10 nhà cung cấp dịch vụ chữ ký số đang chia nhau 'miếng bánh' thị trường chưa đến 650.000 DN

Theàcungcấpdịchvụchữkýsốđangchianhaumiếngbánhthịtrườngchưađếngay am licho số liệu của NEAC, dịch vụ CA công cộng ở Việt Nam đang được cung cấp chủ yếu cho doanh nghiệp sử dụng trong các hoạt động: Kê khai thuế điện tử, Bảo hiểm xã hội điện tử..., với số lượng 648.000 doanh nghiệp đang hoạt động (Ảnh minh họa: Internet).

Theo thông tin từ Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC), đến nay thị trường chữ ký số công cộng đã có sự tham gia của 10 nhà cung cấp dịch vụ gồm VNPT-CA, BKAV-CA, FPT-CA, Viettel-CA, Safe-CA, SmartSign (VinaCA), CA2 (Nacencom), Newtel-CA, EFY-CA và TrustCA. Trong đó, EFY-CA của Công ty CP Công nghệ Tin học EFY Việt Nam đi vào hoạt động từ tháng 8/2018 và TrustCA của Công ty cổ phần Công nghệ SAVIS vừa được cấp phép hoạt động trong tháng 1/2019.

Số liệu thống kê của NEAC cũng cho thấy, dịch vụ CA ở Việt Nam đang được cung cấp chủ yếu cho doanh nghiệp sử dụng trong các hoạt động: Kê khai thuế điện tử, Bảo hiểm xã hội điện tử, với số lượng 648.000 doanh nghiệp. Lượng doanh nghiệp này vài năm trở lại đây đang ổn định, số lượng doanh nghiệp tăng lên không nhiều, tỉ lệ thành lập mới và giải thể gần như tương đương. Trong khi đó, thị trường chứng thư số cho cá nhân hiện vẫn chưa phát triển. Số lượng thuê bao chữ ký số cá nhân còn rất hạn chế, chỉ chiếm 1% tổng chữ ký số được cấp phát và tập trung ở một số ứng dụng nội bộ.

Mới đây, trên cơ sở nghiên cứu về nhu cầu, thực trạng của thị trường CA công cộng tại Việt Nam, Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử (VCDC), tổ chức xã hội nghề nghiệp thuộc Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) đã chính thức có đề xuất, kiến nghị với Trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia - Bộ TT&TT về vấn đề cần thiết quy hoạch thị trường nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường chứng thực chữ ký số công cộng ở Việt Nam.

Trong 10 CA công cộng đã được cấp phép hoạt động, TrustCA của SAVIS là đơn vị mới, 9 CA công cộng còn lại gồm Viettel, VNPT, FPT, Bkav, CA2, VINA CA, NewCA, SafeCA, EFY CA cùng nhau chia sẻ thị trường gồm 648.000 doanh nghiệp đang hoạt động. VCDC phân tích, theo thống kê của NEAC, tổng số chứng thư số đang hoạt động là khoảng 1 triệu, như vậy mỗi CA đang cung cấp khoảng 100.000 chứng thư số ra thị trường. Giá dịch vụ cung cấp đến người sử dụng hiện tại khoảng 600.000 đồng/ 1 năm, sau khi trừ chi phí bán hàng các đơn vị CA thu được 327.000 đồng/thuê bao/năm

Trong đó, với các CA đã tham gia thị trường đủ lâu (từ 6-8 năm), mỗi CA đang duy trì khoảng 100.000 thuê bao, hàng năm số lượng thuê bao hết hạn và gia hạn dịch vụ khoảng 30.000; số lượng thuê bao tăng mới của mỗi CA khoảng 8.000; chi phí khấu hao hệ thống mỗi năm khoảng 3 tỷ đồng; để duy trì dịch vụ cho khách hàng mỗi năm các CA phải tốn một khoản chi phí khoảng 5 tỷ đồng.

“Như vậy, tổng doanh thu hàng năm mỗi CA thu được khoảng hơn 12,4 tỷ đồng, sau khi trừ đi chi phí mỗi năm, một đơn vị CA đang có khoản lợi nhuận hơn 1,4 tỷ đồng bình quân mỗi tháng một đơn vị với quy mô hàng trăm nhân sự thu về lợi nhuận khoảng 100 triệu, đây là một con số khiêm tốn so với chi phí đầu tư khoảng 20 – 30 tỷ đã bỏ ra ban đầu”, VCDC nhận định.

Đối với các đơn vị CA mới thành lập, theo thống kê của VCDC về doanh thu và chi phí trong vòng 5 năm, một CA mới thành lập chi phí đầu tư ban đầu khoảng 15- 20 tỷ đồng và phải cần hoạt động ít nhất 5 năm các CA này mới bắt đầu có lợi nhuận, trong khi chi phí ban đầu bỏ ra khá lớn.

Thông tin thêm về thị trường chữ ký số ở một số nước trên thế giới, VCDC nêu, năng lực của mỗi CA trên thế giới sẽ phải cấp phát và duy trì hoạt động được khoảng 3,1 triệu thuê bao, đặc biệt có Hàn Quốc mỗi CA cấp phát và duy trì hoạt động cho khoảng 7,4 triệu thuê bao; thấp nhất là Việt Nam mỗi CA hiện chỉ cấp phát và duy trì hoạt động cho khoảng 0,11 triệu thuê bao.