Lời giải thích của ông bố buộc con gái sau ôtô

Đoàn công tác của Bộ Khoa học và Công nghệ, Tiểu ban Khoa học tự nhiên thuộc Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam vừa dự phiên họp của Tiểu ban Khoa học tự nhiên UNESCO trong phiên họp lần thứ 39 của Đại hội đồng UNESCO.

Du lịch sông Giăng vào Vườn Quốc gia Pù Mát thuộc Khu dự trữ sinh quyển miền Tây xứ Nghệ (Nguồn: Khu dự trữ sinh quyển miền Tây xứ Nghệ).

Tại phiên họp lần thứ 39, Việt Nam đã ứng cử vào thành viên của Hội đồng điều phối quốc tế của Chương trình Con người và Sinh quyển UNESCO nhiệm kỳ 2018-2019 ICC MAB (International Coordination Council). Tiểu ban Khoa học tự nhiên đã phối hợp với Phái đoàn thường trực của Việt Nam tại UNESCO vận động để các quốc gia thành viên UNESCO bầu cho đại diện của Việt Nam vào thành viên của ICC. Đại hội đồng đã bỏ phiếu, Việt Nam đã cùng với Australia được bầu là thành viên đại diện Khu vực IV của ICC nhiệm kỳ 2018-2019.

Theo GS. Nguyễn Hoàng Trí - Chủ tịch Chương trình Con người và Sinh quyển Việt Nam (MAB Vietnam), thời gian qua, Việt Nam và tổ chức UNESCO hợp tác ngày càng chặt chẽ và sâu rộng, giúp cho việc triển khai thành công nhiều chương trình của UNESCO tại Việt Nam. Việc Việt Nam tham gia vào các Ủy ban, Hội đồng chuyên môn của UNESCO vừa khẳng định vị thế và uy tín của Việt Nam, vừa thể hiện Việt Nam là thành viên có trách nhiệm của UNESCO và Liên hiệp quốc.

T.Lê

Công cụ AI được dùng để tóm tắt báo cáo của các nhà phân tích, biên bản họp của ngân hàng trung ương, bài phỏng vấn trên báo... Đây là các sản phẩm mà khách hàng có nhu cầu rất cao. Trước đây, công ty bạn triển khai hạn chế vì sức người có hạn. Giờ thì có trợ lý AI, năng suất được nâng lên nhiều.

Khi các công ty cung cấp dữ liệu có thể kiêm luôn phần tóm tắt thông tin, thì nhu cầu mua các bản tin tóm tắt thị trường từ một số bên nghiên cứu độc lập sẽ giảm đi. Những bài báo chỉ đơn thuần tóm tắt thông tin thị trường sẽ không còn nhiều giá trị. Phóng viên tài chính vì vậy phải viết bài sâu hơn, không thể lười biếng tổng hợp vài thông tin từ nhiều nguồn nữa. Vai trò đó sẽ dần được đảm nhận bởi một tổ hợp người kết hợp với trợ lý AI.

Một ví dụ như vậy đủ đưa lại cảm giác về sự thay đổi do tác động của AI tới thị trường việc làm. Một mặt, AI sẽ làm mất đi một số công việc. Ví dụ gần nhất là Klarna, một nền tảng tín dụng tiêu dùng kiểu mua hàng trước trả tiền sau mà người Australia và châu Âu rất quen thuộc, cho biết, việc ứng dụng trợ lý AI vào chăm sóc khách hàng giúp "giải phóng" được 700 người làm toàn thời gian; các vấn đề được giải quyết trong 2 phút thay vì 11 phút trước đây. Nghĩa là Klarna không cần thuê mướn nhiều người chăm sóc khách hàng nữa, sẽ tăng cường đầu tư vào AI, thuê nhân sự biết phát triển AI và làm việc với nó.

Ví dụ khác là sau khi ứng dụng Sora ra đời, cho phép người dùng tạo video chỉ với vài câu mô tả, Tyler Perry, một nhà sản xuất phim ở Mỹ, đã dừng dự án mở rộng studio trị giá 800 triệu USD. Alibaba thì tung ra AI cho phép một ảnh tĩnh đưa lên có thể... hát được. Tiềm năng của nó sẽ trực tiếp đe dọa các TikToker ở Trung Quốc, như một phân tích trên Caixin Global. Ở thị trường tỷ dân này, việc ứng dụng AI để livestream bán hàng đã không còn là chuyện lạ.

Thị trường việc làm sẽ thay đổi. Những câu chuyện trên một mặt cho thấy AI đang thay thế con người trong một số công việc, mà đa số là đơn giản, ai cũng làm được. Mặt khác, AI sẽ tạo ra công việc mới nhờ nâng cao năng suất, thỏa mãn nhu cầu trước đây có mà không đáp ứng được.

Năm 2022, nhà kinh tế David Autor và đồng sự công bố một nghiên cứu cho biết 60% việc làm trong năm 2018 là những vị trí không hề tồn tại trong năm 1940. Một báo cáo của Goldman Sachs vào tháng 3/2023 cho biết 85% số việc làm mới trong 80 năm qua là nhờ tiến bộ công nghệ tạo ra.

Có hai luồng quan điểm khi đọc những thông tin này. Một, là quan điểm lạc quan, chỉ ra "đó, sẽ có nhiều việc làm mới hơn". Hai, là quan điểm bi quan, cho rằng những nghiên cứu này phớt lờ số việc làm bị mất đi, chỉ phân tích con số việc làm mới tạo ra.

Đây là loại tranh luận không mới. Thực tế đã có một giai đoạn mà thay đổi công nghệ tạo ra sức ép cho các chính phủ. Trong một bài báo trên tạp chí MIT Technology Reviewtháng 12/1938, Karl Compton, chủ tịch Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) khi đó, cho rằng không có cơ sở để nói công nghệ gây thất nghiệp ở quy mô cả ngành công nghiệp, và các tiến bộ mới đã tạo ra rất nhiều ngành nghề mới. Quan điểm của Compton mâu thuẫn với nhận định của Tổng thống Franklin Roosevelt trong bài phát biểu trước Quốc hội lúc bấy giờ, thừa nhận nước Mỹ chưa tìm ra cách tạo công ăn việc làm cho lượng lao động dư thừa nhanh do các tiến bộ công nghiệp.

Mâu thuẫn ở đây xuất phát từ việc các việc làm mới đòi hỏi kỹ năng rất khác so với những gì người bị thất nghiệp do công nghệ có thể cung cấp. Kỹ năng lập trình, làm việc với AI là những gì người ta không được đào tạo. Không thể biến một công nhân dây chuyền sản xuất thành kỹ sư AI sau một đêm.

Điều này chỉ ra nhu cầu cấp thiết đối với tái đào tạo và nâng cao kỹ năng của lực lượng lao động. Các doanh nghiệp cũng phải có trách nhiệm xã hội với những lao động bị mất việc bằng cách giúp họ nâng cao kỹ năng. Trung Quốc, Singapore, Mỹ và Bắc Âu đều đang có những chương trình như vậy. Nhưng quan trọng là hiệu quả.

Ví dụ, những khóa học căn bản về AI đang tràn ngập trên mạng ở Trung Quốc. Tìm kiếm "lớp học AI" trên Taobao, nền tảng mua sắm trực tuyến hàng đầu của Trung Quốc, cho thấy hơn 4.000 sản phẩm liên quan, trong khi trên Douyin, các tài liệu đào tạo AI được cung cấp với giá 99-999 nhân dân tệ (14-139 USD). Nhiều lớp học quảng bá rằng AI sẽ giúp người học dễ kiếm được việc hay lợi nhuận. Thực tế thì, trào lưu này, cũng giống như thời kỳ bùng nổ dạy tin học văn phòng cơ bản, sẽ sớm tạo ra một lượng lớn người có kỹ năng cơ bản giống nhau, và không đảm bảo giải quyết được vấn đề.

Vậy người lao động có thể chuẩn bị gì trước diễn biến này? Một, là học chuyên sâu các kỹ năng về AI và tìm cơ hội đổi nghề, làm một vị trí lương cao, đang được săn đón. Hai, chính là nâng cao kỹ năng hiện có, không biết "lớt phớt và hời hợt nữa", cụm từ mà lãnh đạo một doanh nghiệp ở TP HCM nói với tôi khi kể về một số ứng viên trẻ nộp đơn vào công ty anh.

Một đại diện của công ty kiểm toán Big4 thế giới khi đến Đại học Bristol bàn về đổi mới chương trình dạy kế toán, nói: "các bạn chưa cần dạy về AI nhiều, vì thực tế tụi tui vẫn chưa biết sẽ ứng dụng ra sao". Thay vào đó, anh nhấn mạnh phải dạy sinh viên biết tò mò, tìm hiểu, không sợ sai. Vì nếu là AI hay bất cứ cái gì mới áp dụng, nhóm nhân lực trẻ sẽ phải đi đầu tìm hiểu, các công ty muốn vậy.

Tổng hợp lại là phải đào sâu, tò mò, không lơ mơ. Đây là thứ mà nhiều sinh viên đang thiếu, như tôi từng đề cập trong bài viết cũ - "Xác sống giảng đường". Nay cũng có nhiều "xác sống công ty", làm cho qua chuyện, không tìm hiểu kỹ công việc mình làm, không đào sâu các kỹ năng, hỏi gì về công việc cũng chỉ lơ mơ.

Nhóm người lơ mơ trong học tập và làm việc, sẽ rất nhanh thôi, đối diện với rủi ro bị AI thay thế.

Hồ Quốc Tuấn

Dự lễ khai mạc có Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh; các Phó Chủ tịch CĐXDVN Phạm Xuân Hải, Đỗ Văn Quảng, Vũ Ngọc Chính; Chủ tịch Công đoàn Cơ quan Bộ Xây dựng Diệp Thị Thu Huyền cùng đông đảo khán giả là cán bộ, công chức, viên chức Cơ quan Bộ Xây dựng đến cổ vũ cho các đội dự thi.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết: Liên hoan văn nghệ quần chúng năm 2018 là hoạt động nằm trong chuỗi các hoạt động văn hóa, thể thao được Bộ Xây dựng giao cho CĐXDVN và Công đoàn cơ quan Bộ Xây dựng triển khai thực hiện chào mừng kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống ngành Xây dựng Việt Nam.

Đây cũng là dịp nhằm tăng cường đoàn kết, mở rộng giao lưu, hiểu biết lẫn nhau giữa cán bộ, công chức, viên chức, người lao động các cơ quan, đơn vị trong Bộ, góp phần động viên cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong Bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, nâng cao đời sống tinh thần, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tiến bộ.

Thứ trưởng Nguyễn Văn sinh tặng hoa cho Ban giám khảo.

Bên cạnh đó, Liên hoan văn nghệ còn là một sân chơi bổ ích để trau dồi nghệ thuật, phát huy tính sáng tạo, bồi đắp thêm tình yêu quê hương, đất nước, yêu ngành, yêu nghề, tạo sự đoàn kết, gắn bó trong tập thể người lao động tại các đơn vị.

Từ đó giúp người lao động tăng thêm tinh thần, động lực, ý trí quyết tâm hoàn thành các nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh được giao, tạo nên sức mạnh tổng hợp đưa ngành Xây dựng tiếp tục phát triển ổn định và bền vững…

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh và Chủ tịch Công đoàn cơ quan Bộ Xây dựng tặng hoa cho đại diện các đơn vị tham gia Liên hoan.

Tham dự Liên hoan lần này có gần 1.000 nam nữ diễn viên không chuyên đến từ 31 đội văn nghệ của các công đoàn cơ sở trực thuộc Công đoàn Cơ quan Bộ Xây dựng, với 109 tiết mục đa dạng thể loại từ hợp xướng, tam ca, song ca, đơn ca đến múa, độc tấu nhạc cụ…

Những tiết mục tự biên tự diễn của những chàng trai, cô gái đến từ các đơn vị đã thể hiện được sự tài năng, nhiệt huyết và tình yêu văn nghệ của họ đắm chìm trong những giai điệu ngọt ngào, đượm tình quê hương của những làn điệu dân ca, say mê cùng vũ điệu uyển chuyển, du dương theo những nốt nhạc thăng trầm, những bài hát ca ngợi về ngành Xây dựng...

Đặc biệt, những bài ca đi cùng năm tháng, ca ngợi Tổ quốc, đất nước yêu thương, ca ngợi Đảng, Bác Hồ kính yêu... đã đưa người nghe sống lại những thời kỳ lịch sử hào hùng của dân tộc.

Các đại biểu tham dự Liên hoan.

Trong đó, nhiều đơn vị, cá nhân tham gia Liên hoan đã tỏ ra rất có khả năng, có sáng tạo trong biểu diễn. Có những đội rất chú ý trong việc tìm hình thức biểu diễn độc đáo như đội văn nghệ đến từ Tổng Công ty Tư vấn Xây dựng Việt Nam (VNCC) đã mang đến hội thi 5 tiết mục đặc sắc gồm múa bóng, tổ quốc yêu thương, tuổi xuân dân tộc, độc tấu nhạc cụ ngợi ca anh hùng Núp... với sự đầu tư hết sức công phu và kỹ lưỡng, đem đến cho người xem những tiết mục vừa mang âm hưởng ca ngợi quê hương đất nước, vừa tràn đầy sự sáng tạo, sôi nổi, trẻ trung.

Hay như màn trình diễn tốp ca tiết mục Mẹ Âu Cơ đến từ Nhà xuất bản Xây dựng đã tái hiện lại hình ảnh mẹ Âu Cơ huyền thoại, gợi nhớ cho người xem truyền thống từ ngàn đời của quê hương, đất nước, dân tộc…

Liên hoan văn nghệ là một sân chơi bổ ích, bồi đắp thêm tình yêu quê hương, đất nước, yêu ngành, yêu nghề, tạo sự đoàn kết, gắn bó trong tập thể người lao động tại các đơn vị.

Đặc biệt, tiết mục đơn ca nữ đến từ Báo Xây dựng đã nhận được nhiều lời khen cũng như đánh giá cao từ Ban Giám khảo và khán giả với bài hát “Quê mẹ” - tác giả Trần Mạnh Hùng. Giọng ca truyền cảm, cao vút của nhà báo trẻ Kim Thoa đã truyền tải được nỗi niềm khắc khoải nhớ về những kỷ niệm tuổi thơ ở quê mẹ nghèo, những vất vả thương khó mẹ đã trải qua để nuôi con khôn thông qua những cung bậc cảm xúc da diết, khiến người nghe không khỏi bồi hồi, xao động...

Liên hoan lần này thu hút gần 1.000 nam nữ diễn viên không chuyên đến từ 31 đội văn nghệ của các công đoàn cơ sở trực thuộc Công đoàn Cơ quan Bộ Xây dựng tham gia, với 109 tiết mục đa dạng thể loại từ hợp xướng, tam ca, song ca, đơn ca đến múa, độc tấu nhạc cụ…

Liên hoan sẽ diễn ra trong 2 ngày (4 – 5/4). Buổi công diễn các tiết mục xuất sắc sẽ được tổ chức tại Liên hoan vào ngày 6/4, kết hợp công diễn các tác phẩm đạt giải cao tại Cuộc vận động Sáng tác ca khúc về ngành Xây dựng.

Theo Báo Xây dựng 

Nhiều người sau khi đọc báo đã đặt câu hỏi với tôi: "Ngân hàng Nhà nước không biết gì sao, sao lại để đến như vậy?". Mấy ngày sau, lại có thông tin một cựu cục trưởng Ngân hàng Nhà nước bị cáo buộc nhận hối lộ 5,2 triệu USD liên quan đến vụ Vạn Thịnh Phát và SCB.

Những thảo luận hướng về Ngân hàng Nhà nước là đúng, nhưng chưa đủ. Quy định về các chỉ số an toàn vốn, tỷ lệ sở hữu tối đa của một cổ đông cá nhân và tổ chức tại ngân hàng, tỷ lệ cho vay tối đa đối với một khách hàng đều có cả. Nhưng bà Trương Mỹ Lan đều lách được. Theo kết luận điều tra, bà Lan chỉ đứng tên hơn 4% cổ phần, 80% còn lại nhờ... 74 người khác đứng tên nhằm tránh quy định một cá nhân không được sở hữu vượt quá 5% cổ phần của một ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước. Đến năm 2018, bà Lan sở hữu 91,5% cổ phần ở SCB dưới danh nghĩa của 27 pháp nhân, cá nhân. Và khi giải ngân tiền thì cũng thông qua không biết bao nhiêu mắt xích để rồi 1.066.000 tỷ đồng được SCB giải ngân cho "nhóm của bà Lan".

Trước khi câu chuyện này diễn ra, tôi ngồi tại một quán cà phê sang trọng ở Q1 TP HCM với một người bạn thân làm trong giới tài chính. Chị nói nhỏ, quán này trước của "cô Lan". Tôi bật cười vì chúng tôi biết rõ những chuyện đồn đoán này xuất hiện nhiều trong giới. Mở danh sách chủ sở hữu của quán cà phê thì nhiều khả năng là không thấy tên bà Trương Mỹ Lan đâu cả. Nhưng giới tài chính vẫn đồn cái này của Vạn Thịnh Phát, cái kia của Trương Mỹ Lan. Những chuyện như vậy đã kéo dài từ đầu những năm 2000 khi tôi bắt đầu đi làm trong ngành ngân hàng ở Việt Nam.

Tất cả chỉ dừng ở đồn đoán, thì bất kể quy định nào của Ngân hàng Nhà nước đi nữa, cũng không thể kiểm soát được việc thao túng ngân hàng. Bởi làm sao trả lời được câu hỏi "bằng chứng đâu?". Người ta cứ đồn đoán tài sản này, tài sản kia là của bà Trương Mỹ Lan, là bà Lan thao túng SCB nhiều năm rồi. Nhưng ai có thể có thông tin của 74 người và 27 pháp nhân, cá nhân kia; rồi làm sao chứng minh được những cá nhân, pháp nhân đó liên quan đến bà Lan để mà khẳng định, để giám sát hay hành động gì? Cơ sở pháp lý ở đâu?

Chính vì vậy, không thể nói không có trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước, nhất là trong chuyện có những cán bộ như cục trưởng nhận hối lộ để tiếp tay hành vi của bà Lan, nhưng chỉ dừng ở đó là chưa đủ. Vì ngay cả nếu hệ thống giám sát của Ngân hàng Nhà nước làm việc mẫn cán và nhất quán, thì cũng không có thể "rào" hết được vấn đề. Nó xuất phát từ hai nguyên nhân lớn.

Thứ nhất, độ minh bạch về thông tin trong hệ thống chưa đủ, khiến những chủ thể giám sát độc lập như đại biểu quốc hội và truyền thông, lẫn cơ quan có trách nhiệm giám sát trực tiếp như Ngân hàng Nhà nước không thể dễ dàng chỉ ra một cách công khai "bà chủ" cuối cùng của SCB. Nghe đồn là một chuyện, cung cấp chứng cứ, số liệu rõ ràng lại là một chuyện khác. Dựa vào đâu để ra các quy định giám sát đặc biệt lại còn là chuyện khác nữa.

Thứ hai, các ông bà chủ có thể dùng "sân trước, sân sau" để thao túng ngân hàng và chứng khoán, kiểu "ngân hàng sân sau, chứng khoán người nhà", là vì còn có những quy định khác ngoài ngành ngân hàng cũng lỏng lẻo.

Ví dụ, doanh nghiệp "sân sau" phát hành trái phiếu, sau đó doanh nghiệp dùng tiền thu được từ bán trái phiếu để mua lại cổ phần ngân hàng, qua đó tăng tỷ lệ sở hữu để chi phối ngân hàng. Sau khi chi phối ngân hàng, các ông bà chủ lại cho phép công ty con dùng các tài sản có phần khuất tất, bao gồm cả phần vốn góp của mình trong ngân hàng làm tài sản đảm bảo để vừa vay tiền, vừa phát hành trái phiếu tiếp, rồi dùng số tiền huy động được để góp vốn nâng tỷ lệ sở hữu trong ngân hàng. Ở đây cho thấy, sự phát triển của thị trường trái phiếu và những bất cập trong điều kiện phát hành, xếp hạng tín nhiệm trái phiếu, khả năng giám sát và hiểu biết giới hạn của một số người mua trái phiếu đều tạo thành những lỗ hổng giúp cho bà Lan thực hiện được ý đồ kiểm soát SCB của mình. Vì vậy, vấn đề không chỉ dừng lại ở vai trò giám sát của Ngân hàng Nhà nước, mà nhiều bộ ngành khác trong chính phủ đều ít nhiều có liên quan.

Và chính trong cách gọi tên vụ việc cũng thể hiện sự giới hạn trong cách tiếp cận. Đây không còn đơn giản là "sở hữu chéo" như thời 2011 giữa các ngân hàng với nhau, mà là một hình thái mới, cần gọi đúng tên là hành vi "thao túng ngân hàng" của những ông bà chủ sau lưng, đóng vai trò người sở hữu cao nhất cuối cùng, thật sự kiểm soát ngân hàng.

Không chỉ mặt đặt tên đúng người sở hữu cuối cùng, thì không có cách nào để những chủ thể giám sát khác nhau trong nền kinh tế, từ Ngân hàng Nhà nước, truyền thông đến đại biểu quốc hội có thể trực tiếp đưa vấn đề ra hay can thiệp cả. Bởi vì nếu không thì rất dễ bị kiện tụng hay chất vấn ngược.

Do đó, vấn đề trước tiên là phải xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu các cổ đông công ty rõ ràng, và cho phép liên hệ được về người chủ sở hữu cuối cùng. Biết ai đang là ông bà chủ thật sự của các ngân hàng rồi mới tính được đến chuyện giám sát họ có thao túng ngân hàng hay không.

Và quan trọng hơn, xét cho cùng, không có sự tiếp tay của một số cán bộ trong hệ thống, thì những việc này cũng không diễn ra dễ đến vậy. Câu hỏi ở đây vì vậy không chỉ dành cho một vài cơ quan như Ngân hàng Nhà nước, mà còn cho toàn bộ hệ thống. Đó là làm sao để tăng cường giám sát trên mọi cấp, không để một vài cá nhân bao che cho ai đó thao túng ngân hàng được. Nếu chỉ thay đổi tỷ lệ sở hữu giám sát, thay đổi vài định nghĩa như dự án Luật các tổ chức tín dụng đang làm sẽ không thể giải quyết được vấn đề, không thể ngăn cản người ta tìm cách thao túng ngân hàng, vì tiền của nền kinh tế nằm ở đó.

Điểm mấu chốt, vì vậy, là có thể chỉ ra nhanh chóng đâu là mắt xích có rủi ro cao của hệ thống, và đâu là người chủ thật sự của mắt xích đó để giám sát và can thiệp kịp thời khi cần thiết.

Hồ Quốc Tuấn