Soi kèo phạt góc Wellington Phoenix vs Central Coast Mariners, 10h05 ngày 17/4

Cụ Nguyễn Tất Tái đỗ Tú tài khoa Giáp Ngọ (1894) khi mới 20 tuổi và đỗ Tú tài lần hai khoa Đinh Dậu (1897). Đến khoa thi năm Quý Mão (1903), dưới thời vua Thành Thái, cụ đỗ Cử nhân. Do đó, quê nhà thường gọi cụ là cụ "Cử Kép”.

Theo cha chữa bệnh cứu người

Cụ Nguyễn Tất Tái sinh ra trong một gia đình nhà Nho. Cha là cụ Nguyễn Đức Ban, đỗ Cử nhân khoa Bính Tuất (1886), triều vua Đồng Khánh. Cụ Đức Ban chỉ làm quan Huấn Đạo huyện Văn Giang, Hưng Yên trong 3 năm, rồi về quê mở lớp dạy học và hành nghề đông y. 

Em gái của cụ Nguyễn Tất Tái là cụ Nguyễn Thị Từ, mẹ của cố Tổng bí thư Trường Chinh. 

Sau khi đỗ Cử nhân, cụ Nguyễn Tất Tái không ra làm quan mà ở nhà nghiên cứu sách thuốc và theo cha học nghề đông y.

Nhờ tinh thông chữ Hán và học hỏi thêm kinh nghiệm từ cha chú, cụ đã tìm hiểu được sâu hơn các nguyên lý chữa bệnh theo y học cổ truyền, nguyên nhân gây bệnh từ những hiểu biết về triết học phương Đông, về mối liên hệ hài hòa giữa con người với thiên nhiên…

Vì vậy, cụ nổi tiếng về “tinh mạch”, phát hiện sớm được bệnh đang ở giai đoạn nào, là “hàn” hay “nhiệt", là “thực” hay “hư”, bộ phận nào trong lục phủ, ngũ tạng. Cơ năng nào có vấn đề, gốc bệnh thực sự nằm ở đâu…

Tài năng chẩn mạch, bắt bệnh, chữa bệnh, đặc biệt là chữa được các bệnh nan y của cụ đã nhanh chóng được truyền tụng khắp nơi. Danh tiếng của cụ không chỉ truyền khắp tỉnh Nam Định, mà còn lan tới nhiều tỉnh thành phía Bắc như Ninh Bình, Thái Bình, Hà Nam, Hà Nội... Nhiều bệnh nhân đã kí thác tính mạng cho cụ... ví cụ như là "ông thánh coi mạch".

Cụ coi mạch tinh tường một cách khác thường. Dường như chưa có một vị lương y nào tinh thông mạch lý bằng cụ trong những thập niên đầu thế kỷ trước. Dân gian còn lưu truyền những câu chuyện về tài chữa bệnh của cụ. Nhiều trường hợp, bệnh nhân lâm bệnh nặng chữa khắp nơi không khỏi, nhưng tìm đến cụ thì đều khỏi bệnh. 

Con cháu nối tiếp nghề nhân đức

Cụ Cử Tái tiếp tục truyền nghề cho các con trai là Nguyễn Tư Tề, Nguyễn Tư Phấn cùng người em con chú.

Ông Nguyễn Tư Tề khá nổi tiếng về tài chữa bệnh ở Nam Trung Bộ (Khánh Hoà) và Bắc Giang (giai đoạn ông đi tản cư trong kháng chiến chống Pháp). Trong khi đó, người em Nguyễn Tư Phấn (hiệu Chu Sỹ) nổi tiếng khắp cả nước do hành nghề y tại nhiều địa phương khác nhau, thậm chí sang cả Campuchia.

Tương tự người anh trai, dù không tham gia cách mạng, nhưng gia đình ông Chu Sỹ cũng là cơ sở nuôi giấu cán bộ cách mạng. Cố Đại tá - Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân Đinh Thị Vân từng viết trong hồi kí rằng, năm 1954, gia đình ông Chu Sỹ khi ở Hải Phòng đã giúp đỡ điều trị cho các đồng chí trong đường dây hoạt động bí mật của bà.

Từ năm 1962 cho đến đầu 1980, thầy thuốc Chu Sỹ đã được mời chữa bệnh cho nhiều người nổi tiếng. GS.TS Trương Việt Bình, nguyên Giám đốc Học viện Y Dược học cổ truyền Trung ương cho biết, "thầy thuốc Chu Sỹ là một trong hai danh y của nước ta có khả năng bắt được mạch Thái Tố ở thế kỷ 20. Tức là có khả năng tiên lượng rõ người bệnh sẽ mất vào khoảng thời gian nào, thậm chí là ngày, giờ nào, liệu có cứu được nữa không".

Tài năng này, có lẽ là ông đã học được từ cha mình, rồi tiếp tục phát triển y lý bài bản hơn. 

Cụ Nguyễn Tất Tái không chỉ truyền nghề cho các con trai, mà cho cả con chú ruột là ông Nguyễn Như Lệ. Ông Như Lệ sau này trở thành Phó chủ tịch thường trực Hội Y học cổ truyền Việt Nam.

Ông Nguyễn Như Lệ tiếp tục truyền nghề cho con trai mình là PGS.TS Nguyễn Nhược Kim - người từng được tín nhiệm bầu giữ chức Phó chủ tịch Hội Đông y Việt Nam... 

Cháu ngoại cụ Cử Tái là GS.TS, Nhà giáo Nhân dân Trương Việt Dũng. Ông hiện là Chủ tịch Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu y sinh học Quốc gia. GS.TS Trương Việt Dũng nguyên là Vụ trưởng Vụ Khoa học - Đào tạo, Bộ Y tế.

Giấc mơ cứu cả làng và những huyền tích ly kỳ ở công trình 200 năm tuổi Cần Thơ

Với sự hỗ trợ từ GS.TS Rudolf Caspar Marie, chuyên gia về mùi vị đến từ châu Âu, Nhất Hương đã phát triển các sản phẩm kem pha chế (milk foam) độc đáo. Vị giáo sư cho biết một lớp milk foam hoàn hảo không chỉ dừng lại ở độ mịn mà còn phải đạt được sự cân bằng giữa hương vị và kết cấu.

"Lớp milk foam đúng chuẩn cần có vị béo nhẹ, không quá ngọt, và phải hòa quyện với đồ uống chính mà không lấn át mùi vị đặc trưng. Để đạt được điều này, công thức và nguyên liệu đóng vai trò then chốt", ông chia sẻ.

Chị Hương cho biết, mỗi tháng, các thành viên trong mô hình tổ chức sinh hoạt 1 lần. Từ khi tham gia mô hình, chị hiểu hơn về những vấn đề phòng, chống bạo lực gia đình, tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, tệ nạn mua bán người, suy dinh dưỡng đối với trẻ em; cách bảo vệ con trước bạo lực gia đình, bạo lực học đường.

Bà Nguyễn Thị Phúc, chi Hội trưởng hội Phụ nữ thôn Kim Phú, xã Trường Sơn, cho biết, mô hình "Làng quê an toàn cho phụ nữ và trẻ em" thôn Kim Phú được thành lập tháng 5/2020 với 50 thành viên. Mô hình hoạt động nhằm bảo vệ, đảm bảo an toàn cho phụ nữ và trẻ em.

Trong kỳ sinh hoạt, bên cạnh nội dung chính là tuyên truyền về cách phòng, chống xâm hại tình dục ở phụ nữ, trẻ em, cách bảo vệ trẻ em trước bạo lực, ban điều hành còn lồng ghép, thực hiện các mô hình khác, như "Nhà sạch, vườn đẹp", "Nhóm cha mẹ chăm sóc và phát triển trẻ thơ", "Chi hội phụ nữ kiểu mẫu 5 không, 3 sạch xây dựng nông thôn mới",…

Đặc biệt, mô hình trang bị hòm thư góp ý, đặt tại nhà văn hóa thôn, được mở định kỳ 1 tuần/lần. Thông qua hòm thư các thành viên, bà con nhân dân, trẻ em sẽ trải lòng những điều "thầm kín", khó nói. Qua đó, tạo môi trường sống an toàn, lành mạnh, hạn chế tình trạng bạo lực gia đình, xâm hại, quấy rối tình dục đối với phụ nữ, trẻ em tại cộng đồng.

"Chúng tôi nhận được nhiều thư nêu nguyện vọng được sinh hoạt văn hóa, văn nghệ; mong muốn mô hình chia sẻ chế độ dinh dưỡng để chăm sóc trẻ, chia sẻ cách phòng, chống bạo lực gia đình, bạo hành, xâm hại tình dục ở trẻ em,… Ban điều hành tập hợp những ý kiến đó, gửi lên Hội Liên hiệp Phụ nữ xã và đưa ra bàn bạc trong các buổi sinh hoạt", bà Phúc nói.

Để đảm bảo an toàn cho trẻ, phòng chống tai nạn thương tích, xâm hại tình dục ở trẻ em, theo bà Phúc, tại tất cả các tuyến đường trên địa bàn thôn đều được lắp đặt hệ thống đèn điện chiếu sáng. Tại các giếng nước, ao, hồ, mương được làm rào chắn bằng sắt và cắm biển cảnh báo ở nơi nguy hiểm.

Hơn 4 năm đi vào hoạt động, mô hình chia sẻ cách chăm sóc, bảo vệ trẻ em đến hơn trăm gia đình có trẻ dưới 8 tuổi, hướng dẫn làm rào chắn ở ao, giếng cho hàng chục hộ gia đình. Nhờ vậy, tại thôn không xảy ra bạo lực, xâm hại tình dục ở phụ nữ, trẻ em, không có trẻ em bị đuối nước", bà Phúc nói.

Thúc đẩy bình đẳng giới, ngăn ngừa bạo lực, xâm hại đối với phụ nữ, trẻ em

Bà Nguyễn Thị Hằng, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Trường Sơn, cho biết, cùng sự chung tay của cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, mô hình "Làng quê an toàn cho phụ nữ và trẻ em" tạo sự chuyển biến trong nhận thức, hành động của hội viên và cộng đồng, góp phần thúc đẩy bình đẳng giới, ngăn ngừa bạo lực, xâm hại đối với phụ nữ, trẻ em.

"Với hòm thư góp ý giúp ban điều hành nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của thành viên. Đây cũng là nơi bà con nhân dân tố giác, lên án các hành vi gây mất an toàn cho phụ nữ và trẻ em", bà Hằng bày tỏ.

Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã cho hay, mô hình "Làng quê an toàn cho phụ nữ và trẻ em" trang bị kiến thức pháp luật, kỹ năng tự bảo vệ, tự phòng ngừa xâm hại cho phụ nữ, trẻ em và các thành viên gia đình, cung cấp giải pháp về thực hiện vệ sinh, an toàn thực phẩm vì sức khỏe gia đình, cộng đồng.

Tham gia mô hình, các thành viên được tập huấn kiến thức phòng, chống xâm hại tình dục phụ nữ, trẻ em, bạo lực gia đình, chia sẻ các tình huống không an toàn tại cộng đồng.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, bà Phạm Thị Hằng, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Nông Cống, cho biết, xác định an toàn cho phụ nữ và trẻ em là nhiệm vụ trọng tâm, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Nông Cống triển khai 36 mô hình "Làng quê an toàn cho phụ nữ và trẻ em" tại 29 xã, thị trấn.

Mô hình hoạt động theo chuyên đề như chăm sóc, bảo vệ trẻ em, cung cấp các kiến thức xây dựng gia đình hạnh phúc, kiến thức phòng, chống tệ nạn xã hội, bạo lực, xâm hại tình dục ở trẻ em, xây dựng các thiết chế văn hóa để phụ nữ, trẻ em được tham gia các hoạt động văn hóa, thể dục thể thao; làm rào chắn, biển cảnh báo ở những nơi nguy hiểm để bảo vệ trẻ em,…

"Mô hình tạo sự lan tỏa trong cách ứng xử, xây dựng nếp sống văn hóa của người dân. Trên địa bàn không có vụ việc xâm hại phụ nữ, trẻ em, bạo lực gia đình nổi cộm. Các gia đình được tuyên truyền nâng cao kiến thức về đảm bảo an toàn cho phụ nữ và trẻ em. Phụ nữ, trẻ em được chăm sóc về y tế, tiếp cận các dịch vụ xã hội thiết yếu", bà Hằng chia sẻ.

Năm 2019, thực hiện chủ đề năm "An toàn cho phụ nữ và trẻ em", Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Thanh Hóa xây dựng 10 mô hình điểm "Làng quê an toàn cho phụ nữ và trẻ em" tại 10 huyện, thành phố. Hiện toàn tỉnh có 754 mô hình.

Hoạt động của mô hình gồm 3 nội dung: An toàn cho phụ nữ, trẻ em trong gia đình, an toàn cho phụ nữ, trẻ em nơi công cộng và an toàn trong lĩnh vực vệ sinh - thực phẩm. Sau nhiều năm thực hiện, mô hình mang lại hiệu quả thiết thực đã và đang là "điểm tựa an toàn" cho phụ nữ, trẻ em.