4 của OpenAI trong khi 28% tập trung vào LLM nguồn mở như Llama và Falcon. Chỉ 12% số người được hỏi dự định sử dụng LLM nội bộ.

(Theo Bloomberg, CNBC)

Meta dùng dữ liệu người dùng Facebook, Instagram đào tạo chatbot AI