Một mỏ khai thác đất hiếm tại Giang Tô, Trung Quốc. Ảnh: STR/ AFP/Getty Images.

Tuy nhiên, các nhà phân tích Phố Wall cho rằng "vũ khí" này của Trung Quốc thực tế không quá đáng sợ như nhiều người lầm tưởng, và sẽ không thể đem lại lợi thế cho Bắc Kinh trên bàn đàm phán thương mại với Washington.

“Nhìn chung, tác động (của lệnh cấm xuất khẩu đất hiếm) đối với Mỹ sẽ rất hạn chế. Do đó chúng tôi cho rằng Trung Quốc sẽ không 'siết cò' khai hỏa vũ khí này”, CNBC dẫn lời nhà phân tích Ed Mills và Pavel Molchanov của ngân hàng đầu tư Raymond James.

Vấn đề là theo khảo sát của ngân hàng Raymond James, Mỹ chỉ nhập khoảng 9% trong tổng cung đất hiếm toàn cầu để phục vụ các hoạt động sản xuất. Điều đó có nghĩa là các doanh nghiệp Mỹ chỉ chi vỏn vẹn 160 triệu USD vào năm 2018 để nhập khẩu đất hiếm.

Trung Quốc có lượng dự trữ đất hiếm lớn nhưng vẫn còn nhiều sự lựa chọn cho Mỹ. Nguồn: Cục Khảo sát Địa chất Mỹ.

"Vấn đề khá dễ hiểu. Mỹ sản xuất rất ít sản phẩm công nghệ cần đất hiếm. Phần lớn hàng điện tử tiêu dùng hay sản phẩm công nghiệp được sản xuất quy mô lớn ở chính Trung Quốc và các nước châu Á, chứ không phải tại Mỹ", chuyên gia Ed Mills và Pavel Molchanov giải thích. 

Vài ngày trước, Viện đầu tư Wells Fargo dự báo lệnh cấm của Trung Quốc có thể khiến các nhà sản xuất Mỹ sử dụng đất hiếm gặp nhiều khó khăn, chi phí sản xuất tăng cao và sản xuất đình trệ.

Nhưng cũng chính Viện đầu tư Wells Fargo nhấn mạnh lệnh cấm xuất khẩu đất hiếm không phải là "át chủ bài" của Bắc Kinh. "Trung Quốc sẽ tự bắn vào chân mình nếu hạn chế nguồn cung đất hiếm", chuyên gia John LaForge của Viện đầu tư Wells Fargo đánh giá.

Trên thực tế, Trung Quốc đã từng thử nghiệm "vũ khí" đất hiếm nhưng không thành công. Khi Bắc Kinh cắt giảm xuất khẩu vào năm 2010, giá đất hiếm tăng vọt.

Một công nhân đang làm việc trong một mỏ đất hiếm tại tỉnh Giang Tây. Ảnh: Reuters.

Nhưng điều đó tạo ra động lực cho các quốc gia khác đẩy mạnh sản xuất đất hiếm. Lệnh hạn chế của Trung Quốc cũng kéo tụt nhu cầu đất hiếm bởi nhiều nhà sản xuất tìm ra cách giảm hàm lượng đất hiếm trong sản phẩm.

Và lệnh cấm xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ cũng trở nên vô nghĩa khi các công ty Mỹ chuyển sang mua hàng các quốc gia khác như Malaysia và Nhật Bản, dù với chi phí cao hơn.

Một quan chức Hiệp hội Đất hiếm Trung Quốc thừa nhận điều này khi trao đổi với đại diện ngân hàng Bank of America Merrill Lynch. Ông này cũng cho biết lanthanum và cerium chiếm tới 80% nhu cầu đất hiếm của Mỹ, mà nguồn cung hai khoáng chất này rất dồi dào trên thế giới.  

Tiến sĩ Won-Pyo Hong, Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Samsung SDS đại diện Samsung SDS ký thỏa thuận nguyên tắc đầu tư chiến lược với Tập đoàn CMC.

Samsung SDS là công ty thành viên của Tập đoàn Samsung (Hàn Quốc) chuyên về giải pháp IT và logistics, hiện là công ty công nghệ thông tin số 1 của Hàn Quốc. Nằm trong chiến lược mở rộng kinh doanh tại thị trường Việt Nam, ngày 25/5/2019 tại Hà Nội, Samsung SDS đã ký thỏa thuận nguyên tắc về việc đầu tư chiến lược với Tập đoàn Công nghệ CMC để tăng cường hợp tác toàn diện trong tất cả các lĩnh vực thế mạnh của hai bên. Trước mắt, Samsung SDS sẽ cùng CMC phát triển các lĩnh vực: giải pháp nhà máy thông minh (Smart Factory), điện toán đám mây (Cloud) và an ninh mạng (Cyber Security), trong tương lai sẽ khai thác các lĩnh vực khác như chuỗi khối (Blockchain) và phân tích dữ liệu lớn (Big Data), thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ để mở rộng phạm vi sang thị trường Châu Á – Thái Bình Dương và phát triển kinh doanh toàn cầu.

Thỏa thuận đầu tư chiến lược này khẳng định sự tin tưởng của Samsung SDS với CMC và là minh chứng cho năng lực của các công ty công nghệ Việt Nam trong xu thế toàn cầu hóa. CMC hy vọng việc hợp tác chiến lược với Samsung SDS sẽ giúp tập đoàn tiến một bước gần hơn đến mục tiêu chiến lược là đạt được doanh thu 1 tỷ USD vào năm 2023. Hiện nay, Tập đoàn CMC tập trung toàn bộ nguồn lực vào 3 khối kinh doanh chính: Khối Giải pháp và Công nghệ tin học (Technology & Solution), Khối Kinh doanh Quốc tế (Global Business), Khối Dịch vụ Viễn thông (Telecommunications). Mục tiêu của CMC là trở thành tập đoàn toàn cầu, đi đầu trong cung cấp dịch vụ chuyển đổi số, cung cấp dịch vụ số cho khu vực và thế giới.

Trước đó, Samsung SDS và CMC đã bắt đầu hợp tác từ năm 2016. Tháng 6/2018, Samsung SDS ký kết hợp đồng hợp tác chiến lược với CMC về việc triển khai giải pháp quản lý và điều hành nhà máy thông minh MES (Manufacturing Execution System) cho hơn 200 nhà cung cấp của Samsung tại Việt Nam. Trên đà hợp tác về lĩnh vực phần mềm, tháng 11/2018 trong chuyến thăm và làm việc của đoàn đại biểu CMC tại Hàn Quốc, Samsung đã đặt vấn đề hợp tác chiến lược toàn diện trong hai mảng kinh doanh rất tiềm năng là Samsung SDS (doanh số 8,2 tỷ USD năm 2017) và dịch vụ viễn thông (Data Center, Cloud) - lĩnh vực đang rất phát triển với doanh số 2,2 tỷ USD. CMC Telecom đang là đối tác duy nhất cung cấp toàn bộ kênh truyền viễn thông quốc tế cho tập đoàn Samsung tại Việt Nam nhờ chất lượng dịch vụ, tốc độ xử lý nhanh và năng lực hệ thống đảm bảo back-up toàn diện.