Hơn ba tháng qua, mỗi tháng, công ty của vợ chồng cô Nguyệt gánh lỗ hơn 8 tỷ đồng trong khi các khoản vay ngân hàng trĩu trên vai. Vợ chồng cô là Việt kiều, về nước gần 20 năm trước để đầu tư công ty xuất khẩu thực phẩm chế biến tại TP HCM.

Cô tâm sự với tôi về những ngày tháng "sợ điếng người". Đầu tháng 6, đang ở Đà Lạt, gặp vài người chạy lên thuê nhà dài hạn để tránh dịch, vợ chồng cô tất tả trở về TP HCM.

Công nhân đang phấn khởi vì sản lượng các tháng đầu năm cao hơn năm ngoái, đơn hàng cũng xếp dài. Thế rồi họ nhận được yêu cầu phải áp dụng quy định "ba tại chỗ". Nhà xưởng nhỏ, công ty chỉ đủ sức lo ăn ở cho khoảng 200 công nhân để duy trì hoạt động. Hai vợ chồng cô mất ngủ đúng một tuần. Chú lo chẳng may có ca nhiễm, lây chéo. Cô lo chẳng may có trường hợp qua đời, công ty không biết ăn nói sao với gia đình nhân viên, "cha sanh mẹ đẻ, mạng người là quý như nhau".

Và sau ca F0 đầu tiên, nhà máy coi như "chết lâm sàng", chỉ hoạt động 20% công suất. Tuần trước, tôi gọi điện, cô bảo "chưa dám hoạt động lại đâu con".

Tôi nói mọi thứ đang về gần bình thường rồi, nhưng cô chưa vội mừng. Mối lo doanh nghiệp bị phạt nếu để dịch lây lan; bị ràng buộc bởi nhiều chỉ thị, công văn, quy định về phòng chống dịch, từ cấp trung ương tới địa phương trong thời gian qua chưa thôi ám ảnh. Công ty vẫn chưa biết liệu phải xét nghiệm hàng tuần cho công nhân như trước hay không, khu làm việc, nhà ăn bố trí theo yêu cầu vệ sinh dịch tễ thế nào, có phải tổ chức theo mô hình hai con đường một điểm đến. "Để mở lại hoạt động, doanh nghiệp cần biết rõ thế nào là ‘an toàn’ theo tiêu chí của cơ quan quản lý; bình thường mới cụ thể là phải làm gì, tần suất xét nghiệm là bao nhiêu, liệu có bị quy trách nhiệm, bị buộc đóng cửa nếu có ca nhiễm", cô nói.

Các doanh nghiệp phía Nam có lẽ chung tâm trạng đang nghe ngóng, dè dặt đưa công nhân quay lại sản xuất. Một phần vì thiếu hụt nguồn cung lao động. Một phần vì "giải pháp sống chung" chưa nắm trong tay.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ước tính số người thất nghiệp tăng thêm 2,5 triệu tại các tỉnh phía Nam trong 100 ngày nền kinh tế đóng băng bởi giãn cách. Tổng cục Thống kê công bố, khoảng 1,3 triệu lao động đã về quê tránh dịch tính từ tháng 7 đến 15/9.

Chính phủ vừa ban hành quy định thích ứng an toàn thay cho các chỉ thị chống dịch trước đây. Việc chấp nhận có số ca mắc Covid-19 nhất định trong cộng đồng, tái lập lưu thông hàng hóa và giao thương trên toàn quốc được hy vọng vực dậy nền kinh tế tăng trưởng âm hơn 6% trong quý vừa qua. Bộ Y tế cũng đã có hướng dẫn tiêu chí phân loại cấp độ thích ứng Covid-19. Bộ hướng dẫn này sẽ giúp địa phương biết mình đang ở cấp độ mấy, cần đáp ứng các tiêu chuẩn gì để tiến vào trạng thái bình thường mới.

Quy định thích ứng dù nhấn mạnh sự thống nhất các nội hàm về chống dịch trên toàn quốc, nhưng cũng khuyến khích sự chủ động, sáng tạo của chính quyền các cấp, đặc biệt cấp cơ sở. Điều doanh nghiệp trông đợi là các biện pháp thích ứng sẽ không kéo theo các chi phí thực thi khổng lồ. Và đặc biệt là sự diễn giải khác nhau giữa các cấp, địa phương và địa bàn khiến việc tuân thủ trở thành mảnh đất màu mỡ cho các biện pháp hành chính và mệnh lệnh áp đặt tự phát.

Tôi biết nhiều doanh nghiệp Việt đang loay hoay tìm cách thích ứng, không chỉ cho bản thân mà vì trách nhiệm với bạn hàng, với người lao động. Để thích nghi, người làm kinh doanh cũng mong muốn hoạt động không bị đứt gãy bởi các chính sách mang tính cát cứ, "sáng tạo" thái quá của địa phương; muốn được an tâm về năng lực điều trị của hệ thống y tế cộng đồng và tốc độ phủ vaccine trong vùng. Họ mong chính quyền sẽ chủ động cập nhật cụ thể các thông tin này cho doanh nghiệp qua các kênh tương tác trực tiếp. Họ không muốn "dò đá qua sông".

Hàng chục nghìn công ty, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, chỉ có thể yên tâm bước tiếp, tuyển mộ lao động nếu được chính quyền đồng hành tập huấn, giúp nâng cao năng lực về dịch tễ và hỗ trợ các biện pháp đảm bảo an toàn trước virus.

Chìa khóa làm được điều này là tinh thần thích ứng của các cấp chính quyền, cán bộ y tế và ban quản lý các khu công nghiệp. Họ chỉ cần xoay chuyển cách tiếp cận từ nhu cầu quản lý bằng chế tài sang đồng hành, hỗ trợ với tư duy cùng thắng.

Ba tháng cuối năm là thời điểm vàng để tăng cường xuất khẩu. Hai tháng trước Tết Nguyên đán là đòn bẩy kích cầu mua sắm và vận chuyển nội địa. Tiếp sức ngay cho các doanh nghiệp để họ sớm hồi sinh mạnh mẽ là con đường nhanh nhất, hiệu quả nhất để ổn định xã hội, giành lại đà tăng trưởng.

Cẩm Hà

Theo một bác sĩ từ Harvard, tắm buổi sáng giúp não hoạt động và tạo ra những ý tưởng mới, bất ngờ. Đây là lý do tại sao bạn không bao giờ nên bỏ lỡ cơ hội tắm sau khi thức dậy.

2. Tắm nước nóng

Nên tắm nước mát vào buổi sáng

Nước nóng có tác dụng thư giãn, tắm nước nóng vào buổi sáng sẽ khiến bạn muốn trở lại giường ngủ.

Tắm nước lạnh vào buổi sáng có một vài lợi thế, khiến bạn cảm thấy sảng khoái, kích thích hoạt động của não và làm cho hệ thống miễn dịch của bạn làm việc chăm chỉ hơn.

3. Dùng điện thoại quá lâu

Mạng xã hội là lý do khiến nhiều người đăng nhập vào điện thoại của họ đầu tiên vào buổi sáng.

Hãy ngừng lãng phí thời gian của bạn để kiểm tra cuộc sống của người khác thay vào đó, dành thời gian này cho chính mình.

Tốt hơn hết là bạn nên bật nhạc yêu thích, dành thời gian với những người bạn yêu thích hoặc nấu một bữa sáng ngon miệng và tốt cho sức khỏe.

4. Lãng phí thời gian cho trang phục

Bạn đã bao giờ dành hàng giờ vào buổi sáng để tự hỏi: "Tôi nên mặc gì?". Buổi sáng vốn đã hỗn loạn vì bạn không có nhiều thời gian, vì vậy đừng làm cho tình hình tồi tệ hơn bằng cách tìm kiếm quần áo.

Để làm cho sự lựa chọn của bạn đơn giản hơn, hãy giảm sự đa dạng của quần áo bạn có trong tủ.

Steve Jobs của Apple mặc quần jean và áo sơ mi đen huyền thoại, không phải vì ông tiết kiệm tiền, mà vì ông biết rằng thời gian của mình là quý giá.

Tạo một khu vực đặc biệt trong tủ quần áo của bạn, nơi bạn chỉ đặt quần áo bạn mặc đi làm.

Nếu bạn có quy định về trang phục khiến bạn mặc áo khoác đen và áo sơ mi trắng, chỉ giữ áo khoác đen và áo sơ mi trắng ở khu vực này. Kiểm tra tủ quần áo của bạn thường xuyên và loại bỏ những thứ bạn không mặc nữa.

5. Ăn ngũ cốc

Một phần ngũ cốc thông thường (50 gram) chứa khoảng 4 muỗng canh đường. Rất nhiều đường vào buổi sáng gây ra sự truyền insulin vào máu, và khi tác dụng biến mất, bạn cảm thấy mệt mỏi.

Sữa, sữa chua và trái cây tươi khi thêm vào ngũ cốc cũng không tốt cho sức khỏe khi ăn vào buổi sáng.

Một chuyên gia dinh dưỡng nổi tiếng, Chelsey Amer, gần đây đã nói rằng ăn một miếng bánh pizza vào buổi sáng sẽ tốt cho sức khỏe hơn một bát ngũ cốc.

Pizza chứa protein, chất béo và carbohydrate, làm cho bữa sáng cân bằng. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là không ăn nhiều hơn một lát. Ngoài pizza, bạn có thể ăn trứng chiên, phô mai hoặc thịt không chứa quá nhiều chất béo.

6. Đánh răng sau khi ăn

Sau khi ăn thức ăn, men răng trên răng của bạn trở nên dễ bị tổn thương, đặc biệt là nếu bạn ăn trái cây, cam quýt vì chúng có chứa axit citric và axit photphoric.

Thay vào đó, bạn nên súc miệng bằng nước và loại bỏ thức ăn thừa của thực phẩm bằng chỉ nha khoa. Cố gắng đánh răng chỉ 30 phút sau khi ăn bất kỳ thực phẩm nào.

7. Uống cà phê đen

Cà phê đen ngay sau khi thức dậy làm cho nồng độ cortisol của bạn tăng cao dẫn đến tâm trạng lo lắng. Nếu bạn uống cà phê khi bạn đói, bạn có thể bị viêm dạ dày.

Tuy nhiên, nếu bạn không thể cưỡng lại việc uống cà phê vào buổi sáng, hãy thêm một ít sữa hoặc kem. Bằng cách này, bạn sẽ làm giảm tác dụng khắc nghiệt của thức uống đối với dạ dày.

8. Dọn giường ngay lập tức

Khi bạn dọn giường ngay sau khi ngủ dậy, bạn sẽ tạo ra một môi trường tốt cho vi khuẩn, bởi vì hơi ẩm mà cơ thể bạn để lại trên tấm trải giường vào ban đêm không có cơ hội bốc hơi.

Các nhà khoa học khuyên bạn nên di chuyển hoàn toàn chăn ra khỏi nệm sau khi bạn thức dậy để cho tấm trải khô.

8 sai lầm trong việc chọn quần áo mùa hè đàn ông nên tránh

Chú ý những chi tiết nhỏ sẽ giúp trang phục của nam giới vào mùa hè phù hợp và thời trang hơn.

Đây không phải lần đầu tôi bối rối nhận ra, hiểu biết của thế giới về Việt Nam còn hạn chế. Tận đầu những năm 2000, khi còn là phóng viên, tôi đã chứng kiến nỗ lực không ngừng nghỉ của nhiều chính khách Mỹ và Việt Nam trong việc thuyết phục nhà đầu tư và người dân Mỹ rằng "Việt Nam là thương trường, không phải chiến trường".

Khi đó, Việt Nam được ví như "con rồng thức giấc" ở châu Á, bình thường hóa quan hệ thương mại với Mỹ và tích cực tìm đường vào Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Trong công tác đối ngoại, thông điệp "Việt Nam mở cửa, làm bạn với thế giới, lao động Việt Nam thông minh, chăm chỉ" thay thế cho "con người Việt Nam anh dũng". Các nhà đầu tư châu Á ồ ạt tới Việt Nam, tạo nên làn sóng đầu tư nước ngoài đầu tiên. Việc có một câu chuyện mạnh mẽ và một hình ảnh so sánh đầy ẩn dụ đã góp phần giới thiệu tiềm năng của Việt Nam ra bên ngoài.

Trên thế giới, khái niệm "thương hiệu quốc gia" được giới thiệu từ giữa những năm 1990. Các chuyên gia đi đầu trong lĩnh vực tiếp thị tin rằng, các quốc gia, giống như sản phẩm và doanh nghiệp, có thể được tiếp thị và xây dựng thương hiệu để trở nên dễ mến và hấp dẫn hơn. Một cách tự nhiên, mỗi quốc gia đều đã có sẵn một đặc trưng, thường gắn với các sự kiện, khuôn mẫu và đặc điểm nhất định, ví dụ: Nhật Bản nhiều động đất, Brazil nổi tiếng với các tài năng bóng đá. Tuy nhiên, những yếu tố này không phải là "thương hiệu quốc gia" mà các nhà chiến lược nhắm tới. Trong sự vận động liên tục của dòng vốn và di dân, xây dựng thương hiệu quốc gia có chủ đích rõ ràng là giúp các quốc gia tăng cường thu hút thương mại, du lịch, đầu tư và nhân tài.

Năm ngoái, Nhật đứng thứ nhất trên 60 quốc gia về Chỉ số Thương hiệu Quốc gia Anholt-Ipsos, chỉ số xếp hạng uy tín có tuổi đời 15 năm. Với việc soán ngôi Đức, nước giữ kỷ lục đầu bảng trong sáu năm liên tiếp, Nhật Bản trở thành quốc gia Châu Á - Thái Bình Dương đầu tiên dẫn đầu chỉ số này. Qua phỏng vấn hàng chục nghìn công dân khắp thế giới, Nhật Bản được đánh giá cao về đóng góp cho khoa học và công nghệ, sự đáng tin và hấp dẫn của sản phẩm, tính sáng tạo và năng lực cá nhân. Trong bảng xếp hạng này, Việt Nam xếp 47/60, cải thiện đôi chút so với thứ hạng 51 của năm 2022, tuy nhiên chưa có lĩnh vực nào nổi trội về sức mạnh thương hiệu được nhắc tới.

Để tận dụng nguồn lực quốc tế, các nước dù trình độ phát triển cao hay thấp, rất chú trọng đến quảng bá thương hiệu quốc gia thông qua các hoạt động cụ thể. Năm 2022, chiến dịch Nước Anh tuyệt vời (The GREAT Britain) giúp Vương quốc Anh thu hút hơn 60 triệu bảng đầu tư trực tiếp nước ngoài và hơn 400 triệu bảng học phí từ các sinh viên du học. Năm 2017, Singapore công bố thương hiệu quốc gia Passion Made Possible(Đam mê khơi mở tiềm năng), kể về nhiệt huyết cùng tâm thế không ngủ quên trên chiến thắng, giúp nước này giữ vững vị thế trung tâm tài chính - kinh doanh toàn cầu. Mới nhất, năm 2023, với sự hỗ trợ của các nhà tư vấn quốc tế, chính phủ Mông Cổ triển khai chiến dịch thương hiệu Tiến lên Mông Cổ(Go MongGolia) trong nỗ lực thay đổi nhận thức của thế giới về năng lực xuất khẩu của Mông Cổ, vốn gắn liền với ngành khai thác mỏ.

Ở Việt Nam, thương hiệu quốc gia dường như là mảnh đất chưa được khai phá. Năm 2021, Chính phủ ban hành Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2030 với mục tiêu xây dựng lòng tin với các quốc gia, thúc đẩy hội nhập và quảng bá hình ảnh đất nước con người Việt Nam. Trước đó, một số bộ ngành đã triển khai các sáng kiến để quảng bá hình ảnh, sản phẩm, và dịch vụ như chương trình Vietnam Valuecủa Bộ Công thương, thông điệpMake in Vietnam(Làm tại Việt Nam) của Bộ Thông tin và Truyền thông; tiêu ngữ Việt Nam - Vẻ đẹp bất tận(Vietnam - Timeless Charm) của ngành du lịch. Tuy nhiên, xét về tác động, các chương trình này vẫn dừng ở mức độ riêng rẽ, chưa tạo được sức mạnh lan tỏa ở tầm quốc gia và quốc tế giúp cải thiện hình ảnh và vị thế của Việt Nam.

Ở góc độ chiến lược, xây dựng thương hiệu quốc gia không chỉ là một chiến dịch xúc tiến du lịch, chiến dịch thương hiệu sản phẩm hay tạo ra một logo và khẩu hiệu. Nếu được thực hiện đúng, thương hiệu quốc gia sẽ truyền cảm hứng cho niềm tự hào dân tộc, nêu bật điểm mạnh độc đáo của quốc gia, thể hiện được sự đa dạng văn hóa và có sức lan tỏa đến các đối tượng mục tiêu trong và ngoài nước. Thương hiệu quốc gia cần được nhìn nhận không chỉ là công cụ để thúc đẩy xuất khẩu, thu hút đầu tư và du lịch mà còn là thành phần then chốt của sức mạnh mềm, khơi dậy khát vọng của người dân và nâng cao vị thế đất nước trên trường quốc tế.

Kể từ câu chuyện "con rồng thức giấc", dường như đang có khoảng trống trong hình ảnh về Việt Nam cần lấp đầy. Đầu tư xứng đáng vào thương hiệu quốc gia là cần thiết, đòi hỏi sự đồng hành của các ngành kinh tế, của lĩnh vực ngoại giao, văn hóa, các chuyên gia về thương hiệu, sáng tạo. Sở hữu một thương hiệu quốc gia mạnh, được truyền thông một cách chuyên nghiệp, sẽ góp phần xây dựng một nền kinh tế mạnh mẽ và một nền ngoại giao hiệu quả, giúp Việt Nam chuyển sang giai đoạn "bay lên".

Cẩm Hà