Ông Sâm cho biết:

- Trong bối cảnh thị trường lao động biến động như hiện nay, và trong bối cảnh các  doanh nghiệp cũng có những biến động rất mạnh mẽ do suy thoái kinh tế và khó khăn trong sản xuất kinh doanh, chiến lược nhân lực của các doanh nghiệp bị thay đổi ghê gớm, chưa nói công nghệ sản xuất cũng thay đổi. Nhu cầu nhân lực cũng thường xuyên thay đổi, vì vậy mà các cơ sở dạy nghề cũng phải thay đổi để thích ứng. Việc tuyển sinh trong các cơ sở dạy nghề vì thế cũng có biến động.

Tuy nhiên, tôi thấy rằng những cơ sở dạy nghề có chất lượng cao việc tuyển sinh không có vấn đề gì xảy ra. Nhưng những trường nào không đáp ứng gặp khó khăn là tất yếu.

Ông Cao Văn Sâm: "Còn những nghề, ví dụ như công nghệ hàn, 3G, 6G thu nhập lên tới 15triệu/ tháng, lập trình viên có thể thu nhập 1.500 USD/ tháng…"

Các ông có thống kê tỉ lệ trường khó tuyển sinh?

- Năm nay các trường nghề vẫn tuyển sinh lao động ở những trình độ khác nhau, sơ cấp nghề, trung cấp nghề, cao đẳng nghề và chứng chỉ nghề cho lao động nông thôn. Hiện nay trung cấp nghề và cao đẳng nghề đã tuyển sinh được khoảng 60%. Việc tuyển sinh nghề thường xuyên liên tục chứ không phải theo kỳ, mùa như đại học, nên dự báo đến cuối năm sẽ tuyển đủ 100%.

Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm mà các trường nghề được phụ huynh, học sinh phổ thông quan tâm hơn. Ông cho rằng sức hấp dẫn lớn nhất của trường nghề nằm ở điểm nào?

- Học nghề rất tốt cho những người có nhu cầu học để làm việc.

Đối với việc học, quan trọng nhất là học để có việc làm, ổn định cuộc sống, có cơ hội thăng tiến. Tôi cho rằng học nghề là cơ hội thuận lợi nhất để có việc làm vì thị trường lao động cho học nghề là vô cùng lớn, và cơ hội thăng tiến cho người học nghề cũng rất lớn.

Ở chỗ, có việc làm thì có cơ hội ổn định, ổn định thì có cơ hội tích luỹ, tích luỹ rồi có điều kiện để học nâng cao lên nhằm góp phần tăng năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh để tăng thu nhập, đồng thời học liên thông để nâng cao năng lực và thăng tiến trong sự nghiệp.

Điều mà thí sinh quan tâm nhất là tỉ lệ học viên ra trường có việc làm và thu nhập sau học nghề. Ông có thể cho biết các số liệu liên quan?

- Hiện nay đối với học nghề tỉ lệ học viên ra trường có việc làm thấp nhất đạt 70%, có những nghề đạt 100%. Thậm chí, có những nghề mà đang học trong trường doanh nghiệp đã vào tuyển dụng, học viên có việc ngay từ năm thứ nhất, thứ hai.

Tuỳ ngành nghề, vị trí công việc, mức lương bình quân của lao động qua đào tạo nghề là 4 triệu đồng/ tháng trở lên. Còn những nghề, ví dụ như công nghệ hàn, 3G, 6G thu nhập lên tới 15triệu/ tháng, lập trình viên có thể thu nhập 1.500 USD/ tháng…

Theo ông, những nghề nào sẽ thu hút nhân lực trong thời gian tới?

- Việt Nam đang trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, những lĩnh vực nào đang chuyển dịch cơ cấu mạnh thì những lĩnh vực đó có nhu cầu lao động lớn, đặc biệt là những lĩnh vực tăng cường khả năng hội nhập ASEAN và thế giới. Vì vậy, có thể kể ra ở đây những nghề truyền thống, nghề phổ biến, những nghề có nhu cầu sử dụng lao động rộng như điện, điện tử, cơ khí, hàn, công nghệ thông tin đều là những nghề có nhu cầu nhân lực lớn.

Để các trường nghề hấp dẫn hơn, chính sách dạy nghề có gì thay đổi trong thời gian tới không, thưa ông?

- Đã có nhiều chính sách cho dạy nghề, nhưng tôi cho rằng phải làm quyết liệt hai việc hiện hữu. Đó là chúng ta phải phân luồng một cách hợp lý theo nhu cầu của thị trường lao động hứ không phải khả năng của các cơ sở đào tạo. Tức là nhu cầu thị trường như thế nào phải phân luồng đúng như thế, nói nôm na là cần phải có hạn ngạch - thứ mà nước nào trên thế giới cũng có.

Thứ hai, trong thị trường nghề cần quy định những nghề bắt buộc phải có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia thì mới được tham gia lao động, và các chủ sử dụng lao động mới sử dụng, để đảm bảo sức khoẻ cho người thụ hưởng và đảm bảo an toàn cho toàn bộ những người lao động, cũng như nâng cao chất lượng lao động Việt Nam. Và như thế là góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh của quốc gia.

Ông có thể nói rõ hơn về việc phân luồng theo hạn ngạch?

- Việt Nam đã nêu rất nhiều chính sách phân luồng, nhưng tôi chưa thấy đi vào bản chất của vấn đề. Theo tôi, phân luồng theo hạn ngạch là cần thiết, và cực kỳ đơn giản. Ví dụ trong thị trường lao động định hình ra 80% là sử dụng lao động trực tiếp, 20% gián tiếp, thì chắc chắn 80% đó là lao động phổ thông và lao động qua đào tạo nghề. Còn lại 20% lao động ở trình độ đại học trở lên.

Hãy đừng nói đến tâm lý phụ huynh muốn con em mình có bằng đại học. Có tâm lý phụ huynh hay không trước hết là do chúng ta, phải làm để xã hội nhìn nhận giá trị thực. Hiện nay, xã hội còn tách rời giá trị thực trong lao động và giá trị ảo trong đào tạo.

Gần đây có ý kiến cho rằng nên chuyển cao đẳng nghề về cho Bộ GD-ĐT quản lý, còn Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội chỉ quản lý về chất lượng đầu ra, tức là đưa ra các tiêu chuẩn đầu ra. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

- Tôi không quan tâm điều đó, mà quan tâm làm sao giáo dục dạy nghề của Việt Nam có chất lượng, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Về vấn đề quan trọng nhất là đừng nghĩ đến ai quản lý, quản lý như thế nào, mà đáp ứng như thế nào, có được thị trường, doanh nghiệp thừa nhận hay không.

Nhưng các trường cho rằng 1 cổ 2 cơ quan quản lý, họ không biết nghe ai?

- Tôi không nghĩ vậy. Chức năng quản lý do Chính phủ phân công, mà Chính phủ đã phân công rồi thì tôi nghĩ không có gì chồng chéo, quan trọng là khi thực hiện đừng để chồng chéo.

Xin cảm ơn ông.

• Ngân Anh

Hiện, gia đình tôi tập trung hết ở bệnh viện Quân Y 175 để tiện chăm sóc cha. Sáng từ 5h-6h, tối từ 17h-18h, chúng tôi mới được vào thăm.

Bây giờ, tôi không nói trước được điều gì. Sức khỏe cha tôi cũng đã yếu rồi. Khi chuyển về phòng hồi sức tích cực, tôi không biết bác sĩ sẽ điều trị pháp đồ ra sao. Trước mắt, tôi chỉ biết trông chờ vào bác sĩ chứ không biết như thế nào.

Mấy hôm nay, ngoài tôi còn có anh trai và mấy cô chú thay phiên nhau thăm và chăm sóc cha tôi. Nếu làm một mình, tôi nghĩ không nổi đâu. Tôi thường ngồi 'trực' ở ngoài hành lang. Mỗi khi y, bác sĩ có gọi tôi có mặt ngay.

Từ khi chuyển xuống phòng hồi sức, viện phí chị xoay sở thế nào?

Nói chung, tôi không biết viện phí sắp tới như thế nào. Nói đúng hơn, tôi không biết số tiền hiện tại mình còn đủ, thiếu hay dư. Hoàn cảnh gia đình tôi hơi khó khăn. Tôi vô cùng biết ơn các cô chú nghệ sĩ, khán giả đã giúp đỡ, phụ tiền thuốc thang, đặc biệt là lời động viên. Điều đó với tôi rất quý. Vì với tiền lương của con cái, của cha gom lại không đủ.

Viện phí cho căn bệnh này được tính mỗi ngày. Nó kéo theo một thời gian dài chứ không phải ngày một ngày hai là xong. Khi cha tôi còn nằm trên khoa ung bướu có bảo hiểm hỗ trợ. Nhưng khi xuống phòng hồi sức, tôi phải đóng một khoảng tiền tạm ứng theo yêu cầu của bác sĩ. Còn bây giờ, quy ra là bao nhiêu tiền tôi không đếm được.

Nghệ sĩ Lê Bình cùng con gái Khả Hân.

Tinh thần của nghệ sĩ Lê Bình hiện ra sao? 

Từ trước đến giờ, cha tôi rất lạc quan, tinh thần sống mạnh mẽ. Tuy nhiên dạo gần đây, cha tôi bắt đầu chênh vênh nhưng vẫn chiến đấu hết mình. Đồng thời, gia đình tôi động viên: "Cha đã chiến đấu đến đây rồi. Cha cứ tiếp tục chiến đi".

Nghệ sĩ Lê Bình rất yêu thương con cái, đặc biệt ‘cưng’ chị nhất?

Tình cảm cha con tôi rất gần gũi. Cha tôi là người ít nói nhưng cái tâm dành cho con cái vô cùng quý báu. Cha chia sẻ nếu một ngày nào đó không còn nữa ông vẫn luôn bên cạnh chúng tôi.

Nói chung, chưa bao giờ cha tôi nói những từ "chết chóc" hay "sẽ không qua khỏi". Ông ấy luôn nói với chúng tôi: "Cha luôn cố gắng vì con". Tôi cũng luôn động viên: "Cha cố gắng lên, không cần vì ai hết, một mình con là đủ. Cha hãy nghĩ lúc nào cũng có chúng con ở cạnh”.

Chị có thể chia sẻ kỷ niệm giữa hai cha con?

Cha tôi bây giờ bị liệt nửa người nhưng vẫn nhờ tôi bóp chân. Vô tình, có một anh đạo diễn tới thăm, thấy câu chuyện đó và chia sẻ lên trang cá nhân. Sau đó, nhiều tờ báo đăng tải về câu chuyện này. Tôi đọc cho cha nghe. Ông ấy có vẻ thích thú.

Sáng nào, tôi cũng vào thăm cha để kể chuyện ngày hôm nay xảy ra những gì, như thế nào. Tuy cha không mở mắt nhiều nhưng nghe hết. Tôi không quên động viên cha mỗi ngày. Tôi không muốn cha phải buồn. Nhiều khi tôi muốn khóc thật to nhưng phải ráng nuốt vào trong. Tôi không dám thể hiện cảm xúc quá nhiều.

Khi tiếp xúc qua điện thoại, tôi thấy Khả Hân khá ‘kiệm lời”, thậm chí có vẻ trốn tránh. Nhưng khi gặp trực tiếp, bạn lại không như vậy?

Những ngày qua, có rất nhiều nhà báo đến đây để tác nghiệp. Tôi không muốn họ viết quá nhiều về bệnh tật vì nó đã như vậy rồi. Tuy cha tôi bây giờ chỉ nằm một chỗ nhưng vẫn còn sáng suốt. Khi tôi đọc cho cha những bài viết tích cực, cha tôi gật đầu tỏ vẻ rất vui.

Khả Hân 'dỗ' nghệ sĩ Lê Bình ngủ.

Chị trông khá mệt mỏi?

Nếu người thân của mình mắc bệnh, bao nhiêu cái cực không là gì. Có những khi giật mình tỉnh dậy lúc 3 giờ sáng, tôi không dám ngủ tiếp vì sợ quá giờ sẽ không được vào thăm cha. Mỗi lần chỉ có một tiếng thăm bệnh nên gia đình tôi tranh thủ. Mỗi người chỉ được 15 - 20 phút. Khi mở mắt, cha tôi luôn tìm tôi đầu tiên vì tôi là người gắn bó với ông ấy nhất. Ngay cả khi anh trai tôi vào thăm, cha đảo mắt xung quanh tìm tôi.

Bây giờ, tôi chính là chỗ dựa tinh thần cho cha. Có lúc, tôi ôm và dỗ cha ngủ như một đứa con nít. Tôi chỉ nhấc chân đi, ông ấy tằng hắng 'nhắc nhở'. Tôi phải quay lại. Vì vậy, các anh chị trêu tôi là của báu của cha.

Chị đã gặp những khó khăn gì?

Tối ở trong này, tôi không dám ngủ. Tôi sợ khi tôi ngủ say, bác sĩ gọi đột xuất mà tôi không có mặt. Ngày đầu tiên, tôi không biết giờ vào thăm bệnh. Tôi hỏi hết người này, người kia. Có người trả lời 1-2 giờ nên tôi cũng thức tới đó. Tôi chờ hoài không thấy ai gọi. Sau, tôi mới biết 5-6 giờ mới được vào thăm bệnh.

Lúc đó, tôi chợp mặt một lúc. Khi giật mình thức dậy đã là 5:15. Một anh đạo diễn vào thăm cha đưa tôi đồ cách ly. Loay hoay, tôi nhìn đồng hồ chỉ còn vỏn vẹn đúng 15 phút. Khi ấy, tôi mới thấy khoảng thời gian đó quá ngắn ngủi. Tôi sợ nó không đủ để tôi vào chăm cha mình. Đếm từng giờ, từng phút, từng giây...Điều đó rất kinh khủng với tôi. Bây giờ, cha tôi không biết cha tôi sẽ như thế nào. Bác sĩ sẽ cố gắng cùng gia đình. Gia đình tôi đặt niềm tin vào bác sĩ. Họ chiến đấu, chúng tôi chiến đấu.

Điều làm cho chị hạnh phúc nhất bây giờ là gì?

Điều hạnh phúc lớn nhất của tôi là được làm con của cha, một người đàn ông kiên cường, bản lĩnh, kiệm lời, cam chịu. Ông rất yêu thương con cái nhưng không thể hiện hay tỏ vẻ cho mọi người biết. Lúc nào, ông ấy cũng giữ nó trong lòng, thể hiện qua hành động. Cụ thể, lúc tôi ngủ say, cha tôi sẽ âm thầm đắp chăn. Nhiều khi, cha tôi hôn trán, cầm tay... Đó là cách bảo vệ con cái của cha tôi.

Tôi đang cố gắng củng cố tinh thần vì không biết sắp tới mình sẽ nhận được tin tốt hay xấu. Tôi cứ ngồi chờ ở đây. Khi bác sĩ mở cửa ra, tôi luôn chồm người để xem họ đang tìm tôi hay không? Hay bác sĩ hô tên bệnh nhân có họ Lê, tôi rất lo.

Chỉ cần cha sống với tôi dù chỉ một ngày, với tôi nó ý nghĩa lắm. Nhiều lúc, tôi tưởng tượng cha sẽ bước ra khỏi cửa và gọi tên Hân thôi. Tôi lúc nào cũng nghĩ như thế. Tôi hy vọng sẽ có phép màu xảy ra.

Tôi biết căn bệnh này không trị dứt điểm nhưng vẫn mong bác sĩ duy trì. Nhiều khi, những bệnh nhân được hồi phục và được đưa ra ngoài. Tôi nhìn thấy cảnh ấy mà vui lây. Tôi chợt nghĩ phải chi đây là cha mình.

Như Ngọc

Sức khỏe chuyển biến xấu, nghệ sĩ Lê Bình tạm ngưng hóa trị

Con gái nghệ sĩ Lê Bình cho biết ông được chuyển sang điều trị tại phòng hồi sức tích cực để đặt ống truyền thức ăn.