“Nghe có vẻ mừng nhưng công ty phải chuẩn bị 11 bộ hồ sơ để sở này gửi đến 11 cơ quan khác cho ý kiến. Chỉ một ý kiến không đồng thuận thì dự án đứng hình. Trước đây, doanh nghiệp làm việc với từng cơ quan, nơi nào yêu cầu bổ sung hay điều chỉnh hồ sơ thì còn biết vướng ở đâu để xử lý. Nay nộp chung, doanh nghiệp không biết hồ sơ vướng ở đâu?”, ông Nghĩa chia sẻ. 

Một thủ tục nhiêu khê nữa theo ông Nghĩa là miễn tiền sử dụng đất (SDĐ). Theo quy định, dự án NƠXH được miễn 100% tiền SDĐ. Nhưng thay vì ra quyết định miễn ngay, cơ quan chức năng phải mất thêm thời gian tính ra số tiền SDĐ doanh nghiệp phải nộp rồi mới ra quyết định miễn. 

Chưa kể, doanh nghiệp bỏ tiền nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo giá thị trường nhưng được hoàn lại theo bảng giá đất.  

Đã hơn 10 năm nhưng Công ty Thảo Điền vẫn chưa thể triển khai dự án NƠXH Nam Lý tại TP.Thủ Đức. Dự án có quy mô 291 căn hộ, đã được chấp thuận đầu tư, công nhận chủ đầu tư, thẩm định thiết kế cơ sở. 

Đại diện Công ty Thảo Điền cho biết, công ty đã hoàn thành các thủ tục theo yêu cầu, chỉ còn thiếu quyết định giao đất. Thời gian giải quyết thủ tục quá lâu, đến nay công ty không biết có được triển khai tiếp tục hay ngừng dự án?

Tương tự, được chấp thuận đầu tư dự án NƠXH Khu chế xuất Linh Trung 2, TP.Thủ Đức từ năm 2018 nhưng đến nay Công ty Thiên Phát vẫn chưa thể xây dựng. Nếu được triển khai, dự án sẽ đáp ứng chỗ ở cho hơn 2.500 công nhân. 

Vướng mắc tại dự án này là Công ty Thiên Phát chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong khi Ban Quản lý Khu chế xuất Linh Trung 2 lại yêu cầu công ty thực hiện thủ tục để cấp giấy chứng nhận đầu tư. Theo đại diện Công ty Thiên Phát, yêu cầu này không phù hợp với quy định Luật Đầu tư năm 2020. 

Không chỉ với dự án chưa xây dựng, có dự án NƠXH đã hoàn thiện và bàn giao nhà nhưng vẫn vướng thủ tục, đơn cử như dự án của Công ty Nam Long. 

Công ty này đã hoàn thành 2 dự án NƠXH tại TP.HCM, bàn giao nhà đã 3 năm nhưng đến nay vẫn chưa được cơ quan chức năng xác định giá bán. Do đó, công ty vẫn chưa thể tiến hành làm thủ tục cấp sổ hồng cho cư dân và dự án cũng chưa quyết toán được. 

Cần cải tiến quy trình 

Thực tế cho thấy, ngoài lợi nhuận bị khống chế, nhiều nguyên nhân liên quan đến thủ tục pháp lý khiến cho các doanh nghiệp BĐS không mặn mà tham gia đầu tư dự án NƠXH. Thậm chí, đầu tư NƠXH còn khó hơn nhà ở thương mại khi chủ đầu tư bị áp định mức lợi nhuận, giá bán.

Ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM thừa nhận, dù hiện nay các dự án NƠXH được miễn tiền SDĐ và hỗ trợ lãi suất vay nhưng thủ tục rất khó khăn. So với nhà ở thương mại, dự án NƠXH phải thực hiện thêm 3 thủ tục. 

Đầu tiên, chủ đầu tư phải làm thủ tục để xác định tiền SDĐ, sau đó lại đến thủ tục xin miễn tiền này. Vì thuộc trường hợp được miễn tiền SDĐ, hỗ trợ lãi suất nên chủ đầu tư phải thực hiện thủ tục thẩm định giá bán, giá cho thuê mua. 

Bên cạnh đó, dù được chọn đối tượng để bán nhưng trước khi bán, chủ đầu tư dự án NƠXH phải gửi danh sách để Sở Xây dựng thẩm định người mua có đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ NƠXH hay không.

Theo ông Khiết, đây là những thủ tục mất nhiều thời gian khiến cho thời gian qua các doanh nghiệp không mặn mà với dự án NƠXH. Do đó, cần cải tiến quy trình thủ tục NƠXH mới mong thu hút nhà đầu tư. 

Về ưu đãi cho chủ đầu tư NƠXH, theo Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP.HCM, đã có tiền lệ một doanh nghiệp trên địa bàn xây nhà ở công nhân có tiện nghi tốt, giá rẻ ngang nhà trọ. Tuy nhiên, thời gian dài không được ưu đãi thuế đất, vẫn bị tính như đất kinh doanh dịch vụ, nên dù muốn doanh nghiệp cũng không thể chung tay cùng Nhà nước giải quyết khó khăn nhà lưu trú cho công nhân. 

Đánh giá về những tồn tại, hạn chế trong việc phát triển NƠXH thời gian qua, theo UBND TP Hà Nội có nguyên nhân từ các chính sách, văn bản luật chưa kịp thời quy định mới hoặc điều chỉnh, bổ sung các trường hợp phát sinh trong thực tế. 

Các khu NƠXH tập trung triển khai chậm do vướng cơ chế, chính sách; việc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư chưa có hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục thực hiện. 

Cũng theo UBND TP Hà Nội, cơ chế chính sách ưu đãi hiện hành chưa thu hút các nhà đầu tư tham gia phát triển NƠXH khu vực ngoại thành và NƠXH phục vụ các đối tượng là công nhân, sinh viên.

Theo Bộ Xây dựng, có 6 vướng mắc dẫn đến việc phát triển NƠXH còn hạn chế, đó là: Phát sinh thủ tục xác định tiền sử dụng đất trong khi chủ đầu tư dự án NƠXH được miễn; thiếu quỹ đất NƠXH độc lập hoặc bố trí không phù hợp vì quy định chủ dự án nhà ở thương mại phải dành 20% quỹ đất để xây NƠXH.

Các quy định lựa chọn chủ đầu tư chồng chéo, chưa thống nhất; quyền và ưu đãi cho chủ đầu tư chưa hợp lý; lợi nhuận định mức không vượt quá 10% dẫn đến không thu hút doanh nghiệp; nhiều thủ tục, giấy tờ để xác nhận đối tượng đủ điều kiện hưởng chính sách NƠXH. 

Lặng nhìn con gái, chị tâm sự về phận đời quá đỗi truân chuyên của mình. Cách đây 14 năm, chị Hoa từng quen biết và dành hết tình cảm cho một người đàn ông cùng quê. Chị không ngờ rằng, lúc mang thai, người từng "thề non hẹn biển" với mình lại nhanh chóng rời bỏ chị và đứa trẻ chưa kịp thành hình.

Người phụ nữ khốn khổ đành vác bụng bầu về nương nhờ nhà bố mẹ đẻ. Ngày sinh con, chị một mình “vượt cạn” tại chính căn nhà của mình vì không có tiền đi trạm xá. Cũng may một người họ hàng đỡ đẻ giúp, chị may mắn giữ được tính mạng. Nhìn ánh mắt con chào đời cùng tiếng khóc đầu tiên, người mẹ đơn thân như được tiếp thêm sức mạnh.

Chị Hoa đặt tên con gái là Lý Thị Trang. Bao nhiêu tình thương yêu chị dành cả lên con gái bé bỏng. Thế nhưng bất hạnh vẫn chưa buông tha cho hai mẹ con. Khi Trang được 5 tháng tuổi, một ngày chị Hoa không thấy con cử động gì nữa. Vội đưa con đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Giang, chị như chết lặng khi nghe các bác sĩ thông báo, bé Trang bị liệt do chứng bại não. Căn bệnh không thể chữa trị được, chỉ còn cách đưa con về nhà chăm sóc như người thực vật.

Ôm con ra về, chị vừa đi vừa khóc. Bao nhiêu hy vọng nuôi con khôn lớn để có chỗ dựa lúc về già bỗng chốc tan biến.

Gắng gượng mỗi ngày để duy trì sự sống cho con

“Ngay từ lúc nghe bác sĩ nói con bị vậy, tôi đã biết từ giờ đến lúc chết, mình cũng phải lo cho con gái. Nhưng tôi sợ lắm nếu mai này không còn, ai sẽ chăm sóc con?", chị bật khóc nức nở.

Cứ như vậy, suốt 14 năm qua, một mình chị để ý bé Trang từng li từng tí. Việc chăm cháu vất vả hơn những đứa trẻ bình thường. Bởi Trang không biết nói, những lúc đòi ăn chỉ khóc, ăn xong thì cười. Mẹ cho ăn uống hết sức khó khăn vì cháu chỉ nằm một chỗ, mỗi lần ăn chỉ có mẹ đỡ dậy, cho ăn một chút ít vì sợ con sặc, thức ăn rơi vào đường khí quản.

Những ai từng chứng kiến cảnh chị Hoa chăm con đều không giấu nổi sự xót xa cho số phận hai mẹ con. Gia đình chị là người dân tộc Dao, thuộc diện hộ rất nghèo trên địa bàn xã Việt Hồng (huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang).

Cũng vì muốn có nơi nương tựa, chị đi bước nữa với một người đàn ông khác, sinh tiếp hai con nhỏ. Cũng may các con sau của chị đều khoẻ mạnh bình thường. Điều đó giúp chị có thêm điều kiện chăm sóc cho cho Trang tốt hơn.

Tuy nhiên, do chồng thường xuyên đi làm xa, công việc không ổn định nên thu nhập thất thường, điều kiện sống khó khăn vô cùng. Bản thân chị quanh năm chỉ ở nhà với con nhỏ, không thể đi làm. Tiền trợ cấp người khuyết tật của Trang là 1.330.000 đồng/tháng không đủ để chị mua các loại thuốc bắc, thuốc nam cho con uống bổ sung.

Hoàn cảnh của bé Trang đang rất cần được cộng đồng giúp đỡ

Chưa kể, chồng chị đi biền biệt, một mình chị tự trang trải sinh hoạt cho các con. Lắm lúc không có tiền mua thuốc cho con, chị đành vay mượn họ hàng, làng xóm. Vay nhiều quá, chị không có điều kiện trả nợ, cũng không thể vay tiếp được nữa.

Trong căn nhà cũ kỹ, tối tăm, người mẹ vẫn ngày ngày chăm bẵm con gái bại não từng li từng tí. Cuộc sống vất vả khiến chị Hoa muốn gục ngã, nhưng vì con, chị gắng gượng để giữ được sự sống cho con từng ngày.

Ông Phan Văn Công, Chủ tịch xã Việt Hồng xác nhận: Hoàn cảnh gia đình chị Lý Thị Hoa ở địa phương thuộc diện khó khăn. Cháu Trang không may mắc bệnh bại não suốt 14 năm ròng. Chính quyền cũng đã hỗ trợ cho cháu, tuy nhiên chỉ được đỡ được phần nào. Rất mong hoàn cảnh của mẹ con chị nhận được sự quan tâm từ phía cộng đồng.

Phạm Bắc

Tháng 9/2021, bé My xuất hiện triệu chứng đau bụng dữ dội. Tại một phòng khám tư trên địa bàn huyện Cẩm Giàng, các bác sĩ phát hiện buồng trứng cháu bé có một khối u, đề nghị gia đình chuyển con lên bệnh viện tuyến Trung ương nhằm điều trị kịp thời.

Ngày nhận tin con “lành ít dữ nhiều”, anh Cảnh thức trắng mấy đêm không tài nào ngủ nổi. Vợ chồng anh không thể ngờ, căn bệnh quái ác ập xuống con gái mình khi tuổi đời còn quá non nớt.

Dặn dò vợ ở nhà chăm sóc người cha mù loà và người mẹ ốm yếu liệt giường, anh Cảnh đưa con lên Hà Nội chữa bệnh. Cuối tháng 9/2021, My nhập viện Bệnh viện Việt Đức để tiến hành mổ cắt buồng trứng bên trái, đồng thời làm sinh thiết. Kết quả xét nghiệm cho thấy con mắc bệnh ung thư buồng trứng. Dù đã chuẩn bị tâm lý đón nhận những điều xấu nhất xảy đến song anh Cảnh vẫn rất đau lòng.

Mắc bệnh ung thư, bé My không may bị nhiễm Covid-19

Phẫu thuật xong, bé My chuyển sang Bệnh viện K Tân Triều để truyền hoá chất. Chứng kiến những mảng tóc con dần rụng xuống, cơ thể con suy kiệt từng ngày, người cha không giấu nổi những giọt nước mắt.

"Bệnh của cháu chưa điều trị xong, lúc chuẩn bị ra viện nghỉ ngơi ít ngày thì đêm 26/12 phát hiện mắc Covid-19. Bản thân cháu bệnh nền nặng, vừa truyền hoá chất xong sức khoẻ rất yếu. Chúng tôi lo không biết có giữ nổi tính mạng cho con không", anh nghẹn ngào. Hiện tại, bé My đang được chuyển sang Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương để điều trị Covid-19.

Ngập trong nợ nần

Chi phí điều trị ung thư của bé Vũ Hà My vô cùng tốn kém. Vợ chồng anh Cảnh phải chạy vạy khắp nơi, hỏi vay số tiền lên đến hơn 60 triệu đồng. Dù được bảo hiểm chi trả nhiều loại viện phí nhưng tiền hoá chất ngoài danh mục hỗ trợ hơn 3 triệu đồng/đợt, mỗi tháng con phải truyền hoá chất 3 đợt, chưa kể những chi phí phát sinh khác.

Con mắc bệnh hiểm nghèo, nơi quê nhà, anh Cảnh còn người cha già 70 tuổi, đã mù loà hơn 50 năm nay do từng tham gia kháng chiến chống Mỹ. Mẹ anh bị biến chứng của tiểu đường và Parkinson phải nằm liệt giường.

Hoàn cảnh của cháu Vũ Hà My lúc này đang rất cần được cộng đồng giúp đỡ

Trong khi đó, anh Cảnh chỉ là lao động tự do, nay đã nghỉ việc để theo con đi bệnh viện. Vợ anh làm giáo viên mầm non, thu nhập không đủ trang trải cuộc sống, đang chật vật chăm sóc con trai út học lớp 2. Càng ngày, kinh tế gia đình càng lâm vào cảnh kiệt quệ.

Chính quyền địa phương xã Cẩm Điền xác nhận, hoàn cảnh gia đình bé Vũ Hà My thuộc diện khó khăn. Hiện My đang điều trị ở bệnh viện nhưng vừa qua lại mắc Covid -19. Địa phương rất mong bé My sớm nhận được nhiều sự quan tâm, giúp đỡ từ phía cộng đồng để vượt qua nỗi đau bệnh tật.

Phạm Bắc