Nhận định, soi kèo Al Jazeera Amman vs AL

Theo GS. Martin Andrew Green, một trong các diễn giả của tọa đàm, vật liệu bền vững là nền tảng cho các công nghệ năng lượng tái tạo, đặc biệt là pin mặt trời. Ông cho rằng việc phát triển vật liệu mới cho pin mặt trời là yếu tố then chốt để thúc đẩy ứng dụng năng lượng mặt trời trên quy mô lớn, góp phần giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và hướng tới một tương lai năng lượng sạch. 

“Cuộc cách mạng năng lượng thứ ba có thể là một cuộc cách mạng năng lượng mặt trời, với những vật liệu mới có khả năng chuyển đổi năng lượng mặt trời thành điện năng với hiệu suất cao và chi phí thấp chưa từng có”, ông khẳng định. 

GS. Green là người tiên phong phát triển công nghệ Bộ phát thụ động và Tiếp điểm phía sau (PERC) và Điều tiết điện trượt qua màng chắn oxy hoá (TOPCon) cho pin mặt trời. Ông đã dành hàng thập kỷ trong hành trình nghiên cứu để giải bài toán về nguồn năng lượng xanh. Ông được trao nhiều giải thưởng quốc tế uy tín vì những đóng góp xuất sắc trong lĩnh vực này, bao gồm Giải Năng lượng Toàn cầu 2018, Giải Nhật Bản 2021, Giải Công nghệ Thiên niên kỷ 2022, Giải Nữ hoàng Elizabeth về Kỹ thuật 2023 và Giải thưởng chính VinFuture 2023.

Theo ông, nghiên cứu về vật liệu mới đang mở ra những hướng đi đầy hứa hẹn cho pin mặt trời thế hệ mới. Những vật liệu này có tiềm năng vượt trội so với silicon truyền thống về nhiều mặt. 

“Lợi thế của vật liệu này là khả năng hấp thụ ánh sáng tốt hơn, cho phép sản xuất pin mặt trời có hiệu suất chuyển đổi cao hơn. Hiệu suất cao hơn sẽ giúp giảm chi phí từ sản xuất đến vận chuyển, lắp đặt và cuối cùng là tái chế và xử lý”, ông cho biết.

Trong khi tính bền vững đang trở thành ưu tiên hàng đầu, thì hiệu suất chính là động lực thúc đẩy tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, GS. Friend cũng cảnh báo, tăng cường hiệu suất có thể kéo theo gia tăng tiêu thụ. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta cần phải đánh giá toàn diện vòng đời của vật liệu và thiết kế các hệ thống năng lượng hiệu quả nhất có thể. Đặt hiệu suất lên hàng đầu có thể giúp ta đạt được bước tiến đáng kể hướng tới tương lai bền vững, song cũng cần kiểm soát gia tăng tiêu thụ.”
Trước những thách thức mà các nhà khoa học vật liệu phải đối mặt, GS Friend khẳng định: “Vật liệu cho tương lai bền vững cần phải đưa ra giải pháp thực tế hiệu quả hơn, có khả năng mở rộng nhanh chóng, để tất cả mọi người, bất kể tình trạng kinh tế xã hội, đều cần được tiếp cận với những giải pháp này.”

Tôn vinh những đột phá khoa học có khả năng ứng dụng thực tiễn

Trong khi đó, GS. Marina Freitag (Đại học Newcastle, Anh) khẳng định vật liệu bền vững không chỉ đơn thuần là vật liệu có thể tái chế hay phân hủy sinh học. Bà nhấn mạnh việc phải vượt ra khỏi những định nghĩa truyền thống và tiếp cận vấn đề một cách toàn diện hơn.
“Vật liệu bền vững cần được thiết kế với tư duy “bền vững là trên hết”, đảm bảo hiệu quả cao trong suốt vòng đời, thân thiện với môi trường và có khả năng thích ứng với nhiều điều kiện sử dụng khác nhau”, bà nói. 

Là chuyên gia hàng đầu về năng lượng, GS. Freitag tập trung vào phát triển các công nghệ mới ứng dụng ánh sáng, kết hợp với vật liệu phối trí nhằm giải quyết những thách thức quan trọng trong lĩnh vực, đặc biệt là liên quan đến tính bền vững, ổn định và hiệu suất của pin mặt trời lai (Hybrid Photovoltaic). 

Những ý tưởng đột phá này đã mang lại cho bà sự công nhận rộng rãi trên trường quốc tế, trong đó phải kể đến Giải thưởng Nhà Nghiên cứu Trẻ Göran Gustafsson năm 2019 và Giải thưởng Harrison-Meldola danh giá năm 2022 của Hiệp hội Hóa học Hoàng gia. GS. Freitag được xem là một trong những người tiên phong dẫn đầu làn sóng phát triển thiết bị quang điện tử bền vững trên thế giới.

Nhận lời đến Việt Nam tham dự Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024, GS. Freitag cho biết bà đánh giá cao sứ mệnh của Giải thưởng VinFuture trong việc kết nối khoa học với đời sống. 

“Điều khiến tôi ấn tượng ở VinFuture là sự tập trung vào những đột phá khoa học có khả năng ứng dụng thực tiễn, giải quyết các vấn đề của thế giới thực. VinFuture không chỉ vinh danh các nhà khoa học xuất sắc, mà còn tạo ra những hình mẫu truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ”, GS. Freitag chia sẻ. 

Cũng theo nhà khoa học kỳ cựu, các sự kiện quốc tế do VinFuture tổ chức là cơ hội tuyệt vời để các nhà khoa học đến từ nhiều quốc gia trên thế giới gặp gỡ và trao đổi kiến thức. 

“Tôi tin tưởng rằng hợp tác quốc tế là điều kiện tiên quyết để giải quyết những thách thức toàn cầu và thúc đẩy tiến bộ khoa học công nghệ”, GS. Freitag khẳng định. 

Thế Định

Tờ Hindustan Times hôm nay (21/5) dẫn lời các quan chức New Delhi nói, việc đóng cửa trường học sớm vài ngày có hiệu lực ngay lập tức do nắng nóng gay gắt.

Cơ quan thời tiết Ấn Độ cảnh báo, đợt nắng nóng nghiêm trọng sẽ tiếp diễn trong tuần này, sau khi nhiệt độ lên tới đỉnh điểm là 47,8 độ C tại quận Najafarh ở New Delhi hôm 19/5 - mức cao nhất trên toàn Ấn Độ. 

Theo India Today, nhà chức trách ở một số bang khác, trong đó có Haryana, Madhya Pradesh, Punjab và Rajasthan cũng yêu cầu các trường học đóng cửa.

Mùa hè ở Ấn Độ, thường kéo dài từ tháng 3 tới tháng 9, thường rất nóng và ẩm. Khu vực miền bắc và miền trung nước này là những nơi hứng chịu thời tiết nóng khắc nghiệt nhất. 

Các nghiên cứu khoa học cho thấy, biến đổi khí hậu đang khiến các đợt nắng nóng kéo dài hơn, thường xuyên và dữ dội hơn. Hồi tháng 5/2022, nhiệt độ ở các khu vực của New Delhi đo được 49,2 độ C.

Theo khảo sát của nhóm nghiên cứu tại ĐH Bách khoa Hà Nội, việc vi phạm liêm chính không chỉ đặt ra ở Việt Nam mà là vấn đề của nhiều nước trên thế giới. Đại diện nhóm nghiên cứu - PGS.TS Trương Việt Anh, Trưởng ban Khoa học Công nghệ ĐH Bách khoa Hà Nội, cho biết một số nghiên cứu của thế giới cho thấy 1/16 tác giả tự đạo văn (sao chép cụm từ và câu dài); 1/1.000 tác giả đạo văn (sao chép giá trị 1 đoạn văn từ bài báo của người khác mà không trích).

“Dù là các nước phát triển hay đang phát triển, nước công bố ít hay công bố nhiều đều có tỉ lệ phần trăm nhất định về đạo văn”, PGS.TS Trương Việt Anh nói. Theo ông Việt Anh, hành vi vi phạm liêm chính khoa học phổ biến nhất hiện nay là đưa tên những người không tham gia vào quá trình nghiên cứu làm tác giả hoặc đồng tác giả công trình.

Tiếp theo là các hành vi đạo văn, tự đạo văn; làm thuê, làm hộ các công trình khoa học; sử dụng công trình nghiên cứu của cả nhóm cho mục đích cá nhân mà chưa có sự đồng ý của nhóm nghiên cứu; bịa đặt, sử dụng số liệu giả trong nghiên cứu tổng quan kết quả nghiên cứu.

Nguyên nhân vi phạm chủ yếu có thể do áp lực về số lượng công bố cá nhân. “Điều này là vì các trường hiện tại cũng đặt ra KPI về công bố quốc tế”, ông Việt Anh nhận định.

Ngoài ra, các nguyên nhân khác có thể vì việc thúc đẩy công bố sẽ tạo cơ hội thăng tiến cá nhân, do cam kết khi nhận các nguồn tài trợ hoặc áp lực từ nhu cầu kinh tế của cá nhân.

Do đó, PGS.TS Trương Việt Anh đề xuất các trường đại học cần phải có quy định nội bộ để đảm bảo căn cứ, sự tuân thủ về liêm chính học thuật. Chẳng hạn các trường nên có quy định về liêm chính học thuật, trong đó nêu rõ về ngưỡng % trùng lặp cụ thể sẽ bị xem là đạo văn. Tuy nhiên, ngưỡng này cũng cần căn cứ theo đặc thù của từng lĩnh vực.

“Lĩnh vực xã hội có thể khác với lĩnh vực khoa học kỹ thuật vì đôi khi, sự trích dẫn trong lĩnh vực này đòi hỏi sự chính xác, vì thế có thể cần trích cả một đoạn dài, lượng trùng lặp có thể cũng sẽ khác”.

Ngoài ra, ông Việt Anh cho rằng cần thống nhất, sử dụng các công cụ kiểm tra đạo văn để đảm bảo khách quan trong các sản phẩm khoa học, đào tạo. “Chẳng hạn, tại ĐH Bách khoa Hà Nội đang xây dựng phần mềm kiểm tra trùng lặp bằng tiếng Việt. Đối với những vi phạm về liêm chính học thuật cũng cần phải có các chế tài xử lý”, ông Việt Anh nói.

Chia sẻ tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Hồng Thái cho rằng những phản ánh về vấn đề liêm chính khoa học trong những năm qua cho thấy đã đến lúc cần cơ quan nhà nước cần phải quan tâm, lắng nghe ý kiến, từ đó hoạch định chính sách phù hợp.

Theo Thứ trưởng Trần Hồng Thái, liêm chính tuy là khái niệm “mở” nhưng vẫn cần phải có sự hướng dẫn chung để các trường có quan điểm thống nhất, thực hiện các quy chế, quy định về liêm chính ngay tại cơ sở đào tạo, từ đó tạo ra môi trường nghiên cứu khoa học lành mạnh.

Sau khi cho ra mắt MV “Đố anh quên được em”, Á hậu, ca sĩ Lona đã có màn trình diễn “bùng nổ”, khuấy đảo hàng ngàn khán giả tại sân khấu âm nhạc mùa hè The Chill Fest. Trong đêm âm nhạc, Lona đã chiêu đãi khán giả những ca khúc sôi động như: “Vắng anh đời vẫn đẹp”, “Dự báo thời tiết”, đặc biệt là bản hit “Thích hay là yêu còn chưa biết”.

Biểu diễn kết màn cho show âm nhạc, Lona hoá thân thành “nàng tiên cá” trong chiếc vỏ sò được thiết kế riêng phần trình diễn ấn tượng này. Nàng ca sĩ sinh năm 2000 diện bộ trang phục bó sát màu xanh neon, tôn lên sắc vóc săn chắc, thon gọn. Đặc biệt, màn thay đổi trang phục trên thảm đỏ “gây bão” năm nào cũng được nàng ca sĩ tái hiện sân khấu lần này. Khoảnh khắc “xé bỏ” chiếc đầm dài khiến khán giả bất ngờ và hào hứng.

Lona gây ấn tượng với vũ đạo dứt khoát, lúc uyển chuyển, quyến rũ cuốn mắt người xem. Cùng với đó, giọng hát nội lực kết hợp thêm kỹ thuật nâng hạ tone chuẩn theo từng nốt trầm bổng trong bài hát. Biểu diễn liên tiếp 3 ca khúc sôi động, Lona vẫn giữ năng lượng mạnh mẽ, cột hơi ổn định, “cháy” hết mình trên sân khấu. Không chỉ nổi bật giọng hát và vũ đạo, chủ nhân ca khúc “Đố anh quên được em” còn có màn tương tác đáng yêu với khán giả và thần thái trình diễn tự tin. 

Màn tái xuất hoành tráng sau khi ra mắt sản phẩm mới đánh dấu sự trưởng thành của Lona Kiều Loan. Với kỹ năng hát, vũ đạo và khả năng trình diễn ngày càng tiến bộ trên các sân khấu âm nhạc gần đây, Lona chứng minh cô đã có một chuyến tu nghiệp thành công tại Hàn Quốc. Nữ ca sĩ vừa cho ra mắt MV “Đố anh quên được em” với âm hưởng RnB nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu cảm xúc. 

Vĩnh Phú

Phó Viện trưởng Hoàng Quốc Cường của Viện Pasteur gửi lời cám ơn sâu sắc đối với các bên liên quan: “Phòng xét nghiệm an toàn sinh học được xây dựng từ tháng 6 năm 2021. Trong quá trình xây dựng, mặc dù gặp phải rất nhiều khó khăn do tình hình đại dịch Covid-19 cũng như cách ly toàn xã hội, được sự giúp đỡ nhiệt tình của Bộ Y tế, NIHE, JICA và bên thi công, công trình đã hoàn thiện trong nửa năm”. 

Đáp lời, ông Shimizu Akira, Trưởng Đại diện Văn phòng JICA Việt Nam, phát biểu: "Trước đây, phòng thí nghiệm BSL-3 di động của Viện Pasteur TP.HCM chưa đủ lớn nên việc xử lý số lượng mẫu bệnh phẩm còn hạn chế. Chúng tôi hy vọng rằng hỗ trợ lần này của JICA sẽ giúp Việt Nam tăng cường hơn nữa khả năng đối phó với các bệnh truyền nhiễm". 

Cho đến nay, Việt Nam đã phải đối mặt với mối đe dọa của nhiều bệnh truyền nhiễm mới như Hội chứng viêm đường hô hấp cấp (SARS) năm 2003 và bệnh cúm gia cầm độc lực cao (H5N1) năm 2004. Với mục tiêu chính là giúp Việt Nam xử lý và đối phó an toàn với các mầm bệnh nguy cơ cao, nguồn vốn hợp tác phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản đã hỗ trợ xây dựng phòng BSL-3 cho NIHE vào năm 2006, phòng thí nghiệm BSL-3 di động tại Viện Pasteur TP.HCM, đồng thời nâng cao năng lực cho hệ thống phòng xét nghiệm. 

Từ tháng 11/2021, hoạt động đào tạo về vận hành phòng thí nghiệm cho nhân viên Viện Pasteur TP.HCM đã được tiến hành với sự hỗ trợ của NIHE, Viện Quốc gia về Bệnh Truyền nhiễm tại Nhật Bản và ông Miki Hideki - chuyên gia Nhật Bản đang làm việc tại Viện Pasteur thành phố. 

Bảo Đức

Xem tàu sân bay Nhật Bản diễn tập cùng chiến hạm Việt Nam

Tàu hộ vệ Đinh Tiên Hoàng vào tuần trước đã cùng tàu sân bay trực thăng JS Kaga và khu trục hạm JS Murasame của Nhật Bản diễn tập ở ngoài khơi Cam Ranh.

Ở Phần Lan, chương trình Elements of AI được thiết kế để giúp học sinh phổ thông hiểu rõ các khái niệm cơ bản về trí tuệ nhân tạo, nhằm chuẩn bị cho các em những kỹ năng cần thiết để thích nghi với thị trường lao động trong tương lai.

Góp phần khơi dậy đam mê sáng tạo của thế hệ trẻ Việt Nam 

Tại Việt Nam, Chính phủ đã nhận thức rõ tầm quan trọng của AI và đã ban hành nhiều chính sách nhằm thúc đẩy nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã giao Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phối hợp với các đối tác, chuyên gia trong nước và quốc tế nghiên cứu, xây dựng Trung tâm Đào tạo, Nghiên cứu và Ứng dụng AI để phục vụ ươm tạo doanh nghiệp AI, hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng AI và đào tạo chuyên sâu về AI. Mục tiêu là đến 2030 đào tạo được 7.000 chuyên gia AI theo tiêu chuẩn quốc tế và ươm tạo khoảng 500 công ty khởi nghiệp AI.

Trong xu hướng này, các sáng kiến như Cuộc thi Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam (AI Contest) và Diễn đàn Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam là một trong những nền tảng quan trọng, giúp học sinh trung học phổ thông tiếp cận sớm với AI, đồng thời khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu công nghệ.

Sự kiện Diễn đàn Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam - Lễ Vinh danh Giải thưởng Trí tuệ Nhân tạo 2024 sẽ diễn ra vào ngày 21/12/2024 tại Khách sạn Sheraton Hà Nội. Đây sẽ là sự kiện tôn vinh những tài năng trẻ, những ý tưởng sáng tạo, đồng thời mở ra cơ hội để các thí sinh được kết nối và học hỏi từ các chuyên gia hàng đầu thế giới.

Theo ban tổ chức, nội dung tại Diễn đàn Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam 2024 sẽ hướng đến thúc đẩy nhận thức về vai trò của AI trong giáo dục. Sự kiện đồng thời vinh danh những tài năng trẻ thông qua lễ trao giải Cuộc thi AI Contest 2024. Sự kiện kỳ vọng tạo nên bước tiến mới trong việc thúc đẩy tích hợp AI vào giáo dục tại Việt Nam, từ đó xây dựng thế hệ trẻ sáng tạo và sẵn sàng đáp ứng những thách thức của tương lai.

Thế Định