VinGroup vừa đề xuất thí điểm ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt và lệ phí trước bạ trong 5 năm với ô tô điện. Đề xuất này được Vingroup đưa ra tại cuộc họp với lãnh đạo Chính phủ và các bộ, ngành vào giữa tháng 5 vừa qua.

Vào cuối năm 2019, khi phát biểu tại hội nghị “Thủ tướng với doanh nghiệp: phát triển mạnh mẽ doanh nghiệp – hội nhập – hiệu quả - bền vững”, ông Nguyễn Việt Quang, Tổng Giám đốc Vingroup cũng từng đề xuất Chính phủ có thêm những ưu đãi cho xe điện.

“Rất mong muốn sẽ nhận được chính sách hỗ trợ phù hợp từ Chính phủ, đặc biệt là về thuế, phí để có thể khởi nghiệp thuận lợi hơn trong lĩnh vực có quá nhiều cạnh tranh như ô tô, đặc biệt là ô tô sử dụng động cơ điện”, Tổng giám đốc của Vingroup nói.

VinFast (thuộc VinGroup) đã công bố nhiều mẫu xe điện vào tháng 3 vừa qua bên cạnh các mẫu xe động cơ đốt trong đang sản xuất. Mẫu xe điện VF e34 cũng đã được mở bán với mức giá ban đầu 590 triệu đồng. Theo dự kiến, những chiếc xe ô tô điện đầu tiên do tập đoàn này sản xuất sẽ bàn giao cho khách hàng vào tháng 11 năm nay.

Sau khi chủ trì cuộc họp về đề xuất ưu đãi của VinGroup, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã nêu quan điểm: Cần có những giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa để hỗ trợ phát triển sản xuất ô tô điện tại Việt Nam theo định hướng xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng như Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035.

Phó Thủ tướng cũng đã yêu cầu các Bộ, ngành, cơ quan tiếp tục nghiên cứu, sớm tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp, chính sách đồng bộ để khuyến khích sản xuất, sử dụng ô tô điện.

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính đánh giá về đề xuất của Tập đoàn VinGroup. Trong đó cần làm rõ sự cần thiết, đánh giá và hướng xử lý cụ thể phù hợp với thẩm quyền và quy định của pháp luật để báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 10/6.

Thị trường xe điện định hình nhờ chính sách

Để giảm lượng khí thải carbon và giảm ô nhiễm không khí đô thị, các quốc gia trên thế giới đang thúc đẩy xe điện thông qua nhiều biện pháp, bao gồm trợ cấp trực tiếp cho cả nhà sản xuất và người tiêu dùng, miễn thuế và hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng... Trung Quốc là một trong những nước thành công nhất trong việc thúc đẩy sản xuất và bán ô tô điện.

Doanh số xe điện tại Trung Quốc từ 2011 - 2019 (Nguồn: Sustainalytics)

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM), năm 2011, chỉ có 5.000 chiếc xe điện được bán ra tại Trung Quốc. Đến năm 2019, lượng xe điện được tiêu thụ tại quốc gia này đã đạt hơn 1 triệu chiếc. Dù mới chiếm khoảng 8% lượng tiêu thụ nhưng, cũng đủ đưa Trung Quốc trở thành thị trường và nơi sản xuất xe điện lớn nhất thế giới. Điều gì đã khiến ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc thay đổi trong 1 thập kỷ qua?

Trong khi các quốc gia châu Âu, Mỹ đều tập trung các khoản trợ cấp trực tiếp cho người mua xe điện để phát triển thị trường, Trung Quốc thực hiện các chính sách mạnh mẽ hơn cho các loại xe điện được sản xuất tại Trung Quốc.

Năm 2009, Chính phủ Trung Quốc bắt đầu áp dụng các chính sách khuyến khích hào phóng cho sản xuất và sử dụng xe điện. Các nhà sản xuất nhận trợ cấp để giảm giá nhằm khuyến khích bán hàng. Khoản trợ cấp này được tính theo số lần di chuyển trên mỗi lần sạc. Nhà nước chi cho R&D, đầu tư trực tiếp vào các công ty xe điện và cơ sở hạ tầng sạc. Ngoài việc giảm giá trực tiếp, nhà nước cũng có chính sách ưu đãi để tiếp cận với việc đăng ký biển số (đối với các thành phố lớn đang bị hạn chế để kiểm soát giao thông).

Trung Quốc đang là thị trường xe điện hấp dẫn nhất (Nguồn: Jato)

Theo các chuyên gia, các chính sách này đã tăng cường niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy sự thâm nhập xe điện nhanh chóng. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp thị trường xe điện Trung Quốc phát triển mạnh mẽ.

Một quốc gia khác là Thái Lan cũng đang có nhiều chính sách tương tự. Với tham vọng trở thành “cứ điểm” sản xuất xe điện lớn trên thế giới, Thái Lan đang dành nhiều đặc quyền cho các nhà sản xuất xe điện bên cạnh các ưu đãi cho người sử dụng.

Ủy ban đầu tư quốc gia (BoI) vừa ban hành chính sách miễn thuế 3 năm cho các nhà sản xuất xe plug-in hybrid và miễn thuế thu nhập doanh nghiệp tối đa 8 năm cho những nhà sản xuất xe điện chạy pin, đi kèm theo các điều kiện nhất định.

Các nhà sản xuất trong chuỗi cung ứng cũng được hưởng ưu đãi. Thái Lan bổ sung thêm nhiều chi tiết linh kiện, phụ tùng quan trọng của xe điện vào danh mục ưu đãi, chẳng hạn như dây đai điện áp cao, thiết bị giảm tốc, hệ thống làm mát pin... Các nhà sản xuất thiết bị, linh kiện sẽ được miễn thuế doanh nghiệp 8 năm.

Quốc gia này cũng đặt ra mục tiêu xe điện chiếm 50% tổng số đăng ký ô tô mới vào cuối thập kỷ này, tức là tăng so với 30% trước đây.

Những điểm cần lưu tâm

Chính sách giúp định hình thị trường xe điện

Các nhà nghiên cứu cho biết, để có thể phát triển thị trường xe điện, các ưu đãi cho người dùng, nhà sản xuất và xây dựng cơ sở hạ tầng là những điều kiện quan trọng.

Các khoản trợ cấp của chính phủ đã thúc đẩy nhu cầu mua xe điện ở nhiều khu vực. Tuy nhiên, những khoản trợ cấp, nhất là tiền mặt được xem là tốn kém và những gì đã diễn ra ở Trung Quốc được xem như một lời cảnh báo rằng, đây không phải là một chính sách bền vững.

Với chính sách hỗ trợ mạnh tay trong thời gian đầu, Trung Quốc trở thành thị trường xe điện lớn nhất, và kéo theo sự ra đời của hàng trăm startup về ô tô điện.

Tuy nhiên, kể từ năm 2016, Chính phủ đã bắt đầu cắt giảm dần các chính sách hỗ trợ. Năm 2019, việc cắt giảm mạnh các chính sách đã khiến cho doanh số xe điện sụt giảm sâu hơn, về dưới mức 5% tổng doanh số toàn thị trường và tiếp tục có dấu hiệu trượt sâu khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Các chính sách trợ cấp được cắt giảm hoàn toàn vào năm 2020, như một nỗ lực để ngành công nghiệp xe điện tự đứng trên đôi chân của mình, thay vì sống nhờ vào chính sách.

Dù vẫn đang duy trì như một biện pháp thúc đẩy thị trường, nhưng một số nước châu Âu cũng đang xem xét cắt giảm dần các chương trình trợ cấp này. Nhiều hãng xe bày tỏ lo ngại, đây là các biện pháp ngắn hạn và không thể tạo ra thị trường ô tô điện bền vững.

Các chuyên gia cho rằng, các Chính phủ nên tập trung hơn vào việc phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ cho ô tô điện như trạm sạc xe, hay hỗ trợ xây dựng các nhà máy sản xuất pin để có thể giảm giá thành xe điện.

Hoàng Nam

Porsche lạc quan về triển vọng xe điện ở Việt Nam

Còn nhiều thách thức nhưng xe điện được xem là thị trường mới đầy triển vọng, nhất là khi các hãng xe đang có những động thái chuẩn bị cho quá trình điện hóa.

Độc giả vào chơi minigame và làm theo đầy đủ các bước trên  Fanpage (https://www.facebook.com/ictnewsdotvn/) có cơ hội nhận giải thưởng của mỗi minigame là một đầu thu Android TV Box VIC A2 do Công ty TNHH Thiết bị Viễn thông Truyền hình Ưng Bình Châu tài trợ.

Từ ngày 19/6 đến hết Vòng chung kết World Cup 2018, hàng ngày ICTnews tổ chức minigame dự đoán tỷ số trận đấu trên Fanpage (https://www.facebook.com/ictnewsdotvn/) giải thưởng mỗi trận đấu là các thiết bị thu truyền hình có giá trị cao như: một đầu thu Android TV Box VIC A2, đầu thu Smart Box 2, tivi UBC TV do các công ty Ưng Bình Châu và VNPT Technology tài trợ.

Theo đó, ở lượt đấu vòng loại, với 11 trận đấu do ICTnews chọn ra để độc giả tham gia bình chọn, công ty Ưng Bình Châu sẽ tài trợ 11 đầu thu VIC A2 cho 11 trận đấu.

Khi giải đấu bước vòng trong, ICTnews sẽ phối hợp với Ưng Bình Châu và các nhà tài trợ khác tiếp tục có minigame là những phần quà có giá trị tặng độc giả tham gia dự đoán tỷ số. Cụ thể, dự kiến Ưng Bình Châu sẽ tài trợ cho 2 trận bán kết và 1 trận chung kết giải thưởng mỗi minigame là 1 tivi UBC TV, VNPT Technology sẽ tài trợ 16 Android TV Box cho 16 trận đấu vòng trong (từ tứ kết tới chung kết).

Tính đến thời điểm hiện tại đã có những độc giả trúng giải thưởng đầu thu Android TV Box khi tham gia dự đoán tỷ số trận đấu World Cup 2018 trong minigame trên Fanpage ICTnews.

1 – Huỳnh Như, KP2, thị trấn Châu Thành, Châu Thành, Bến Tre, trúng đầu thu Karabox K2 minigame trận Bồ Đào Nha – Tây Ban Nha ngày 16/6.

2 - Trần Quốc Hoài, 181/D ấp Phúc Nhạc 1, xã Gia Tân 3, Thống Nhất, Đồng Nai, trúng đầu thu VIC A2 minigame trận Colombia – Nhật Bản ngày 19/6.

Liên quan đến việc cấp phép lưu hành sinh phẩm xét nghiệm của Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á, Bộ Y tế khẳng định đã thực hiện đúng quy định trong cấp phép lưu hành.

Bộ Y tế thông tin, ngày 3/3/2020, Hội đồng đánh giá, nghiệm thu kết quả giai đoạn 1 đề tài “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và realtime RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019” đã họp và đề nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng cho 2 bộ sinh phẩm PCR chẩn đoán SARS-CoV-2.

Hai bộ sinh phẩm có tên là LightPoweriVA SARS-CoV-2 1st RT-PCR Kit và LightPoweriVA SARS-CoV-2 1st RT-rPCR Kit. Đây là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia do Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt, được thực hiện giữa Học viện Quân y và Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á.

Việc đánh giá, Bộ Y tế đã căn cứ vào ý kiến của Hội đồng trên, kết quả đánh giá đáp ứng về độ nhạy và độ đặc hiệu của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và kết quả xác nhận cơ sở sản xuất của Công ty đã đạt tiêu chuẩn ISO 13485:2016 do Tổ chức Bureau Veritas cấp (tổ chức được Bộ Khoa học và Công nghệ công nhận).

Nơi Công ty cổ phần công nghệ Việt Á đăng ký đặt trụ sở chính ở TP.HCM

Từ đó, Bộ Y tế đã cấp phép sử dụng tạm thời cho 2 bộ sinh phẩm nói trên trong thời hạn 6 tháng vào ngày 4/3/2020, để sử dụng trong xét nghiệm sàng lọc. “Việc cấp phép này đã đảm bảo đáp ứng nhu cầu xét nghiệm tại thời điểm rất khó khăn khi tiếp cận với nguồn cung ứng sinh phẩm trên thế giới”, Bộ khẳng định.

Đến ngày 4/12/2020, Bộ Y tế đã có quyết định cấp phép lưu hành 5 năm đối với 2 bộ sinh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 của Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á. Cũng tại Quyết định trên, Bộ Y tế cấp phép lưu hành cho sinh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 của Công ty cổ phần Sao Thái Dương.

Tính đến ngày 20/12/2021, Bộ Y tế đã cấp phép 146 sinh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2, trong đó có 46 sinh phẩm xét nghiệm vật liệu di truyền tương tự như sản phẩm của Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á và Công ty cổ phần Sao Thái Dương (gồm 7 sinh phẩm sản xuất trong nước và 39 sinh phẩm nhập khẩu).

Bộ Y tế xác định, việc cấp phép cho nhiều sản phẩm là để tăng cường nội địa hóa, chủ động nguồn cung và tạo sự cạnh tranh về giá sinh phẩm xét nghiệm. Tất cả các sản phẩm cấp phép đều đã được đánh giá đạt yêu cầu, đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng của Việt Nam và đảm bảo đúng theo các quy định hiện hành. Các sản phẩm sau khi được cấp phép đều được theo dõi chất lượng và tính ổn định.

Cũng theo Bộ Y tế, về danh mục các sinh phẩm do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố và đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp (EUL), các công ty mong muốn sản phẩm của mình được đưa vào danh sách của WHO thì nộp hồ sơ đề nghị xem xét. Tuy nhiên, mỗi quốc gia, tổ chức đều xây dựng tiêu chí và yêu cầu về hồ sơ, sản phẩm khác nhau về việc chấp thuận lưu hành sinh phẩm. Các công ty có nhu cầu lưu hành, sử dụng tại quốc gia và tổ chức nào sẽ nộp hồ sơ theo quy định của từng tổ chức, quốc gia đó.

Do vậy, việc cấp phép của Bộ Y tế đối với sản phẩm của Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á và các nhà sản xuất khác không phụ thuộc vào danh sách do WHO công bố. Tính đến nay, đối với sinh phẩm xét nghiệm PCR, theo danh sách EUL của WHO có 23 sản phẩm được phê duyệt; trong khi đó, tại Châu Âu đã chấp thuận 589 loại sinh phẩm, Mỹ chấp thuận sử dụng 276 loại sinh phẩm, Hàn Quốc chấp thuận sử dụng trong nước 31 sinh phẩm...

Tất cả các sinh phẩm xét nghiệm đều phải qua đấu thầu công khai

Xung quanh ý kiến về giá sinh phẩm xét nghiệm, Bộ Y tế khẳng định, tất cả đều phải thông qua đấu thầu công khai, minh bạch

Bộ Y tế đã hướng dẫn, yêu cầu các doanh nghiệp cung ứng trên thị trường triển khai thực hiện việc công khai giá trang thiết bị y tế và công khai kết quả trúng thầu.

Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á niêm yết giá trên Cổng công khai giá là 470.000 đồng/sản phẩm. Công ty cổ phần Sao Thái Dương niêm yết giá loại xét nghiệm PCR là 300.000 đồng/sản phẩm và xét nghiệm LAMP có giá 385.000 đồng/sản phẩm. Công ty Ampharco U.S.A có giá 179.800 đồng/sản phẩm.

15 sản phẩm PCR nhập khẩu đã được cấp phép đăng ký và niêm yết giá từ 280.000 đồng đến 600.000 đồng/sản phẩm.

Thông tin này đã được công khai trên Cổng công khai giá để các địa phương, cơ sở y tế tham khảo khi xây dựng kế hoạch và thực hiện mua sắm, đấu thầu, sử dụng sản phẩm phục vụ nhu cầu phòng, chống dịch, mà không phải là giá bắt buộc áp dụng.

"Các địa phương, đơn vị thực hiện mua sắm, đấu thầu theo đúng quy định và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện", Bộ Y tế khẳng định.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng khẳng định, Bộ thực hiện nhiều biện pháp để đảm bảo nguồn cung và giảm giá. Mặt khác, Bộ Y tế cũng đã hướng dẫn các đơn vị, địa phương gộp mẫu 10, 15 cho 1 xét nghiệm PCR để giảm chi phí xét nghiệm.

Bộ Y tế đã có các văn bản đề nghị các đơn vị sản xuất và kinh doanh xem xét giảm giá bán sinh phẩm xét nghiệm để hỗ trợ cho các đơn vị chống dịch. Đến nay, về cơ bản hầu hết các sản phẩm đã được giảm giá.

Đối với những vấn đề liên quan đến tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong công tác phòng dịch, thời gian qua, Bộ Y tế đã có nhiều văn bản chỉ đạo, chấn chỉnh trong công tác mua sắm, đấu thầu và sử dụng trang thiết bị phòng chống dịch, trong đó có sinh phẩm xét nghiệm.

“Việc nâng khống giá bộ xét nghiệm COVID-19 của Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á là rất nghiêm trọng, cần phải được xử lý nghiêm minh”, Bộ Y tế kết luận.

Như báo chí đã đưa tin, Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) - Bộ Công An, đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam ban lãnh đạo và khám xét công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á - đơn vị chuyên sản xuất và cung ứng bộ Kit xét nghiệm Covid-19 lớn nhất cả nước. Công ty Việt Á do Phan Quốc Việt thành lập, giữ chức Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc, người đại diện pháp luật.

Tháng 4/2020, Công ty Việt Á được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm kit xét nghiệm Covid. Đến nay, Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm Covid cho Trung tâm kiểm soát bệnh tật và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành phố trên cả nước với doanh thu khoảng gần 4.000 tỷ đồng.

Tại cơ quan điều tra, Phan Quốc Việt khai nhận, lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu test Covid-19 của các tỉnh trên cả nước và sản phẩm kit test Covid thuộc danh mục được chỉ định thầu rút gọn nên Công ty Việt Á chủ động cung ứng sản phẩm cho các bệnh viện, CDC các tỉnh, thành phố sử dụng.

Sau đó, Công ty Việt Á thông đồng với lãnh đạo các đơn vị nhận cung ứng để hợp thức hồ sơ chỉ định thầu. Hình thức chỉ định thầu được sử dụng bằng cách Công ty Việt Á sử dụng các pháp nhân trong hệ thống lập hồ sơ chào hàng sản phẩm, xác nhận khống các báo giá... để hoàn thiện hồ sơ, ký hợp đồng, thanh quyết toán cho Công ty Việt Á theo giá do Công ty Việt Á đưa ra, cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất.

Đến nay, bước đầu C03 Bộ Công an đã làm rõ sai phạm trong việc Công ty Việt Á bán kit xét nghiệm Covid cho CDC Hải Dương thông qua 5 hợp đồng với tổng giá trị 151 tỷ đồng. Phan Quốc Việt đã chi tiền % ngoài hợp đồng cho Phạm Duy Tuyến, Giám đốc CDC Hải Dương với số tiền gần 30 tỷ đồng.

Ngọc Trang

TP.HCM yêu cầu các đơn vị báo cáo khẩn việc mua kit test Việt Á

Sở Y tế TP.HCM yêu cầu HCDC, các bệnh viện công lập trực thuộc, các Trung tâm y tế gửi báo cáo liên quan đến mua sắm kit test của công ty Việt Á trước ngày 22/12.