"Tụi con không hề bước vào phòng riêng của cô dâu. Tụi con đã ra về rồi mà còn bị giữ lại, ai nấy cũng nhìn. Nếu tìm không có (tiền), cô chú phải xin lỗi", một trong hai người thợ lên tiếng.

Để chứng minh bản thân không lấy trộm tiền, cả hai đã đồng ý cho người thân của khách hàng lục soát vali đựng đồ nghề. Trong lúc đó, vì công việc cấm kỵ người khác bước chân qua đồ nghề, hai thợ trang điểm ra sức nhắc nhở nhưng những người lục soát không bận tâm.

Đáng chú ý, sau khi kiểm tra vali và phát hiện không có tiền bên trong, gia đình của khách hàng vẫn không để hai thợ trang điểm ra về mà liên tục lớn tiếng cãi vã. Đỉnh điểm, một người phụ nữ đã yêu cầu hai cô gái cởi quần áo để kiểm tra một lần nữa.

Bức xúc, cả hai lên tiếng, yêu cầu mời công an vào cuộc thì bị người phụ nữ này dọa tát vào miệng. Vì quá sợ hãi, hai cô gái mới khóc nức nở, đành cởi quần áo để người này lục soát cơ thể.

Sau đó, dù không chứng minh được thợ trang điểm trộm tiền, người phụ nữ vẫn tiếp tục kiểm tra vali và không lên tiếng xin lỗi. Một lát sau, chú rể và một số người khác mới có mặt, xin lỗi cả hai.

"Tụi con đã cố giải thích là suốt ngày nay cả hai chỉ ở bên cạnh cô dâu, không hề bước tới phòng riêng. Tụi con đã nhờ gọi cô dâu xuống làm chứng nhưng không ai gọi cả. Thử hỏi cô chú cảm thấy như thế nào khi con cháu của mình đi làm thức khuya, dậy sớm, nhịn đói tới bây giờ rồi bị gọi vào cởi đồ lục soát, đổ oan trộm cắp?", cô gái nói trong nước mắt.

Ngay sau đó, hai thợ trang điểm đã trình báo sự việc để cơ quan chức năng vào cuộc, xử lý.  Sự việc xảy ra đã khiến cư dân mạng phẫn nộ, đặc biệt là trong cộng đồng thợ trang điểm.

Không vào phòng riêng, không ăn dù được mời

Gia Bảo (24 tuổi, ngụ tại TPHCM), một thợ trang điểm có 2 năm theo nghề, vừa thấy bức xúc, vừa chạnh lòng khi theo dõi sự việc. Trong quá trình học nghề, thầy của Bảo luôn căn dặn học trò tuyệt đối không bước vào phòng riêng của gia chủ.

Khi trang điểm, thợ phải bố trí cho khách ngồi ở phòng bếp, trước bàn thờ gia tiên, hành lang hoặc phòng khách. Bởi khi gia chủ mất tài sản, họ rất dễ trở thành đối tượng bị nghi ngờ đầu tiên, như trong sự việc nói trên.

"Thậm chí, chúng tôi còn không được ngồi vào bàn ăn trong lễ cưới, dù gia đình có ngỏ lời mời. Tôi từng chứng kiến đồng nghiệp bị gia chủ trừ tiền công trang điểm vì tin lời mời mà ngồi vào bàn ăn. Ngoài ra, khi đi làm, ê-kíp phải có ít nhất 2 người để có thể hỗ trợ lẫn nhau khi có vấn đề xảy ra", Gia Bảo chia sẻ.

Cô gái cho hay để trở thành một thợ trang điểm chuyên nghiệp, họ phải học ít nhất 4 tháng, vào nghề thì thậm chí mất vài năm vì tay nghề chưa vững. Làm dịch vụ nên thợ trang điểm không chỉ cần rèn luyện kỹ năng thật giỏi, mà còn phải biết cách giao tiếp, thậm chí hạ mình để không phá hỏng ngày vui của khách.

Tiền công kiếm được chỉ đủ trang trải cuộc sống, Bảo bộc bạch, phải yêu nghề lắm mới có thể bám trụ, bởi nghề này rất vất vả. Đa phần, lễ cưới bắt đầu từ rất sớm nên họ phải làm việc từ 0h hoặc rạng sáng để kịp hoàn chỉnh diện mạo cho cô dâu.

"Có lần, cô dâu ngủ quên, chúng tôi gọi mãi không bắt máy. Thợ phải mang thùng đồ nghề rất nặng, đứng trước nhà chờ trong vô vọng lúc nửa đêm, cảm giác vừa sợ, vừa bất an. Không những vậy, trong lúc làm việc, chúng tôi còn hay bị người khác soi mói nhưng lại không thể lên tiếng, phản ứng", cô gái nói.

Chủ nhân đoạn clip, anh Dương Đình Nhiên (40 tuổi), cho biết anh đã đến Hàn 6 năm trước theo diện kết hôn và bắt đầu mưu sinh bằng nghề bán rau cho đến giờ. 

Hằng ngày, anh lái xe tải chở đầy rau củ ra chợ Masan (Changwon, Hàn Quốc) để bán. Mỗi tháng, nơi này sẽ diễn ra 4 lần chợ phiên.

"Doanh thu của mỗi phiên chợ sẽ tầm 25-30 triệu đồng. Vào các ngày không diễn ra chợ phiên, tôi còn kiếm thêm tiền từ việc đi giao hàng và bán rong. Tiền kiếm được có thể nói còn nhiều hơn lương của dân văn phòng mới ra trường bên Hàn", anh Nhiên tự tin, nói.

Theo anh Nhiên, việc buôn bán ngoài chợ tại Hàn cũng không có nhiều điểm khác biệt so với Việt Nam. Các tiểu thương sẽ tập trung từ sớm ở chợ đầu mối. Người nào ra giá cao nhất và thời gian ấn máy nhanh nhất thì sẽ lấy được hàng đi bán.

"Bán rẻ thì lãi ít nhưng bù lại nhanh hết hàng, bán được số lượng lớn. Người mua ít khi mặc cả, tôi cũng chủ động giảm giá để nhanh bán được hàng hơn. Nhiều khi tôi không ngờ bản thân có thể bán cả một xe tải rau củ chỉ trong 2 tiếng", anh Nhiên nói.

Suốt nhiều năm mưu sinh ở nơi xứ lạ quê người, chàng trai bộc bạch mặc dù công việc vất vả nhưng anh may mắn gặp được khách hàng người bản xứ rất tốt bụng.

"Quầy hàng chỉ có mình tôi nên lắm lúc không kịp phục vụ cho khách. Thấy vậy, nhiều người thấy cũng vào phụ tôi luôn, khiến tôi rất xúc động", anh Nhiên chia sẻ.

Mỗi khi đi bán, anh Nhiên luôn ghi lại hành trình của mình và đăng tải lên mạng xã hội. Mỗi đoạn clip đều thu hút hàng trăm nghìn lượt xem và tương tác.

Giờ nghỉ trưa, Huỳnh Giang (23 tuổi), nhân sự trẻ tại một công ty truyền thông ở TPHCM, vừa nghỉ ngơi vừa xem tin tức. Khi lướt đến dòng tin về sự việc "một người phụ nữ tại Mỹ qua đời ở công ty nhưng 4 ngày sau mới được phát hiện", Giang bỗng khựng lại và thấy rất sốc.

"Hằng ngày, phải chăng không có một đồng nghiệp nào đến hỏi thăm hay chỉ đơn thuần là gật đầu, chào hỏi cô ấy? Họ chỉ đi ngang qua và mặc kệ đồng nghiệp đáng thương nằm bất động trên bàn? Tôi thấy rất buồn vì nữ nhân viên đó đã rất cô đơn vào giây phút cuối đời mình", Giang nói.

Cô tự hỏi: "Nếu không may tôi gặp vấn đề về sức khỏe khi đang làm việc, liệu có ai phát hiện và giúp đỡ không?". Nữ nhân sự trẻ chợt nhận ra, bản thân mình cũng là một người cô đơn nơi công sở.

Công ty nơi Giang làm việc chỉ có 12 nhân sự. Các nhân viên đều đã gắn bó và có kinh nghiệm làm việc tại đây rất lâu. Là một nhân sự trẻ, sự cách biệt thế hệ là một phần nguyên nhân khiến Giang khó có thể thân thiết được với các đồng nghiệp trong văn phòng.

"Các đồng nghiệp hầu hết đều trên 30 tuổi, thường chơi với nhau theo nhóm và khá dè chừng "ma mới" như tôi. Bản thân tôi đã cố gắng bắt chuyện và đùa giỡn nhưng không tài nào thân quen được với họ", Giang chia sẻ.

Thường ngày, cô cũng giữ thói quen chào hỏi đồng nghiệp khi ra, vào công ty. Tuy nhiên, vì là người nhỏ tuổi nhất văn phòng nên hiếm có ai chủ động đến trò chuyện hay gửi lời chào đến Giang. Giờ nghỉ trưa, Giang cũng chỉ ăn một mình vì đồng nghiệp đã đi theo nhóm riêng.

Thậm chí, vào những hôm tăng ca về muộn, chỉ đến khi Giang ngoái đầu nhìn thì mới biết tất cả mọi người đã ra về, không một lời chào nào dành cho cô.

Chữa "bệnh" lười giao tiếp

"Mỗi ngày, tôi cảm thấy rất áp lực khi đến công ty, nhìn mọi người cười nói với nhau còn tôi chỉ ngồi một mình, một góc, không thể giao tiếp một cách tự nhiên với bất kỳ ai. Cấp trên thì quá bận rộn, chỉ có thời gian nghe tôi báo cáo công việc 1 lần/tuần trong nhóm chat, còn những vấn đề khác thì rất khó trao đổi", Giang bộc bạch.

Nữ nhân viên trải lòng, cô rất sợ bản thân sẽ rơi vào tình thế như câu chuyện của cô gái nơi nửa kia trái đất. Vậy nên, Giang luôn cố gắng tìm mọi cách hòa nhập. Thế nhưng cô nhận thấy, mọi chuyện còn rất khó khăn, trở ngại.

Là một nhân sự làm việc trong lĩnh vực tài chính, chị T.U. (30 tuổi) cũng chia sẻ cảm giác thấy lạc lõng không ít lần ở nơi mình đã gắn bó lâu năm.

"Việc có hòa hợp được với nơi công sở hay không còn phụ thuộc vào tính cách cá nhân và môi trường làm việc. Công ty tôi cũng nhiều lần làm mới bộ máy nhân sự.

Tôi cũng gặp không ít khó khăn trong việc giao lưu với đồng nghiệp mới. Họ chơi theo từng nhóm, nhóm thì có sở thích nói xấu sếp, nhóm thì lúc nào cũng đi nhậu sau giờ tan ca… Bản thân không thể nào gắn bó với những đồng nghiệp không phù hợp nên tôi không tránh khỏi việc bị quay lưng, cô lập ở công ty", chị U. chia sẻ.

Theo báo cáo Trí tuệ cảm xúc, Sức khỏe - Cân bằng toàn cầu (State of the heart 2024), điểm số trí tuệ cảm xúc toàn cầu giảm liên tiếp trong suốt 4 năm qua. Giai đoạn 2019-2023, điểm trung bình của trí tuệ cảm xúc toàn cầu giảm 5,54%.

Giai đoạn này, 65% các ngành nghề ghi nhận gia tăng tình trạng kiệt sức, thể hiện qua sự thay đổi về chỉ số động lực.

Báo cáo cũng thể hiện, tại nơi làm việc, chỉ có 23% nhân viên trên toàn thế giới cảm thấy kết nối với công việc, trong khi 60% cho biết họ hoàn toàn... thờ ơ. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này chính là sự mất gắn kết của nhân viên.

Tại châu Á, điểm số trí tuệ cảm xúc ở mức thấp nhất trên toàn cầu. Châu Á đạt điểm thấp nhất trong kỹ năng "phát huy nội lực cá nhân". Hơn nữa, tất cả các điểm số kỹ năng đều dưới mức trung bình 100, cho thấy cần phải đầu tư nhiều hơn vào việc giáo dục và thực hành trí tuệ cảm xúc trong khu vực.

Đáng chú ý, có đến 53,7% nhân sự Gen Z có mức độ hài lòng thấp. Điều này báo hiệu nguy cơ bị mất sự gắn kết và kiệt sức. Vì vậy, hiệu suất cao ở Gen Z không bền vững. 

*Tên nhân vật đã được thay đổi theo yêu cầu.

Mạng xã hội đang lan truyền hình ảnh thể hiện câu chuyện một nhân viên tại tiệm trà sữa W. ở TPHCM nhận thông báo phạt đến 300.000 đồng vì đã đóng cửa tiệm sớm hơn 1 phút so với giờ quy định.

Trong nhóm chat, người quản lý gửi dòng tin nhắn: "Ca tối nay đóng cửa sớm 1 phút. Anh sẽ gán phạt lỗi D6 - lỗi nghiêm trọng - phạt 300.000 đồng".

Nhanh chóng, hình ảnh này thu hút hàng triệu lượt xem và hàng trăm nghìn lượt tương tác. Nhiều người tỏ ra bức xúc vì số tiền phạt "gán" cho nhân viên quá cao.

Không ít người còn đặt câu hỏi: "Trong trường hợp nhân viên phải ở lại xử lý công việc, đóng cửa trễ 1 phút, quản lý có thưởng cho họ không?".

Trong khi đó, một số người bày tỏ quan điểm, quy định đã được đặt ra, nhân viên vi phạm thì phải chịu phạt. Tuy nhiên, mức phạt trên là quá cao và cách xử lý của người quản lý quá cứng nhắc.

Đăng tải thông tin phản hồi trên trang mạng xã hội, anh H., đại diện tiệm trà sữa W. xác nhận sự việc xảy ra.

"Trước tiên, tôi xin thay mặt công ty xin lỗi cộng đồng và nhân viên nói trên về sự việc đã xảy ra. Thương hiệu trà sữa của chúng tôi có hơn 30 chi nhánh ở khắp Hà Nội và TPHCM. Vì vậy, khâu quản lý, quy định được vận hành rất nghiêm ngặt.

Sự việc xảy ra đã cho chúng tôi bài học trong việc giải quyết rõ ràng về quy định, trách nhiệm giữa nhân viên và quản lý. Một phút không phải quá dài nhưng nó có thể ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng phục vụ khách hàng", đại diện công ty nói.

Theo anh H., trong một phút đó, nếu không may có đơn hàng trên ứng dụng giao hàng trực tuyến, mà cửa hàng lại thông báo đóng cửa sớm hơn thì sẽ làm khách hàng không hài lòng. Ngoài ra, ứng dụng giao hàng cũng có thể sẽ khóa tài khoản của tiệm.

Một sự việc tương tự cũng được mổ xẻ trên mạng xã hội trước đó. Cô gái tên C.H.P.T. (nhân viên công sở ở Hà Nội) cũng đã bị công ty phạt hơn 4,6 triệu đồng, trong khi tổng thu nhập chỉ hơn 6,5 triệu đồng.

Số tiền bị phạt trên là hậu quả của 8 lần chị đi muộn (tổng 96 phút) và 2 buổi về sớm, dù có sự xét duyệt của trưởng nhóm (tổng 137 phút).

Thời điểm nhận việc, công ty thông báo mức phạt cho lỗi đi muộn hằng tháng được tính theo công thức như sau: lương cơ bản chia cho số ngày công thực tế, chia cho 8 (giờ làm hành chính), tiếp tục chia cho 60 (số phút mỗi giờ) rồi nhân với số phút đi muộn, nhân 100%.

"Tôi cho rằng công ty không có quyền phạt số tiền lớn như vậy với người lao động nhưng kế toán thông báo sếp đã duyệt, không thể giải quyết. Tôi cố gọi cho sếp nhưng người này không nghe máy", chị T. nói.

Theo chị T., văn phòng công ty nằm ở một tòa chung cư, không có thang máy riêng nên chị thường xuyên phải chờ thang máy rất lâu, dẫn đến việc đi trễ. Một số đồng nghiệp khác mắc lỗi tương tự, cũng phải cắn răng chịu phạt số tiền lớn.

Phạt tiền với người lao động là trái luật 

Cũng ở môi trường văn phòng, chị Hương Ly (ngụ tại TPHCM) nhiều lần trải qua chuyện thưởng, phạt khắc nghiệt khi đi làm. Ly từng là cộng tác viên cho một đại lý du lịch, chuyên về các tour (chuyến du lịch) ngắn, hướng dẫn khách tham quan các điểm du lịch nội thành TPHCM.

Mỗi tour kéo dài hơn 5 giờ, Ly được trả công 300.000 đồng. Là cộng tác viên, Ly vẫn có hợp đồng lao động nhưng trong văn bản không đề cập mức thưởng, phạt. Tuy nhiên, sau đó công ty vẫn thông báo miệng về quy định phạt lỗi đi làm trễ, với mức 200.000 đồng cho lần 1 và 500.000 đồng cho lần 2 và đuổi việc cho lần thứ 3.

Trong một lần không may đến trễ 2 phút, cô gái đã bị phạt hơn 60% tiền công ngày đi làm hôm đó.

"Tôi không tìm hiểu nhiều về luật và nghĩ mình chỉ là cộng tác viên nên cứ âm thầm chịu phạt. Ngày hôm đó đi làm tôi chỉ được nhận 100.000 đồng tiền công, đổ xăng và ăn tối là hết sạch", Ly bộc bạch.

Nhìn nhận các sự việc được phản ánh ở góc độ pháp lý, luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn luật sư TPHCM) chỉ rõ, việc doanh nghiệp phạt tiền người lao động là không đúng với quy định pháp luật.

Cụ thể, Điều 127 Bộ luật Lao động 2019, quy định về các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động, gồm: Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động; phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động; xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.

Ngoài ra, theo điểm b, khoản 3 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, quy định về mức xử phạt khi công ty yêu cầu phạt tiền người lao động vi phạm, người sử dụng lao động có hành vi dùng hình thức phạt tiền hoặc cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động, sẽ bị xử phạt hành chính 20-40 triệu đồng tùy vào mức độ hành vi.