J. Paul Getty (1892-1976) - nhà tư bản người Mỹ gốc Anh - có một biệt danh khác là “tỷ phủ keo kiệt nhất thế giới”, bởi lối sống đạm bạc và có phần tằn tiện.

Ông xuất thân từ một gia đình có điều kiện về kinh tế khi cha là chủ một doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh dầu mỏ. Tuy nhiên, Getty vẫn có những đường hướng phát triển riêng của mình. Ông bắt tay phát triển sự nghiệp từ sớm và trở thành một triệu phú khi 24 tuổi. Năm 1957, ở tuổi 65, ông trở thành người giàu có nhất nước Mỹ. Và năm 1966, sách kỷ lục Guiness công nhận ông là người giàu nhất thế giới với khối tài sản ước tính 1,2 tỷ đôla.

Tư duy triệu phú

Trong cuốn Tôi đã làm giàu như thế đấy, Getty đã kể về đời sống riêng tư và quá trình xây dựng sự nghiệp của bản thân mình. Đồng thời, ông cũng thể hiện quan điểm, suy nghĩ (cá tính) của mình về giàu có, về tư duy triệu phú và chia sẻ những nguyên tắc, cách thức kinh doanh thành công mà bản thân ông đã áp dụng.

Getty cho biết không ít người trẻ dấn thân vào sự nghiệp kinh doanh trong khi không có đủ nền tảng và sự chuẩn bị cần thiết. Họ thất bại không phải do thiếu chuyên môn, mà vì không thể nắm bắt bức tranh toàn cảnh, không có tầm nhìn xa trông rộng. Họ không hiểu, cũng không coi trọng các nguyên tắc phổ biến được áp dụng, những triết lý cơ bản, cùng tác động và hậu quả không ngừng xảy đến - và đặc biệt là vô vàn trách nhiệm - những yếu tố rất cần thiết của kinh doanh trong thời đại phức tạp này.

Getty cũng cho biết, ông cảm thấy trong xã hội hiện nay, người ta quá chú ý đến việc trở nên giàu có mà ít quan tâm đến câu hỏi rất quan trọng như làm thế nào để trở thành người giàu có, làm sao để đảm đương những trách nhiệm mà việc giàu có mang lại trong khi tích cực hưởng các đặc quyền nó ban tặng.

Đề cập đến thuật ngữ “giàu có”, Getty cho rằng đây thực chất là một khía cạnh thuộc về tính cách, tri thức, quan điểm và thái độ cũng như tiền bạc. Còn “tư duy triệu phú”, thì ông cho rằng nó vốn không phải và không bao giờ là một tư duy chỉ nhờ tích lũy mà có được.

Theo ông, một người đàn ông có năng lực, đầy tham vọng, luôn nỗ lực thành công phải hiểu rằng thuật ngữ “giàu có” mang những nét rất phong phú. Do vậy để cân bằng giữa bản thân và sự nghiệp giàu có của mình, anh ta phải biết cách trở thành người giàu theo nghĩa tích cực của thuật ngữ này.

Sách Tôi đã làm giàu thế đấy. Ảnh: MC.

10 nguyên tắc hay những thông điệp gửi tới các nhà kinh doanh trẻ

Trong cuốn sách, Getty đã chia sẻ hành trình trở thành triệu phú của mình, cách ông kiếm được một triệu đôla đầu tiên, cách ông gây dựng nên nền tảng cho doanh nghiệp của mình, cách ông duy trì tinh thần triệu phú (trạng thái thúc đẩy mọi kỹ năng và trí thông minh của một các nhân cho các mục tiêu kinh doanh)… và đặc biệt là những nguyên tắc mà ông áp dụng thường xuyên trong suốt sự nghiệp thành công của mình.

Ông viết “Những người đạt đến đỉnh cao thành công là những người làm việc với năng lượng, lòng nhiệt thành và sự cần cù. Không có công thức nào đảm bảo bạn sẽ thành công trong kinh doanh. Tuy nhiên, tôi tin rằng có một số nguyên tắc thiết yếu nếu chịu khó tuân thủ, cơ hội thành công của một doanh nhân sẽ tăng lên rất nhiều”.

Theo Getty, nguyên tắc đầu tiên là chỉ có một con đường duy nhất và gần như không có trường hợp ngoại lệ nào để kiếm được một số tiền lớn trong kinh doanh, đó chính là tự thành lập doanh nghiệp của riêng mình. Getty cũng khuyên những người muốn dấn thân vào thương trường nên chọn lĩnh vực mà bản thân am hiểu. Lý do, không ai có thể biết hết mọi thứ ngay từ đầu, nhưng chúng ta không nên bắt đầu khi chưa tích lũy được một nền tảng kiến thức vững chắc về ngành nghề dự định kinh doanh.

Nguyên tắc thứ hai theo Getty đó là doanh nhân không bao giờ được xa rời mục tin tiêu chính của doanh nghiệp: sản xuất những sản phẩm và cung cấp những dịch vụ tốt và đa dạng hơn cho nhiều người hơn ở mức giá thấp hơn.

Nguyên tắc thứ ba là chi tiêu thận trọng rất quan trọng đối với sự thành công của doanh nghiệp. Doanh nhân cần tuân thủ kỷ luật chặt chẽ để thực hành tiết kiệm bất cứ nơi nào có thể, cả trong cuộc sống cá nhân lẫn kinh doanh. “Hãy kiếm tiền trước - rồi nghĩ tới việc tiêu tiền sau” là triết lý tuyệt vời nhất cho những ai muốn thành công.

Nguyên tắc thứ tư là không bao giờ phớt lờ hoặc bỏ qua những cơ hội đầu tư chính đáng. Mặt khác, doanh nhân cũng luôn phải chế ngự những cám dỗ hoặc sự mù quáng để khởi động những chương trình mở rộng khi chưa tìm được lý do thích đáng và có kế hoạch kỹ càng.

Nguyên tắc thứ năm là doanh nhân phải tự điều hành công ty mà mình thành lập. Lý do anh ta không thể kỳ vọng nhân viên sẽ tư duy hay hành động tốt như mình. Bởi nếu vậy, họ sẽ không còn là nhân viên của anh ta nữa.

Nguyên tắc thứ sáu là doanh nhân phải luôn nhạy bén trước các giải pháp mới để cải thiện sản phẩm và dịch vụ, cũng như tăng sản lượng và doanh số. Anh ta cũng nên biết cách lợi dụng những giai đoạn phát đạt để tìm ra hướng nâng cao công nghệ sản xuất và giảm thiểu chi phí.

Nguyên tắc thứ bảy là một doanh nhân phải sẵn sàng chấp nhận rủi ro - mất mát về vốn, danh tiếng và các khoản vay khi anh ta đánh giá những rủi ro là ngang bằng với thành công đạt được về sau. Nhưng đã vay thì phải trả đúng hạn. Mức xếp hạng tín nhiệm tồi tệ chắc chắn sẽ là dấu chấm hết cho sự nghiệp của anh ta.

Nguyên tắc thứ tám là một doanh nhân phải biết khám phá những chân trời mới và những thị trường chưa có người khai thác hoặc khai thác chưa đúng mức.

Nguyên tắc thứ chín là cách nhanh chóng và hiệu quả nhất để xây dựng niềm tin của khách hàng và mở rộng quy mô là sở hữu một sản phẩm hoặc dịch vụ tốt.

Nguyên tắc thứ mười là dù người làm kinh doanh có kiếm được bao nhiều triệu đôla đi chăng nữa, anh ta cũng luôn phải xem sự giàu có của mình như một phương tiện để cải thiện điều kiện sống ở khắp mọi nơi. Anh ta phải nhớ rằng mình có trách nhiệm với xã hội, nhân viên, các cổ đông - cũng như với công chúng.

Getty tin rằng, nếu những người trẻ tham vọng nhận ra những cơ hội và tiềm năng vô hạn quanh mình, đồng thời áp dụng những nguyên tắc này và làm việc chăm chỉ, thì họ sẽ có nhiều cơ hội để thành công trong kinh doanh.

• Điểm chuẩn đại học 2017 cao nhất trong nhiều năm
• 170/322 trường đã tuyển đủ thí sinh

VietNamNetcó cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Kim Phụng về các vấn đề liên quan tới kỳ tuyển sinh 2017.

- Phóng viên: Mức điểm trúng tuyển năm nay được đánh giá là cao nhất trong nhiều năm, đặc biệt là với các trường tốp trên. Có ngành, trường điểm trúng tuyển lên tới 30,5. Có thí sinh 30,25 điểm vẫn trượt nguyện vọng vào trường các em yêu thích. Bà lý giải thế nào về hiện tượng này?

- Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Theo thống kê chưa đầy đủ thì phần lớn điểm trúng tuyển của các ngành đào tạo của các trường ĐH năm nay đều nằm trong khoảng từ 18-26 điểm.

Chỉ một số ngành thuộc các trường thuộc khối công an, quân đội và ngành y đa khoa của một số trường ĐH danh tiếng có điểm trúng tuyển từ 29 điểm trở lên. Khá nhiều ngành điểm trúng tuyển bằng với “điểm sàn” theo qui định của Bộ GD-ĐT.

Bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ GD ĐH. Ảnh: Lê Văn.

Tuy nhiên, đề thi năm nay có tính phân loại cao nên bên cạnh các mức điểm thấp, điểm trung bình thì có nhiều thí sinh đạt điểm cao hơn các năm trước. Các trường có điểm trúng tuyển cao hơn các năm trước là trường “top trên” tuyển các thí sinh này.

Nguyên nhân cơ bản là do phương thức xét tuyển ĐH năm nay đã tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh được lựa chọn ngành học mà các em yêu thích chứ không phải lựa chọn một vài trường để có thể đỗ ĐH.

Cụ thể, qui chế tuyển sinh qui định thí sinh đăng ký không giới hạn nguyện vọng, mỗi thí sinh chỉ trúng tuyển một nguyện vọng ưu tiên cao nhất thì việc các thí sinh đổ dồn vào cách ngành có tính cạnh tranh cao nhất là điều có thể dự đoán được.

Bên cạnh đó, các trường khối công an, quân đội thu hút nhiều thí sinh điểm cao trong các năm trước (cả trình độ ĐH và CĐ) thì năm nay giảm rất nhiều chỉ tiêu nên điểm trúng tuyển của hầu hết các trường thuộc khối này đều tăng cao hơn năm trước. Do đó, các thí sinh điểm cao các năm trước vào các trường này thì nay lại dồn vào một số trường “top đầu” khác.

Ngoài ra, khá nhiều trường/ngành có phân biệt điểm môn chính nhân hệ số, xét tuyển theo thang điểm 40 nên nhìn vào hình thức, tạo ra cảm giác điểm trúng tuyển rất cao nhưng đó không phải là điểm thực của tổ hợp ba môn thi do có một môn được tính điểm hai lần trong điểm tổ hợp xét tuyển…

Tuy nhiên, yêu cầu quan trọng của kỳ thi là nghiêm túc, công bằng, khách quan, minh bạch, phản ánh đúng chất lượng, đúng tương quan học tập của các em và có tính phân loại cao để xét tuyển sinh CĐ, ĐH. Kỳ thi năm nay đã đạt được các yêu cầu trên.

Bộ GDĐT đã công bố phổ điểm ngay sau khi chấm xong để các thí sinh biết được tương quan điểm của mình với những người cùng thi… nên thí sinh có đầy đủ thông tin để thực hiện đăng ký xét tuyển.

- Nhiều thí sinh cũng phản ánh, quy định cộng điểm ưu tiên (đối tượng, khu vực) đang gây ra sự "bất công" cho thí sinh khi nhiều thí sinh có điểm thi thực cao hơn nhưng do không có điểm ưu tiên đã trượt vào trường mình yêu thích. Có thi sinh thi được 29,25 nhưng vẫn không đỗ vào ĐH Y Hà Nội. Xin bà cho biết quan điểm về vấn đề này?

- Quan niệm về bất công hay công bằng cần được đánh giá tổng thể. Công bằng phải xét trên điều kiện thực hiện quy định và hướng tới kết quả bình đẳng thực chất.

Nếu áp dụng nguyên tắc xét tuyển như nhau cho các thí sinh có điều kiện khác nhau thì đó không phải là biểu hiện của sự công bằng. Nếu áp dụng quy định như nhau dẫn đến kết quả chênh lệch trong quá trình thực hiện cũng không phải là biểu hiện của sự công bằng.

Nhiều thí sinh cho rằng, việc cộng điểm ưu tiên và quy định làm tròn điểm tới 0,25 đang tạo ra bất công trong xét tuyển.

Khi còn có sự chênh lệch về điều kiện học tập giữa các thành phố, vùng nông thôn và đặc biệt là miền núi… và giữa các đối tượng thì chính sách ưu tiên còn cần thiết để đảm bảo công bằng xã hội, xét trên diện rộng.

Chỉ khi nào có trải nghiệm cuộc sống ở những vùng khó khăn thì chúng ta mới cảm nhận được sự cần thiết của chính sách này.

Tất nhiên, chính sách ưu tiên cũng không phải là bất di bất dịch, cũng cần thay đổi theo thời gian, khi các điều kiện chênh lệch đã được thay đổi.

- Nhiều thí sinh phản ánh, quy định làm tròn điểm xét tuyển đến 0,25 của Bộ GD-ĐT năm nay khiến nhiều thí sinh thiệt thòi. Nhiều thí sinh có tổng điểm thực cao hơn nhưng có thể bị trượt do tiêu chí phụ thấp hơn thí sinh có tổng điểm thấp hơn mình. Bà giải thích thế nào về việc này? 

- Việc làm tròn điểm đến 0,25 đã được quy định và áp dụng trong nhiều năm nay không có ý kiến gì khác từ thí sinh hoặc các trường.

Ý kiến cho rằng việc làm tròn điểm không đảm bảo công bằng là phản ánh thói quen tuyển sinh chỉ căn cứ vào điểm của một kỳ thi.

Thực tế, bên cạnh đó cũng tồn tại ý kiến cho rằng không thể khẳng định thí sinh đạt 27,6 thì tất nhiên giỏi hơn thí sinh đạt 27,4 trong học tập và trong các lĩnh vực của nghề nghiệp và cuốc sống... Hai thí sinh này chỉ hơn nhau ở một câu trắc nghiệm và đều được làm tròn thành 27,5. Nếu trường lấy tất cả các thí sinh từ 27,5 hoặc thấp hơn thì việc làm tròn điểm không ảnh hưởng gì.

Theo quy chế tuyển sinh, trong những trường hợp bằng điểm ở cuối danh sách, trường có quyền căn cứ vào kinh nghiệm tuyển sinh và yêu cầu của ngành đào tạo để lựa chọn cho phù hợp. 

Quy định để các trường có quyền chọn các tiêu chí phụ phù hợp vì lý do: Điểm thi là căn cứ xét tuyển nhưng với mức điểm thi gần như tương đương nhau thì còn có thể căn cứ vào nhiều yếu tố khác (điểm quá trình học, lĩnh vực năng lực sở trường, nguyện vọng; tư duy lập luận, phản biện; khả năng phản ứng…) thì mới đảm bảo công bằng trong đánh giá năng lực theo yêu cầu của ngành đào tạo. (Nếu ai đã từng hoặc gia đình nào có con em đi du học Mỹ, Anh... thì thấy rất rõ điểm thi chỉ là một trong nhiều tiêu chí để tuyển sinh)

- Có ý kiến cho rằng, cách thức thi cử, xét tuyển thay đổi là nguyên nhân chính khiến mức điểm chuẩn cao kỷ lục như năm nay chứ không phải do năng lực học sinh tăng vượt bậc sau 1 năm. Xin bà cho biết, đã có những kinh nghiệm gì được rút ra cho những kỳ tuyển sinh các năm tới sau kỳ tuyển sinh năm nay?

- Theo đánh giá ban đầu, kỳ thi, tuyển sinh năm 2017 đã được tổ chức khá nhanh gọn, thuận lợi, nhẹ nhàng, hiệu quả thể hiện tính khoa học, hợp lý, đảm bảo khách quan, công bằng đối với tất cả thí sinh và các trường; thực hiện được mục tiêu đổi mới công tác thi tuyển sinh theo tinh thần của Nghi quyết 29; được xã hội, thí sinh và các trường đánh giá tốt.

Tuy nhiên, cũng thấy đã có thể thấy được đây là năm đầu tiên áp dụng công nghệ thông tin triệt để hơn, đòi hỏi sự chính xác cao của cơ sở dữ liệu và sự đồng bộ của người dùng nên có một số cơ sở ban đầu còn lúng túng… Sau kỳ tuyển sinh sẽ có tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm tổng thể để tiếp tục duy trì, hoàn thiện quy chế, quy trình… áp dụng hiệu quả hơn cho những năm tiếp theo.

Lê Văn(thực hiện)

Phương Chi