Đập hộp MacBook Pro dùng công nghệ Thunderbolt

- Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng đang được xem xét mở rộng và nâng cấp sau gần 1 thế kỷ tồn tại giữa trung tâm Đà Nẵng. Đây là bảo tàng được xây dựng sớm nhất tại Việt Nam đang lưu giữ trưng bày những bộ sưu tập tác phẩm nghệ thuật điêu khắc lớn nhất thế giới của Vương quốc Chămpa cổ.

Toàn cảnh Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng

Phải hết sức thận trọng

Hiện các phương án đầu tư nâng cấp mở rộng nhà Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng đang được các nhà khoa học, nhà văn hóa và nhà quản lý tranh cãi để tìm phương án tối ưu nhất trước cây hỏi Sửa chữa, nâng cấp hay xây mới?

Hội thảo được tổ chức hôm 17/7 tại Đà Nẵng đã được các nhà chuyên môn và các nhà khoa học đầu ngành quan tâm và đặt vấn đề cần phải giải quyết đồng bộ mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển công trình văn hóa độc đáo này.

Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng là một trong những bảo tàng được xây dựng sớm nhất tại Việt Nam vào năm 1915, thuộc nhóm 10 bảo tàng thu hút khách nhất cả nước.

Tuy nhiên hiện Bảo tàng này đang trong tình trạng xuống cấp, hư hỏng nặng, ảnh hưởng đến việc bảo quản các hiện vật bên trong. Do vậy việc cải tạo, nâng cấp, mở rộng diện tích trưng bày bảo tàng được đặt ra hiện nay vô cùng bức thiết.

Các phương án được đưa ra để cải tạo, nâng cấp Bảo tàng Điêu khắc Chăm gồm:

1. Tìm địa điểm khác để xây mới tòa nhà Bảo tàng làm cơ sở 2 của Bảo tàng Điêu khắc Chăm hoặc chuyển đổi công năng của Bảo tàng Điêu khắc Chăm hiện nay thành bảo tàng khác.

2 Giữ nguyên kiến trúc hiện nay, chỉ đầu tư sửa chữa, chống thấm dột, cải tạo nội thất trưng bày.

3. Giữ lại tòa nhà cũ xây dựng trước năm 1975 để bảo quản như một di sản kiến trúc, cải tạo tòa nhà sau để tăng thêm diện tích sử dụng, khắc phục những hư hỏng hiện nay của tòa nhà.

Các đại biểu tham dự hội thảo phần lớn đều nghiêng về phương án thứ ba. Nhưng vấn đề đặt ra là phải hết sức thận trọng trong quá trình triển khai thực hiện.

GS. KTS Hoàng Đạo Kính cho rằng cần phải giữ nguyên trạng và chỉ nên nâng cấp, kiện toàn cái hiện có.

Còn PGS. Nguyễn Văn Huy, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát huy giá trị văn hóa Việt Nam khẳng định: “Bảo tàng Điêu khắc Chăm là Di sản quý hiếm và trở thành một biểu tượng của Đà Nẵng. Yêu cầu đặt ra là không làm biến dạng và phá vỡ biểu tượng văn hóa này”.

Nhiều nhà nghiên cứu văn hóa, nhà khoa học đều có chung nhận định Bảo tàng Điêu khắc Chăm là một kiến trúc độc đáo, đã trở thành một phần trong đời sống văn hóa của Đà Nẵng nên cần bảo tồn và phát huy giá trị của kiến trúc văn hóa độc đáo này. Tuy nhiên bảo tồn và phát huy giá trị của công trình độc đáo này thế nào thì cần phải thận trọng.

Tranh cãi về việc thiết kế mới và giữ lại nguyên trạng

UBND thành phố Đà Nẵng đưa ra phương án phát động cuộc thi thiết kế kiến trúc cho Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng, với nguồn kinh phí dự kiến khoảng 50-60 tỷ đồng. Song ý kiến về cuộc thi tuyển thiết kế kiến trúc với quy mô quốc tế ẫn gặp phải sự phản biện của các nhà khoa học.

GS. KTS Hoàng Đạo Kính cho rằng: Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng là công trình kiến trúc đã có sẵn, không nên có cuộc thi, vì kết quả cuộc thi sẽ đưa ra những bản thiết kế hoàn toàn mới, rất khó thích ứng với công trình đã có. Nếu không thận trọng thì nguy cơ làm giảm hoặc mất giá trị di sản là khó tránh khỏi.

Ông Nguyễn Hải Ninh-Phó Trưởng phòng quản lý bảo tàng (Cục Di sản văn hóa) cho rằng: "Cần phải có sự tham gia của kiến trúc sư, họa sĩ thiết kế và kể cả khách tham quan để cải tạo, nâng cấp Bảo tàng Điêu khắc Chăm, tránh tình trạng xây dựng đồ sộ, tốn kém nhưng lại thiếu những yếu tố cơ bản".

Trong cuộc làm việc mới đây với các cơ quan chức năng TP. Đà Nẵng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Đà Nẵng Võ Công Trí cho rằng với việc đầu tư nâng cấp Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng là việc làm khó và cần có tư duy, chiến lược và cả kiến thức tổng hợp chuyên ngành trên tất cả các lĩnh vực để tìm ra phương án tốt nhất.

“Cần tìm ra phương án tối ưu nhất trước khi đầu tư nâng cấp Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng trên cơ sở đánh giá hiện trạng và lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu để tránh sai lầm làm biến dạng, mất giá trị của  di tích độc đáo này", ông Trần Công Trí nhấn mạnh.

Hiện Bảo tàng Điêu khắc Chăm đang lưu giữ các bộ sưu tập cực kỳ quý hiếm. Trong đó có 3 hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia, số còn lại đều là những báu vật quốc gia. 

Vũ Trung

Cơ hội rộng mở trong kỷ nguyên khai sáng toàn cầu

Phát biểu khai mạc sự kiện, bà Hoàng Thị Bảo Hương - Phó Tổng Biên tập Báo VietNamNet cho biết: Thủ tướng Chính phủ trong phiên họp Tổng kết năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2024 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số đã định hướng chuyển đổi số cho năm 2024 là: “Phát triển kinh tế số với 4 trụ cột: Công nghiệp Công nghệ thông tin (CNTT) và Truyền thông; Số hóa các ngành kinh tế; Quản trị số; Dữ liệu số - tạo ra động lực để phát triển kinh tế nhanh và bền vững”.

Tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng đã nhấn mạnh: “Năm 2024 là năm ứng dụng mạnh mẽ AI (trí tuệ nhân tạo) và trợ lý ảo. AI càng nhiều dữ liệu càng trở nên thông minh”.

“Trong kỷ nguyên khai sáng toàn cầu, với sự phát triển vượt bậc của khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo, các tập đoàn công nghệ lớn nhất hành tinh đang tích cực chạy đua vì những lợi ích AI mang lại. Cơ hội trong những ngành học liên quan đến lĩnh vực này đang vô cùng rộng mở với tất cả các bạn trẻ”, bà Hương nhận định.

Bàn về cách tạo dựng vị thế và cơ hội cho Việt Nam trong kỷ nguyên khai sáng toàn cầu, ông Nguyễn Anh Tuấn, CEO Diễn đàn Toàn cầu Boston lưu ý cách tiếp cận mới: Kết hợp giữa trí tuệ tự nhiên, khoa học máy tính cũng như các hệ thống xã hội để có cách tiếp cận đặc sắc hơn, giải quyết được nhiều vấn đề hơn.

“Thời đại mới – AI, kỷ nguyên khai sáng toàn cầu đem lại cơ hội mới để chúng ta có cách tiếp cận mới, đi cùng những mô hình mới. Cách tiếp cận mới là làm sao để khả năng tư duy, trí tưởng tượng phong phú, thông minh sáng tạo của con người được gắn kết, xây dựng hệ thống trí tuệ cùng với hệ thống tính toán. Chính tư duy mới, tâm thế mới sẽ giúp đất nước, dân tộc chúng ta có cách tiếp cận tốt hơn, toàn diện và đầy đủ hơn, có tâm thế tư duy cao hơn. Đó chính là cơ hội để Việt Nam bứt phá”, ông Tuấn nhấn mạnh.

“Tôi làm CNTT từ rất sớm. Anh em chúng tôi luôn trăn trở làm sao CNTT Việt Nam có thể vượt lên đi cùng những thương hiệu sáng tạo của nhân loại chứ không chỉ lẽo đẽo theo sau, áp dụng cải biên. Thời chúng tôi chỉ áp dụng cải biên vào Việt Nam cũng là tốt lắm rồi. Còn bây giờ đang là cơ hội lớn để chúng ta ngồi cùng thảo luận những mô hình mới của toàn cầu trong bối cảnh Việt Nam đã hội nhập sâu rộng. Tôi tin chúng ta có khả năng làm được nếu có cách tiếp cận đúng, có phương pháp làm việc, sự say mê, khát vọng, ý chí bền bỉ làm đến cùng. Thay vì nói, thảo luận thì chúng ta cần hành động”, CEO Diễn đàn Toàn cầu Boston khuyến nghị.

Liên quan tới câu chuyện “Cơ hội nào cho Việt Nam”, Giáo sư Thomas E.Patterson, Giáo sư Đại học Harvard nêu bật triển vọng của AI trong việc thể hiện những ưu điểm siêu việt của bộ não con người: Thông minh, sáng tạo, khoan dung, rộng lượng. 

“Cách tiếp cận mới với công nghệ AI bằng việc hòa hợp chúng cùng thế giới tự nhiên có tiềm năng làm bệ phóng đưa Việt Nam lên tuyến đầu trong phát triển lĩnh vực này”, Giáo sư Thomas E.Patterson bày tỏ.

Phát triển những hình thức tương tác AI nhân bản hơn

Với góc nhìn của một chuyên gia, Tiến sĩ David Silbersweig, Đại học Y Harvard, Hoa Kỳ có bài tham luận phân tích khá chi tiết về não bộ và AI cũng như cách hình thành và phát triển AI tự nhiên hơn, phù hợp hơn với những gì chúng ta biết về não bộ con người.

Ông cho rằng, AI và não bộ đều là những hệ thống phức tạp. Chúng ta cần hiểu chúng cũng như tương tác của chúng. Sự hiểu biết đó có thể giúp chúng ta phát triển công nghệ theo cách an toàn hơn và hữu ích hơn.

"Trong hàng trăm, hàng nghìn năm, con người đã luôn tò mò về tâm trí con người và trí thông minh, chưa nói đến AI có nguồn gốc từ tâm trí con người. Chúng ta thường suy ngẫm dưới góc độ triết học, công nghệ và giờ là thần kinh học theo các cách khác nhau. Nhưng những con đường này đang hội tụ lại, và chúng ta cần tìm hiểu để mọi thứ có thể cùng vận hành một cách hài hòa hơn. 

Những gì chúng tôi hy vọng thực hiện tại Diễn đàn Toàn cầu Boston với AI tự nhiên là thúc đẩy một AI tập trung vào con người thông qua sự kết hợp của các hệ thống tự nhiên và thần kinh. Hy vọng chúng tôi có thể phát triển những hình thức tương tác AI nhân bản hơn trong một thế giới đang phát triển nhanh chóng”, Tiến sĩ David Silbersweig bày tỏ.

Việt Nam có tên trong Top 20 công ty nghiên cứu AI tốt nhất toàn cầu

Chia sẻ thông tin về thực tế nghiên cứu, phát triển ứng dụng AI tại Việt Nam, Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, Viện trưởng, Tổng Giám đốc VinAI khẳng định: “Chúng ta là người Việt, đều có giấc mơ lớn và muốn biết tiềm năng của mình đạt mức độ nào so với thế giới, đặc biệt là với những công nghệ hàng đầu thế giới như AI”.

Ông Hưng cũng đã chia sẻ một số thông tin đáng tự hào về năng lực phát triển AI của người Việt.

Mới đây, một bài viết trên tờ The New York Times đề cập tới chương trình Alpha Geometry được phát triển bởi Google Deep Mind, có khả năng giải bài toán hình học ngang với thí sinh đạt Huy chương Vàng cuộc thi Toán quốc tế. Trong danh sách những người phát minh ra Alpha Geometry có ¾ người là người Việt, làm việc ở Mỹ. Còn theo Bảng xếp hạng các công ty nghiên cứu AI tốt nhất trên toàn cầu 2022, bên cạnh nhiều công ty sừng sỏ thế giới, đã có VinAI, một công ty nhỏ đến từ Việt Nam.

“Rất hy vọng trong tương lai, các tài năng trẻ Việt Nam sẽ có đóng góp với những công trình rất quan trọng về AI cho Việt Nam và tại Việt Nam”, ông Hưng mong muốn.

Gợi mở nhiều vấn đề mới

Trong phiên thảo luận của Diễn đàn, các chuyên gia, nhà nghiên cứu đã thảo luận và đề xuất, gợi mở nhiều vấn đề mới.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, CEO Diễn đàn Toàn cầu Boston cho biết, năm tới, Diễn đàn Toàn cầu Boston sẽ cùng Vatican tổ chức đối thoại cùng các tổ chức tôn giáo để có thể chủ động xây dựng những giá trị tinh thần mới.

Nhiều năm nghiên cứu về xã hội và nhân văn, Giáo sư Trần Ngọc Vương cho rằng, có 3 điều AI không thể thay thế trí tuệ người với tư cách thực thể sinh học, đó là ý chí, các loại xúc cảm phức tạp, và khát vọng. 

“AI là một phương tiện cực kỳ hữu hiệu, do những người thuộc hạng thông minh nhất kết hợp với nhau tạo cỗ máy tự nhiên, sau đó ít nhiều mang tính xã hội hóa, nhưng đến cùng vẫn không thể tạo ra cỗ máy tự nhiên kiểu như con người được”, Giáo sư Vương nhận xét, đồng thời để ngỏ vấn đề liệu “trong AI có nơ ron thần kinh tự do không?”.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ái Việt, nguyên Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội lưu ý: Thời gian tới sẽ sinh ra ngành Vật lý mới gọi là ngành Vật lý dữ liệu (dựa trên AI có thể thiết kế các mô hình…). Giảng dạy Vật lý trong trường phổ thông cũng phải hướng tới những suy nghĩ lớn như vậy.

Nhìn theo hướng phát triển tư duy tích cực kiểu Sơn Tinh – Thủy Tinh (nước dâng lên tới đâu, núi cao hơn tới đó), ông Nguyễn Anh Tuấn, CEO Diễn đàn Toàn cầu Boston phân tích: “Công nghệ mang đến nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi con người phải vượt cao hơn. Tuy nhiên, con người có khả năng thích ứng hoàn cảnh. Chúng ta hãy cùng suy nghĩ, tham gia quá trình thiết lập vị thế con người cao hơn trong kỷ nguyên này”. 

Cũng trong phiên thảo luận, các diễn giả đã trả lời một số câu hỏi của một số học sinh, thày giáo liên quan tới ứng dụng AI trong y tế, khả năng ứng dụng AI chữa bệnh trầm cảm, ứng dụng AI vào nghiên cứu giảng dạy môn Vật lý…

Tiếp sức hình thành những nhà sáng tạo trẻ có tâm, có tầm

Nhằm tiếp sức cho giới trẻ, tạo cơ hội học hỏi và điều kiện để giới trẻ thể hiện khả năng sáng tạo, truyền cảm hứng hướng đến mục tiêu trở thành những nhà sáng tạo có tâm, có tầm, vì một Việt Nam hùng cường, Báo VietNamNet và VLAB Innovation đã phối hợp tổ chức Cuộc thi Trí tuệ nhân tạo 2023, với sự bảo trợ của Diễn đàn Toàn cầu Boston.

“Rất nhiều thí sinh đến từ các trường trung học phổ thông trên khắp cả nước đã có những ý tưởng vô cùng độc đáo, ứng dụng kiến thức khoa học - công nghệ vào thực tiễn xã hội. Các bạn trẻ đã rất tự tin trình bày ý kiến trước các thành viên của Hội đồng Cố vấn khoa học, vốn là những chuyên gia đầu ngành đến từ Viện Đại học Harvard, MIT… và đã được các thành viên của Hội đồng đánh giá cao. Qua thành tích các bạn đạt được, có thể thấy công nghệ đã và đang là cánh tay đắc lực trợ giúp cho con người trên mọi phương diện của cuộc sống. Do đó, thay vì lo ngại sự đổi mới, nhân loại cần thay đổi bản thân để phù hợp với sự đổi mới do công nghệ mang lại”, bà Hương nhận định.

Đánh giá cao chất lượng cuộc thi, ông Nguyễn Anh Tuấn, CEO Diễn đàn Toàn cầu Boston cung cấp thêm thông tin: “Tham gia Hội đồng chấm thi, các giáo sư về AI liên quan tới các góc độ kỹ thuật, tư duy, tư tưởng đến chính sách đều rất ngạc nhiên. Đây là cuộc thi mới, lại yêu cầu học sinh phổ thông tiếp cận vấn đề vĩ mô và chiến lược chứ không phải vấn đề dễ thấy”.

Đại diện cho Ban Giám khảo, Giáo sư Thomas E.Patterson, Giáo sư Đại học Harvard chúc mừng các thí sinh của cuộc thi: “Tài năng và khả năng sáng tạo đặc biệt của các em sẽ giúp thúc đẩy tương lai của Việt Nam vươn lên vị trí dẫn đầu trong việc phát triển Natural AI”.

Phạm Bình Minh