Nhận định, soi kèo Miami FC vs Naples United, 6h00 ngày 19/3: Chứng tỏ đẳng cấp

Hơn một tuần sau khi giành Quán quân Vietnam Idol, chúng tôi gặp mẹ Hà An Huy - NSƯT Minh Phương tại trụ sở Đài tiếng nói Việt Nam (VOV), nơi chị đang là Trưởng đoàn ca nhạc dân tộc Ban âm nhạc VOV3.

Trò chuyện với phóng viên, NSƯT Minh Phương vẫn đang trong niềm hân hoan hạnh phúc khi năm nay là năm vô cùng may mắn với gia đình chị. Mẹ vừa giành HCV trong Liên hoan Trích đoạn hay nghệ thuật sân khấu toàn quốc (6/2023), con cũng là Quán quân của cuộc thi Vietnam Idol trong sự đồng thuận của đông đảo công chúng.

Cách nói chuyện mộc mạc, chân thành và gần gũi ở người nghệ sĩ này phần nào trả lời cho câu hỏi vì sao Hà An Huy được khen có duyên, dễ thương và cách hát đầy cảm xúc đến vậy.

Nhưng giờ đây khi con trai đã trở thành ca sĩ chuyên nghiệp, lại có công ty quản lý riêng nên khi  phát ngôn chị cũng phải "nhìn trước ngó sau". Chị bảo, nhiều thông tin trong bài viết này chị và con trai chưa từng chia sẻ với báo chí (sau này cũng khó vì từ biểu diễn đến trả lời báo chí của Huy đều phải thông qua đơn vị quản lý) nhưng cuộc trò chuyện với Gia đình&Xã đã mang đến sự thân tình để chị một lần bày tỏ, cũng là thay cho lời lý giải điều gì đã làm nên một Hà An Huy đầy màu sắc như hiện tại.

Được biết, Huy sinh ra trong gia đình giàu truyền thống nghệ thuật nên có nhiều lợi thế hơn so với các thí sinh trong Vietnam Idol. Chị đầu tư cho con thế nào để Huy được phát triển khả năng?

- Sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật thì đúng là có nhiều lợi thế vì được sống trong cái nôi âm nhạc từ nhỏ, được ngấm vào máu rồi. Huy có may mắn là gia đình đều theo âm nhạc truyền thống. Bà ngoại là NSND Thúy Mơ (nguyên Phó giám đốc Nhà hát chèo Hải Dương), mẹ là nghệ sĩ chèo. Nhưng ở khía cạnh khác, nó cũng có sự thiệt thòi nhất định cho Huy. Vì ngày nhỏ, Huy thường xuyên phải theo mẹ đến đoàn hay mỗi khi đi diễn nên cũng rất tội cho con.

Còn đầu tư thì thực ra tôi không đầu tư gì ngoài việc lo cho con học ở trường. 3 năm ở Học viện âm nhạc Quốc gia, ngoài chuyên ngành thanh nhạc thì con có mày mò chơi guitar, piano. Năm 2019 con mới bắt đầu sáng tác. Lắm hôm đang ăn cơm nghĩ ra câu gì hay là bảo: "Mẹ, con vừa nghĩ được câu hay lắm, con phải nghi lại không quên mất". Thế là bỏ bữa vào phòng làm nhạc luôn. Tôi cứ giễu con, "anh có mà sáng tác ăn". Đến khi đi thi Bài hát yêu thích, tôi cũng bất ngờ. Mọi người cứ bảo tôi là giấu con, "thằng này như từ đâu chui ra"... Nó cứ như đến giai đoạn đó bộc phát ra vậy, chứ chính tôi cũng không ngờ con sáng tác được sâu sắc như thế.

Về hát thì giọng Huy cũng không phải hay lắm đâu, thế mạnh của con là hát tình cảm, hát rất cảm xúc thôi. Để trở thành ca sĩ chuyên nghiệp, con còn phải học và luyện nhiều. Vietnam Idol tôi thấy nhiều bạn giọng hay lắm.

Lúc nhỏ Huy có điều gì đặc biệt không thưa chị?

- Con tình cảm, sâu sắc từ nhỏ. Mỗi khi thấy mẹ vất vả, con hay nói với tôi, sau này sẽ làm người đàn ông tốt, sẽ yêu thương, chăm chút vợ con, không để vợ con phải khổ. Nhưng nghĩ lại thì cuộc đời này có ai là không vất vả đâu. Làm nghệ thuật mà không vất vả thì làm sao có dấu ấn? Những trắc trở, không tròn vẹn ở cuộc đời cũng vậy, nhờ nó mà cho ta trưởng thành và sự sâu sắc trong đời sống nội tâm, chứ đầy đủ rồi có khi lại không nghĩ được thế.

Về tố chất âm nhạc thì cũng có nhưng để rõ nét thì mới chỉ gần đây thôi. Cũng phải bật mí về điều không "đặc biệt" ở Huy một chút là lúc nhỏ con có hàm răng xấu lắm, bị quặp vào trong. Nếu không đẩy ra là sẽ bị móm. Đi niềng mới có hàm răng đẹp như bây giờ chứ không thì xấu lắm.

Lúc nhỏ con cũng béo nữa. Có đợt tôi phải hãm không cho ăn nhiều. Được cái Huy từ nhỏ rất dễ nuôi, cái gì cũng ăn. Rồi được mẹ chăm bẵm cho nữa nên có giai đoạn bị béo. Tôi còn tưởng lớn lên con sẽ bị lùn. Ai ngờ đến giai đoạn phát triển thì cao vụt lên. Giờ 1m85 rồi.

Còn mắt một mí là giống bên ngoại. Cứ hay đeo kính khi hát nhưng bảo cho đi cắt mí nhé lại bảo giãy nảy lên. Kêu là con phải để mắt một mí người ta mới sợ con chứ hai mí thì nhìn hiền lành quá người ta không sợ (cười).

Hầu như mỗi đêm thi là một cặp kính. Tính riêng tiền kính cũng không nhỏ đâu phải không chị?

- À toàn kính đi thuê đấy. Trang phục cũng vậy.

Trong đêm chung kết và các phóng sự về Huy thường chỉ thấy chị và bà xuất hiện chứ không thấy bố. Vì sao vậy?

- Về chuyện này thì tôi xin phép không trả lời. Chỉ biết rằng cuộc sống của con từ lúc 5 tuổi chỉ có mẹ thôi nên trong chương trình con cũng chỉ nói về mẹ và bà là vì thế.

Khi con được 5 tuổi thì tôi chuyển công tác từ Nhà hát Chèo Hải Dương về Đài tiếng nói Việt Nam vì nếu là nghệ sĩ như trước đây thì khổ cho con quá, mẹ đi đâu xách con theo đó, rất tội. Cả tuổi thơ của tôi trải qua cảnh như vậy rồi nên tôi không muốn con lặp lại như thế nên quyết định thay đổi. Về VOV, tôi vẫn được sống với nghề, lại chỉ làm giờ hành chính nên có thời gian để chăm con.

"Cuộc sống của Huy chỉ có mẹ thôi", vậy chị vừa làm bố vừa làm mẹ như thế nào?

- Về kinh thế thì tôi không có khó khăn vì ngoài làm ở VOV tôi còn đi diễn, rồi dựng chương trình nữa. Tôi lo được cuộc sống cho mình, cho con đầy đủ. Có căn hộ chung cư và chiếc xe ô tô để đi diễn. Ngoài lo cho gia đình nhỏ thì tôi còn lo được cả gia đình lớn, cho các em các cháu nữa.

Lúc nhỏ tôi sợ Huy là con một sẽ thiếu thốn tình cảm, ích kỷ nên nuôi cả đứa cháu từ nhỏ. Có anh có em nên khi đi công tác hay về muộn tôi cũng yên tâm hơn.

Trên sân khấu Vietnam Idol, Huy không ngại thể hiện tình cảm với mẹ, với bà trước ống kính. Trong nhà, Huy hẳn là chỗ dựa tinh thần cho chị?

- Đúng vậy! Tôi cứ nói đùa với con, hình như kiếp trước con là bạn của mẹ hay như nào đấy nên kiếp này mẹ con mình mới hợp nhau như thế. Số tôi muộn con, cứ nghĩ là hiếm hoi nhưng cuối cùng được ông trời thương cho mình đứa con hiền lành, sâu sắc. Lúc nào cũng lo nghĩ cho mẹ, mẹ buồn là an ủi, động viên để mẹ nguôi ngoai.

Mà Huy tiết kiệm lắm, chắc là vì tôi hay than với con là "nhà mình không có điều kiện nên con phải tự lập, chứ học hành thi cử mà chạy chọt là mẹ không có tiền đâu". Thế nên đi siêu thị, thấy con nhìn cái gì lâu lâu hay sờ vào cái gì là tôi hiểu con rất thích, nhưng mẹ bảo mua cho thì nhất quyết không. Mua quần áo cũng đề nghị ra chợ sinh viên mua cho rẻ, chỉ sợ tốn tiền mẹ.

Điều tôi yên tâm nhất ở con là sống rất tình cảm, không chỉ với người thân mà cả với mọi người xung quanh. Nói chuyện xong bao giờ cũng kèm câu "con yêu mẹ". Lẽ ra lớn rồi là ngại bày tỏ tình cảm với mẹ chứ nhỉ?

Có một kỷ niệm ngày 8/3 mà nghĩ lại cứ thương con. Năm nào con cũng tặng hoa kèm lời chúc đầy yêu thương mà đến giờ tôi vẫn giữ. Năm thì mua, năm thì tự gấp thành bông hoa hồng nhỏ xinh. Nhưng năm đó (hình như 12 tuổi) không có tiền mà vẫn mang được hoa về tặng mẹ mới siêu.

Đi từ trường cấp 2 Thành Công về nhà, thấy hàng hoa nào cũng hỏi "cô ơi, bác ơi mai có bán hoa không?", hỏi xong thì lại đi hàng khác chứ không mua. Về gần đến nhà gặp hàng hoa lại hỏi y như thế. Bác hàng hoa hiểu ý nên hỏi "con mua hoa tặng ai à?". Bảo "vâng, nhưng con không có tiền, bác cho con nợ mai con trả được không?". Cuối cùng thì bác bán hoa tặng chứ không bán. "Con không xin tiền mẹ trước là để mẹ bất ngờ". Bất ngờ chắc gồm cả ý không phải mất tiền mua nữa đấy.

Vào Sài Gòn bận rộn thi cử nhưng hôm nào cũng gọi cho mẹ, chat chit kể đủ thứ chuyện. Mình lo cho con không hết vì toàn thức khuya 1-2 giờ, có hôm hỏi 4 giờ chiều còn chưa ăn… vậy mà con lo ngược cho mẹ. Kêu mình mẹ ở nhà không có con là vất vả, nhưng nếu bảo hay mẹ vào với con thì không nghe, nói mẹ vào đây mà con đi suốt ngày mẹ không có ai nói chuyện thì mẹ sẽ buồn.

Lắm lúc Huy cũng làm mẹ ức chế, tức phát khóc lên nhưng xong là: "Mẹ ơi con xin lỗi mẹ, con không hiểu chuyện". Rồi trêu cho mẹ cười, cứ "Minh Phương, Minh Phương đừng giận nữa mà".

Ở nhà tôi tình cảm với con nhưng cũng cứng rắn như đàn ông chứ không ủy mị đâu. Lúc nào tôi cũng tỏ ra mạnh mẽ trước con, vì tôi sợ con yếu đuối. Khi con khóc là tôi phải đe ngay: Đàn ông không được khóc. Nên tôi cũng không bao giờ khóc trước mặt con. Nhưng Huy nhạy cảm lắm, nhìn nét mặt của mẹ là biết rồi, không cần mẹ phải nói ra.

Huy có năng khiếu từ nhỏ, biết sáng tác nữa, chắc là sinh viên đã biết biết kiếm tiền đỡ mẹ rồi...

- Chưa kiếm được đồng nào từ nhạc cả, vì con mới sáng tác gần đây và mới được biết đến từ năm ngoái, xong là bước vào Vietnam Idol nên không có thời gian đi diễn. Lúc trước chưa thi thì có đòi đi làm thêm để kiếm tiền đỡ mẹ. Mà đỡ gì khi tiền công là 17 nghìn đồng/giờ, lại thử việc 1 tháng mới có lương. Thế mà thích lắm. Chiều tối hết giờ làm thì đi trông xe. Nhưng cuối cùng có được đồng nào đâu. Chủ quán mắng nhân viên, thế là bênh. Huy cũng bị mắng luôn. Vậy là tức không làm nữa.

Có lần Huy tâm sự rằng từng bị trầm cảm. Chuyện đó diễn ra thế nào thưa chị?

- Giai đoạn đó tôi phải giấu mọi người đấy. Huy chểnh mảng việc học vì con không thích học, sợ học, lại hay bị cô giáo phê bình. Hôm nào bị cô giáo phạt là đi học về Huy không dám lên nhà, cứ đứng ở cầu thang cạnh nhà. Biết là về nhà mẹ lại ca bài ca muôn thủa.

Tôi cũng bị áp lực vì cô giáo liên tục gọi điện phàn nàn. Cứ thấy cô giáo gọi điện là tôi hãi. Rồi về nhà lại ép con học nên con trầm cảm vì cả mẹ nữa. Tôi bảo con, con không cần học giỏi, chỉ cần học ở mức bình thường, hoàn thiện các bài tập cô giao thôi mà cũng không được à? Mẹ đã khổ rồi con đừng làm mẹ khổ vì con nữa. Quan điểm của tôi, nghề nào cũng cần phải học, làm nghệ thuật mà không có kiến thức ra ngoài người ta coi thường mình.

Giai đoạn khởi sắc là khi con học trường ĐH Thăng Long, Khoa âm nhạc ứng dụng. Ở đây con được phát huy sở trường, tập sáng tác. Bài ‘Bức họa nơi xa’ là bài tốt nghiệp năm thứ nhất, đạt điểm tối đa. Các thầy cô thấy Huy có tố chất mới động viên đi thi Bài hát yêu thích. Không bị áp lực học văn hóa, lại được phát triển khả năng nên chứng trầm cảm của Huy cũng hết.

Ai cũng thắc mắc sao Huy là Quán quân Bài hát yêu thích rồi mà vẫn thi Vietnam Idol? Phải chăng là vì Huy được mời tham gia thi?

- Lý do chính là vì hai cuộc thi này khác nhau. Cuộc thi trước chỉ thiên về sáng tác, còn cuộc này đầy đủ hơn, phải biết hát, biểu diễn, sáng tác nữa, cần rất nhiều yếu tố. Vì khả năng tiềm ẩn của Huy còn rất nhiều nên con muốn khám phá, muốn thử sức. Năm nay có nhạc sĩ Huy Tuấn, ca sĩ Mỹ Tâm, là những người con ngưỡng mộ nên con hi vọng ở đó sẽ được học hỏi từ các cô chú.

Trước đêm chung kết, con còn an ủi mẹ là nếu không được mẹ cũng đừng buồn. Tôi bảo, mẹ không đặt nặng và cũng không kỳ vọng quá nhiều. Quan trọng là con được trải nghiệm trong cuộc thi. Không là quán quân của chương trình thì là quán quân trong lòng mẹ, gia đình mình và fan của con.

Cuộc thi dựa vào bình chọn của khán giả và Huy được lượng vote cao nhất. Chị có vận động mọi người bình chọn cho Huy không?

- Tôi không vận động và Huy cũng vậy. Con bảo, fans của con toàn là sinh viên, các bạn làm gì có tiền để bình chọn (muốn ủng hộ thí sinh phải nạp tiền mua thẻ thông qua hệ thống bình chọn của chương trình – pv).

Nói thật lòng là bản thân tôi cũng không bình chọn cho con vì tôi làm mấy lần mà không được. Trải qua mấy bước, rồi còn chụp chứng minh thư xác nhận chứ không phải đơn giản chỉ là soạn tin nhắn. Mình có tuổi rồi, mấy thứ liên quan đến công nghệ là mù mờ lắm.

Từ sau cuộc thi, Huy đã nhận được nhiều lời mời đi diễn chưa, thưa chị?

- Sau cuộc thi, con ký hợp đồng với đơn vị tổ chức nên việc nhận show, sắp xếp sẽ do đơn vị quản lý. Nhưng không phải ai cũng biết thông tin này nên trên facebook của tôi nhận được rất nhiều lời mời từ các chương trình, diễn event, rồi cả Đức, Nhật cũng có. Hiện tại thì con chưa nhận lời đi diễn ở đâu cả vì còn đang muốn nghỉ ngơi dưỡng sức.

Ngoài những ưu điểm, có điều gì ở con trai khiến chị lo lắng?

- Không biết ra ngoài thế nào chứ ở nhà tôi thấy con thật quá, dễ tin người nữa. Showbiz vốn phức tạp, chỉ sợ với tính cách đó sẽ gặp chuyện nọ chuyện kia. Như hôm nọ gọi điện bảo mẹ gửi cho con 1 triệu tối về con kể sau. Hóa ra là xin để cho người chở xe ôm. "Em í mất ví mẹ ạ, hôm nay lại là sinh nhật mẹ em í nữa. Con cho nhưng em bảo chỉ mượn thôi rồi sẽ trả con". Bình thường người ta sẽ giúp vài trăm thôi đúng không? Lại còn bảo cho mượn, biết mình ở đâu mà trả. Tôi lo là con thiếu chín chắn, dễ tin người sẽ bị lợi dụng.

Lo nữa là con hay hút thuốc vì toàn thức đêm sáng tác, 1-2 giờ mới ngủ. Được cái con không uống rượu bia, may thế. Như chim sợ cành cong, tôi rất sợ cảnh sống bên cạnh người thích nhậu nhẹt, bia rượu tối ngày.

Chị nói có gì Huy cũng kể với mẹ. Vậy chuyện có bạn gái thì Huy có kể với chị không?

- Trong đêm diễn Huy thể hiện bài "Trăng dưới chân mình" có tâm sự về mối tình đầu đấy. Rồi bài "Rơi" ở vòng thử giọng con cũng chia sẻ là sáng tác khi vừa chia tay bạn gái. Hôm rồi có thổ lộ là mới có bạn gái được khoảng vài tháng nay. Chuyện riêng của con tôi không can thiệp nhiều, miễn là con thấy vui, thấy hạnh phúc. Tuy nhiên có hơi lo lắng chút là vì con tình cảm quá, sâu sắc quá, luôn lo nghĩ cho mọi người nên cứ sợ là lấy phải vợ đoảng (cười). Nhưng mà kệ đi, mình cứ tích đức cho con, con cũng học mình cách sống như thế nên tôi nghĩ là trời sẽ thương mình thôi.

Theo Gia đình & Xã hội

MC Thanh Tùng - con nuôi nghệ sĩ cho biết ông ra đi trong giấc ngủ tại San Jose, California. Thành Được qua đời đúng ngày giỗ của cố nghệ sĩ Út Bạch Lan - vợ cũ của ông.  

NSND Lệ Thủy đến thăm nhà Thành Được tại Mỹ

Nghệ sĩ Thành Được tên thật là Châu Văn Được, sinh năm 1934 ở Sóc Trăng. Ông theo cậu ruột là bầu một gánh hát để học nghề, sau đó nổi tiếng nhờ vai diễn Tô Điền Sơn trong tuồng Khi hoa anh đào nở.

Thành Được hoạt động ca hát từ năm 1954. Ông nhanh chóng nổi danh, được săn đón bậc nhất tại các đoàn Kim Chưởng, đoàn Thanh Minh - Thanh Nga nhờ tài năng ca diễn và ngoại hình nam tính. 

Năm 1961, ông kết hôn với nghệ sĩ cải lương Út Bạch Lan. Cặp đôi nghệ sĩ cùng diễn trong nhiều vở: Tấm lòng của biển, Bọt biển, Chuyện tình 17, Tình xuân muôn tuổi, Rồi 30 năm sau… Nhưng hôn nhân họ tan vỡ chỉ sau vài năm ngắn ngủi. 

Dù không được phong tặng danh hiệu NSƯT hay NSND, Thành Được nổi danh trong giới cải lương với nhiều mỹ từ như: "Ông vua không ngai", "Ông hoàng sân khấu", "Anh kép thượng thặng"… Thành Được cũng thuộc thế hệ đầu của cải lương, bên cạnh Năm Châu, Út Trà Ôn, Phùng Há, Thanh Nga, Út Bạch Lan… Ông từng được trao giải thưởng Thanh Tâm năm 1966 với vai tướng cướp Thi Đằng trong vở Tiếng hạc trong trăng.

Ảnh nghệ sĩ Thành Được thời trẻ. 

Sau này khi sang nước ngoài định cư, Thành Được vẫn giữ tình yêu với nghệ thuật. Ông thỉnh thoảng đi show biểu diễn phục vụ kiều bào hải ngoại với các trích đoạn cải lương, ca cổ. 

Ông giải nghệ nhiều năm vì tuổi già dù đam mê sân khấu vẫn cháy bỏng. Năm 2007, gia đình nghệ sĩ có nguyện vọng tổ chức chương trình kỷ niệm cho ông tại quê nhà nhưng sau đó phải hủy vì lý do sức khỏe.

Ban đầu, thấy ông Tâm lo "chuyện bao đồng", hàng xóm cũng dị nghị, người khen, kẻ chê rảnh rỗi. Gia cảnh lại khó khăn, phải chật vật mưu sinh để nuôi các con ăn học, nhưng ông Tâm vẫn kiên trì làm công việc quản trang này.

Bất kể nắng mưa, đều đặn hai lần một ngày, vào lúc 6h và 18h, ông Tâm vào quét dọn, bật tắt đèn… trong khuôn viên nghĩa trang rộng hơn 1.000m2, rồi dâng hương lên các phần mộ liệt sĩ.

Để nghĩa trang xanh đẹp hơn, ông trồng thêm hàng hoa sữa và tự mua phân bón, tưới nước cho cây. Không chỉ vậy, khi lư hương, bóng đèn, cờ phướn… hư hỏng, ông Tâm cũng bỏ tiền túi ra thay thế.

"Không ra lại thấy nhớ, thấy thương các anh lắm"

Tận tụy với công việc không lương này suốt 25 năm qua, ông Tâm đã thuộc nằm lòng từng hoàn cảnh hy sinh của những người lính. Chỉ cần thân nhân liệt sĩ nói tên, ông có thể chỉ ngay được vị trí của ngôi mộ.

Giữa ông Tâm và các liệt sĩ ở đây dường như có sự gắn kết đặc biệt, chính vì thế một ngày không ra nghĩa trang, ông lại cảm thấy có lỗi. "Làm mãi quen rồi, không ra lại thấy nhớ, thấy thương các anh lắm", ông tâm sự.

Với những ngôi mộ chưa xác định được danh tính, không người thân thăm viếng, ông Tâm xem như người thân. Ông chăm sóc, lo nhang khói một cách chu đáo để các liệt sĩ bớt cô quạnh.

Ngôi nhà nhỏ của ông Tâm cũng thường xuyên đón thân nhân liệt sĩ khắp nơi ghé đến. Họ biết ông làm quản trang, nên nhờ hỗ trợ tìm người thân. "Nhìn các anh nằm đây nhưng người thân không hay biết, tự nhiên tôi day dứt lắm.

Tận tay chăm sóc phần mộ cho các anh, lòng tôi cảm thấy thanh thản hơn, đời vui hơn. Chỉ mong những ngôi mộ chưa biết tên ở đây sớm xác định được danh tính, để có thể trở về quê nhà, được người thân chăm sóc", ông Tâm trải lòng.

Hơn 2 thập kỷ gắn bó với những công việc thầm lặng bên mộ liệt sĩ, ông lão 70 tuổi chưa hề đòi hỏi bất cứ đồng thù lao hay phụ cấp gì. Giờ tuổi đã cao, sức đã yếu nhưng ông càng vững tin hơn bởi có sự sẻ chia, ủng hộ của vợ con.

"Cách đây 4 năm, chồng tôi bị tai nạn chấn thương nặng ở chân, không đi làm ở chợ được nên dồn hết tâm sức cho việc chăm sóc mộ.

Thời gian ông ấy ở nghĩa trang còn nhiều hơn ở nhà, nhưng đó là tâm nguyện của ổng, nên tôi và các con đều ủng hộ. Những lúc chồng mệt, tôi cũng phụ quét dọn, thắp hương cho liệt sĩ", bà Nguyễn Thị Thanh (70 tuổi, vợ ông Tâm) bộc bạch.

Trao đổi với PV VietNamNet, ông Lê Xuân Tới, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Minh cho biết, việc ông Hoàng Ngọc Tâm tự nguyện trông coi, chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ của xã suốt 25 năm là việc làm rất đáng quý.

"Chúng tôi trân trọng việc làm đầy ý nghĩa của ông Tâm đối với các anh hùng liệt sĩ. Để động viên tinh thần và thể hiện tình cảm, vào dịp tết Nguyên đán hằng năm, lãnh đạo xã đều đến nhà ông Tâm thăm hỏi, tặng quà", ông Tới nói.

Khi hay tin Harper Lee qua đời năm 2016, Tim Cook, Giám đốc điều hành của Apple, viết: “Hãy yên nghỉ nhé, Harper Lee. Có một thứ không tuân theo nguyên tắc đa số, đó là lương tâm của con người". Trong khi đó, người dẫn chương trình Oprah Winfrey bày tỏ sự ngưỡng mộ: “Harper Lee - tác giả yêu thích đầu tiên của tôi! Tôi luôn muốn phỏng vấn bà. Bà nói: Bạn yêu quý. Tôi đã nói hết những gì cần nói rồi". 

Món quà Giáng sinh thay đổi cuộc đời

Harper Lee sinh ngày 28/4/1926 tại Monroeville, bang Alabama. Sau khi nhận bằng Văn học Anh tại trường Huntingdon, bà theo học luật tại Đại học Alabama. Sau 2 năm, bà bỏ học để tập trung toàn thời gian cho việc viết văn.

Năm 1949, Harper Lee chuyển đến New York để theo đuổi ước mơ. Bà sống chật vật trong vài năm, làm đại lý bán vé máy bay. Bà kết bạn với vợ chồng nhà soạn nhạc Michael Martin Brown.  

Giáng sinh năm 1956, bà tìm thấy một chiếc phong bì nhỏ dưới gốc cây có ghi tên mình với lời nhắn của vợ chồng Brown: "Em có 1 năm nghỉ làm để viết bất cứ điều gì mình muốn. Giáng sinh vui vẻ!". Trong 1 năm được gia đình Brown hỗ trợ tài chính, bà đã viết cuốn tiểu thuyết về thời thơ ấu.

Vợ chồng Brown cũng giúp Harper Lee tìm người đại diện lo chuyện xuất bản cuốn sách mang tên Giết con chim nhại. 

Cuộc đời ẩn dật 

Đầu năm 1966, Harper Lee được Tổng thống Lyndon B. Johnson bổ nhiệm vào Hội đồng Nghệ thuật Quốc gia. Bà còn nhận Huân chương Tự do của Tổng thống và Huân chương Nghệ thuật Quốc gia. Giải thưởng Harper Lee được trao hằng năm cho một nhà văn sinh ra hoặc lớn lên ở Alabama.

Tuy nhiên, nữ nhà văn không tìm thấy niềm vui trong thành công như mọi người nghĩ. Ngay sau khi Giết con chim nhạiđược xuất bản lần đầu, bà sống ẩn dật. Harper Lee ngừng trả lời phỏng vấn về bản thân kể từ năm 1964. Năm 2007, bà hiếm hoi xuất hiện trước công chúng khi nhận Huân chương Tự do từ Tổng thống George W. Bush. 

Tháng 7/2015, tác phẩm thứ hai của Harper Lee phát hành. Hãy đi đặt người canh gác trở thành cuốn sách bán chạy nhất trong lịch sử 26 năm của Nhà xuất bản HarperCollins. Thực tế, tác phẩm này được viết từ những năm 1950, trước cả Giết con chim nhại. 

Việc phát hành rất thành công nhưng cũng gây ra nhiều tranh cãi. Một số người quan tâm tới sức khỏe của Harper Lee - bà bị đột quỵ vài năm trước đó, không thể nhìn, không thể nghe và ký bất cứ thứ gì đưa ra trước mặt. Nhiều người tự hỏi liệu nữ nhà văn có thực sự muốn cuốn sách được in ra hay không. 

Vụ kiện cuối đời giành lại 2,5 triệu USD  

Có một cuộc sống khép kín nhưng Harper Lee không ngại tiến hành cuộc chiến công khai ở tòa án vào năm 2013. Bà tuyên bố, người đại diện cũ Samuel Pinkus đã lợi dụng tình trạng sức khỏe không tốt của bà để đánh cắp bản quyền cuốn sách. 

TheoInsider, đơn khiếu nại viết: "Trong hơn 15 năm qua, Harper Lee bị điếc ngày càng trầm trọng. Bà bị thoái hóa điểm vàng nên khó đọc các tài liệu không được in ở khổ lớn. Tháng 6/2007, bà còn bị đột quỵ”. 

Theo lời tố cáo, năm 2007, Pinkus sắp xếp để Harper Lee chuyển giao bản quyền Giết con chim nhạicho công ty của ông ta. Tuy nhiên, nữ nhà văn không nhớ mình từng thảo luận hay ký kết các văn bản liên quan. Sau khi xử, tòa án kết luận, Harper Lee được trả lại 2,5 triệu USD tiền bản quyền. 

Khi về già, Harper Lee sống trong một viện dưỡng lão ở quê nhà Monroeville. Qua đời vào tháng 2/2016, bà để lại khối tài sản 35 triệu USD. 

Bà chưa bao giờ kết hôn hoặc có con. Theo di chúc, Harper Lee chuyển phần lớn tài sản của mình vào quỹ tín thác Mockingbird Trust lập năm 2011. Tòa án xác định những người thân nhất của bà là 1 cháu gái và 3 cháu trai. Tuy nhiên, quyền lợi thừa kế của những người này không được tiết lộ. 

Con đường trở thành triệu phú của tác giả ‘Cha giàu cha nghèo’