Trong thời đại số này, emoji có vẻ là nút thắt quan trọng trong việc thể hiện cảm xúc, được cả thế giới sử dụng. Đến nỗi, người ta còn chọn ra World Emoji Day, mỗi năm tôn vinh một vài emoji được sử dụng nhiều nhất. Như năm 2015 chẳng hạn, emoji "Face with Tear of Joy" (tạm dịch là mừng phát khóc) đã được chọn biểu tượng cảm xúc của năm, dù trông nó khá giả tạo và khó chịu.

Apple thừa nhận sự ảnh hưởng to lớn của emoji và, iOS 12.1 có tới 70 emoji mới, thể hiện tốt hơn sự đa dạng về ngoại hình cũng như tôn giáo của mọi người.

Trông thì tầm thường nhưng emoji tỏ ra sâu sắc hơn, hội nghĩa hơn cả thành ngữ hay những biểu tượng văn hóa đại chúng quen thuộc. Ngày nay, emoji còn nói lên khả năng nhận thức của mỗi con người.

Theo Tiến sĩ Linda Kaye, giảng viên cao cấp về Tâm lý học tại Đại học Edge Hill (Anh) thì:"emoji có thể được coi là một trong những hình thức thể hiện bản thân."

"Trên Internet, ta dùng emoji để vượt qua chính mình hay nhiều ranh giới, khiến người khác đưa ra những đánh giá có lợi cho bản thân mỗi người."

Công nghệ ngày nay cho phép ta làm được nhiều điều hơn với câu chữ, không đơn giản là gửi đi những thông điệp theo nghĩa đen. Rõ ràng, emoji là thứ gì đó không thể thiếu trong "ngôn ngữ số". Khi thế giới phát triển, trở nên đa dạng hơn, emoji cũng thay đổi để để theo kịp.

Không phải ai cũng biết, cũng dám thừa nhận rằng: Việc săn tìm những emoji hoàn hảo, phù hợp với từng ngữ cảnh là nguồn cơn gây stress rất mạnh. Ta cứ cho rằng việc phải hồi đáp sao cho thú vị mới gây stress, nhưng không, tìm emoji thú vị tương xứng với câu nói thú vị mới là việc mệt mỏi.

Ít ai biết rằng, bước nhảy vọt của emoji ngày nay lại có sự khởi đầu khiêm tốn. Nó đơn giản là việc kế thừa những ký tự thô sơ trong bộ gõ, kiểu hai chấm và ngoặc là ra mặt cười hoặc mếu. Bộ emoji của ngày nay được tạo ra bởi một anh nhân viên viễn thông người Nhật.

Trong quá khứ, Shigetaka vốn là nhân viên của nhà mạng Docomo. Anh đã thiết kế bộ 176 biểu tượng emoji kích thước 12x12 pixel cho i-mode, dịch vụ di động cung cấp trên nền mobile Internet đầu tiên của thế giới, vào năm 1998.

Tiếng Nhật nhìn chung bao gồm nhiều từ ngữ đa dạng, thể hiện phép lịch sự và Shigetaka đã nghĩ ra emoji như giải pháp ngắn gọn, hiệu quả hơn.

Mang tư duy liên tưởng của một nhà thiết kế, Shigetaka đã mượn cảm hứng từ chữ Kanji cũng như anime Nhật để bổ sung cho bộ emoji đời đầu.

Vì bộ emoji đời đầu này quá đơn giản, đến mức Docomo không thể đảm bảo được bản quyền cho nó.

Không lâu sau, nhiều công ty viễn thông đối thủ cũng nhìn ra tầm quan trọng của emoji và nhảy vào cạnh tranh. Người Nhật dùng emoji rất khéo, sự nghiêm túc của họ bỗng trở nên đơn giản và đáng yêu hơn khi câu chữ có thêm biểu tượng cảm xúc.

Khi iPhone với iOS 2.2, được tung ra thị trường Nhật Bản vào năm 2008, chủ tịch Softback, ông Son Masayoshi đã đề xướng trực tiếp với Steve Jobs về ý tưởng sử dụng emoji trên thiết bị này. Nhưng mãi đến năm 2011, với sự ra đời của phiên bản iOS 5, người dùng iPhone mới được trải nghiệm emoji.

Từ năm 2010 trở đi, Unicode đã công nhận emoji để chúng có thể được sử dụng trên nhiều hệ điều hành khác nhau. Tính đến tháng 6/2018, có tất cả 2823 emoji trong Unicode Standard. Từ cờ quốc gia cho đến các môn thể thao, nghề nghiệp... Đều có đủ.

Tuy nhiên, màu vàng tiêu chuẩn của emoji chưa thể làm hài lòng toàn bộ số đông, đơn giản vì nó giới hạn sự đa dạng của con người, đặc biệt là màu da.

Sự đa dạng trong emoji rất quan trọng bởi vì, nếu ta cho rằng emoji là một cách thể hiện bản thân thì rõ ràng, thiếu sự đa dạng sẽ hạn chế khả năng diễn đạt của nhiều người.

Theo GenK

Không chỉ mình Wang, ngày càng nhiều người Trung Quốc - vốn chấp nhận rộng rãi công nghệ này và ít quan tâm đến quyền riêng tư - lên tiếng bày tỏ sự lo ngại khi camera có mặt ở khắp mọi hang cùng ngõ hẻm.

Hệ thống camera giám sát với công nghệ nhận dạng khuôn mặt xuất hiện dày đặc tại Trung Quốc. Ảnh:Reuters.

Lạm dụng camera giám sát

Đầu tháng 11, một giáo sư luật ở miền đông Trung Quốc kiện Công viên Safari Hàng Châu vì vi phạm thỏa thuận sử dụng sau khi họ thay thế hệ thống kiểm soát vào cổng dựa trên dấu vân tay bằng nhận dạng khuôn mặt.

Guo Bing, giáo sư luật tại Đại học Khoa học Công nghệ Chiết Giang, cho biết ông tin rằng sự thay đổi của Công viên Safari Hàng Châu là vi phạm quyền lợi người tiêu dùng.

Mục đích của vụ kiện không phải để được bồi thường mà là chống lại việc lạm dụng nhận dạng khuôn mặt, Southern Metropolis Daily dẫn lời ông Guo nhấn mạnh.

Ở Trung Quốc, camera giám sát với công nghệ nhận dạng khuôn mặt được sử dụng trong mọi hình thức giám sát, từ xác định người đi bộ sai luật đến ngăn chặn trộm cắp giấy trong nhà vệ sinh công cộng.

Camera còn được dùng để sàng lọc người vào ra khuôn viên làm việc, khu dân cư và ga tàu điện ngầm. Số lượng máy quay trong hệ thống CCTV ở Trung Quốc đã lên đến khoảng 200 triệu. Con số này được dự đoán tăng lên 626 triệu vào năm 2020.

Camera giám sát đặt tại một hội chợ công nghệ cao diễn ra ở Thâm Quyến. Ảnh: SCMP.

SCMPcho biết tình trạng sử dụng ồ ạt hệ thống giám sát video đã mang đến nguồn lợi lớn cho các công ty bảo mật và nhà sản xuất camera.

Thị trường thiết bị giám sát video tại Trung Quốc có quy mô 10,6 tỷ USD vào năm 2018 và dự kiến đạt 20,1 tỷ USD vào năm 2023, theo báo cáo của hãng nghiên cứu thị trường IDCvào tháng 8. Con số này chưa kể đến phân khúc camera giám sát tại nhà do người dân tự lắp đặt.

Dấu hỏi về quyền riêng tư

Đề cập đến vụ kiện của Guo Bing, Giáo sư Fu Hualing đến từ Đại học Hong Kong đặt nghi vấn: "Tại sao một vườn thú thu thập dữ liệu khuôn mặt? Bởi vì dữ liệu có giá trị thương mại".

"Tôi nghĩ vụ kiện của Guo nhằm khơi dậy cuộc thảo luận công khai và thu hút sự chú ý của chính phủ đối với vấn đề về bảo mật dữ liệu khuôn mặt", ông cho biết thêm.

Theo Giáo sư Lao Dongyan của Đại học Thanh Hoa, không giống các dạng thông tin sinh học khác như dấu vân tay hay DNA, dữ liệu khuôn mặt có thể bị thu thập mà người dùng không biết hoặc không chấp thuận.

"Khi chúng ta ở trên đường, khuôn mặt chúng ta bị kiểm tra hàng trăm lần mỗi ngày từ mọi góc độ. Nhưng không ai nói với bạn rằng dữ liệu đã được thu thập", bà cho biết.

Khuôn mặt của nhiều người Trung Quốc bị quét hàng trăm lần mỗi ngày nhưng họ không hề hay biết. Ảnh: Reuters.

Vị này nói thêm rằng thông tin nhận dạng khuôn mặt có thể được bán cho các công ty quảng cáo bên thứ ba và nếu dữ liệu đó bị rò rỉ, thiệt hại là không thể khắc phục được.

"Những rủi ro nằm ngoài sức tưởng tượng nếu dữ liệu khuôn mặt của bạn lọt vào tay bọn tội phạm", giáo sư Lao Dongyan giải thích. "Các tài khoản ngân hàng dễ dàng bị hack và khuôn mặt có thể bị ghép vào các video khiêu dâm với công nghệ deepfake".

Hai ứng dụng ví điện tử lớn nhất Trung Quốc là WeChat Pay và Alipay đều cho phép người dùng thanh toán bằng cách quét khuôn mặt của họ tại các địa điểm giao dịch có trang bị camera.

Hồi đầu năm nay, cuộc điều tra của báo The Beijing Newsphát hiện nhiều dịch vụ cho phép người dùng ghép khuôn mặt người nổi tiếng hoặc nhân vật giải trí vào hình ảnh các ngôi sao khiêu dâm với giá dưới 1 USD.