Dưới áp lực của Mỹ, TikTok có nguy cơ thành Huawei tiếp theo?

Từ năm 2019, Huawei dính hàng loạt lệnh cấm vận từ Mỹ, khiến việc kinh doanh không tránh khỏi thiệt hại. Hiện tại, một công ty Trung Quốc khác cũng rơi vào tầm ngắm của Mỹ, đó chính là TikTok.

Chương trình do nhãn hàng Glucerna của công ty Abbott, phối hợp với Hội Nội tiết & Đái tháo đường Việt Nam tổ chức

Uống thuốc là được ‘thả cửa’ ăn uống

Rất nhiều người đái tháo đường (ĐTĐ) nghĩ rằng chỉ cần uống thuốc là có thể kiểm soát được bệnh lý nên sau khi uống thuốc có thể ăn uống thoải mái.

Thực tế, để kiểm soát ĐTĐ hiệu quả thì ngoài việc tuân thủ điều trị thuốc theo chỉ dẫn của bác sỹ, vẫn cần phải vận động và có một chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Theo khuyến nghị của Hội Đái Tháo Đường Hoa Kỳ (ADA), dinh dưỡng hợp lý phải cung cấp năng lượng đầy đủ giúp đảm bảo sức khỏe và cải thiện các vấn đề về chuyển hóa: đường huyết, mỡ máu, huyết áp để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người ĐTĐ.

Người đái tháo đường cũng như người chăm sóc người thân mắc đái tháo đường cũng cần lưu ý chế độ ăn uống kiêng khem quá nghiêm ngặt khiến cơ thể thiếu dưỡng chất cần thiết, dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe.

Nên kiêng ăn tất cả các thức ăn ngọt

Đây là một trong những quan niệm sai lầm nhất trong chế độ ăn uống của người mắc đái tháo đường.

Đường trong máu có tăng nhiều hay ít phụ thuộc vào khả năng chuyển hóa thức ăn thành glucose, còn gọi là chỉ số đường huyết. Chỉ số đường huyết của thức ăn càng cao thì càng làm đường trong máu tăng nhanh sau khi ăn và ngược lại.

Như vậy, điều quan trọng mà người mắc đái tháo đường cần lưu ý là lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp chứ không phải là vị ngọt của thức ăn đem lại. Hiện nay ở Việt Nam đã có những sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt dành cho người ĐTĐ phát triển trên nền tảng nghiên cứu khoa học. Đơn cử như Gucerna của công ty Abbott đang được nhiều người tin tưởng, ngoài việc có hệ bột đường giải phóng chậm giúp ổn định đường huyết sau ăn, còn có chỉ số đường huyết thấp phù hợp với người mắc ĐTĐ.

Có thể ăn thực phẩm không chứa đường thoải mái

Một sự thật là nhiều thực phẩm không chứa đường vẫn chứa chất carbohydrate (tinh bột) có khả năng được cơ thể chuyển hóa thành đường. Vì vậy, dù là loại thực phẩm không chứa đường, chúng ta cũng nên có chế độ ăn uống điều độ và tìm hiểu thông tin kĩ lưỡng để tránh tình trạng ăn kiêng mà vẫn khiến bệnh thêm trầm trọng.

Người ĐTĐ cần phải lưu ý đến liều lượng các nhóm dưỡng chất trong mỗi bữa ăn

Không bao giờ bị hạ đường huyết

Rất nhiều người ĐTĐ chỉ lo ngại tình trạng đường huyết trong máu tăng cao, mà quên rằng cũng có nguy cơ đường huyết hạ xuống thấp quá mức. Tình trạng hạ đường huyết cũng rất nguy hiểm, có thể gây ra hôn mê, thậm chí là tử vong nếu không được xử lý kịp thời.

Nguyên nhân của tình trạng hạ đường huyết có thể xuất phát từ việc ăn uống kiêng khem quá mức khiến cơ thể bị suy dinh dưỡng, tập thể dục quá nặng hay uống thuốc khi đói. Do đó, khi có các dấu hiệu nghi ngờ hoặc có biểu hiện của hạ đường huyết, người bệnh cần uống ngay một cốc nước đường, sữa hoặc thực phẩm chứa đường như bánh kẹo để nhanh chóng nâng đường huyết lên lại mức ổn định.

Người ĐTĐ nên kiểm tra đường huyết thường xuyên

Người ĐTĐ nên tăng cường tập luyện các môn thể thao

Người ĐTĐ nên luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức khỏe, góp phần kiểm soát bệnh.

Tuy nhiên, người ĐTĐ cần lưu ý chọn tham gia những môn thể thao phù hợp với sức khỏe và lứa tuổi, đặc biệt là những người đã có biến chứng ĐTĐ. Các hoạt động thể thao phù hợp cho người ĐTĐ có thể kể đến đi bộ, yoga, đạp xe đạp, thể dục dưỡng sinh…Bên cạnh đó, cần lưu ý một số vấn đề:

- Không nên tập thể dục khi đang quá đói bởi có thể sẽ bị hạ đường huyết rất nguy hiểm. Do đó, trước khi tập luyện 30 phút nên ăn lót dạ miếng bánh hoặc uống một ly sữa (loại có công thức dành riêng cho người ĐTĐ), tránh để bị đói.

- Người đái tháo đường khi tập thể dục cần lưu ý đến nhịp tim, nếu khi nhịp tim lên quá 110-120 lần/phút là phải nghỉ.

- Trang phục, giày tập phải phù hợp, nhất là đối với những người có biến chứng thần kinh ngoại biên gây giảm hoặc mất cảm giác ở chân.

- Thời gian tập nên là buổi sáng vì đây là lúc thời tiết ấm áp, không khí trong lành nhất trong ngày.

Người ĐTĐ nên tập các bài thể dục nhẹ nhàng, phù hợp với sức khoẻ

Sản phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người ĐTĐ đều như nhau

Đối với người ĐTĐ, việc bổ sung dinh dưỡng là rất cần thiết. Tuy vậy không phải tất cả các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng đều phù hợp cho người ĐTĐ hoặc có giá trị dinh dưỡng, hỗ trợ sức khỏe như nhau. Trước khi sử dụng một sản phẩm nào, người ĐTĐ nên tham khảo ý kiến của bác sỹ hoặc các chuyên gia về dinh dưỡng.

Sản phẩm dinh dưỡng cần có thành phần và công thức đáp ứng được khuyến cáo của các hiệp hội y khoa uy tín như Hội Đái Tháo Đường Hoa Kỳ (ADA), Châu Âu (EASD) về dinh dưỡng phù hợp cho người ĐTĐ.

Thu Trang

Jiankui cho biết đã can thiệp DNA hai bé gái sinh đôi bằng công cụ chỉnh sửa gen tên gọi CRISPR.

Nhà khoa học này gây bất ngờ hơn khi tiết lộ còn một người phụ nữ Trung Quốc nữa đang mang thai "em bé CRISPR" thứ ba. Theo MIT, đứa bé CRISPR thứ ba nhiều khả năng đã được sinh ra.

He Jiankui được xem là nhà nghiên cứu đầu tiên can thiệp vào DNA tạo ra 2 bé gái sinh đôi. Ảnh: AFP.

William Hurlbut, bác sĩ và nhà đạo đức học tại Đại học Stanford vẫn giữ liên lạc với ông He. Hurlbut nói ông biết ngày em bé thứ ba được thụ thai nhưng không thể công khai.

“Những gì tôi có thể nói đó là ca sinh bình thường mất 38-42 tuần. Bây giờ cũng gần tới ngày em bé đó chào đời”, Hurlbut nói.

Phát triển vượt bậc của ngành sinh học hay thoái hóa về đạo đức?

Rosario Isasi, nhà đạo đức sinh học tại Đại học Miami kêu gọi các lãnh đạo giới khoa học phải đưa ra quyết định sớm và “kiểm soát thiệt hại” do sự kiện này gây nên.

Một mặt, chính phủ Trung Quốc không muốn thế giới chú ý vấn đề này quá nhiều, nhưng các chuyên gia ở đây lại không ngần ngại thảo luận thí nghiệm của He trên các mạng truyền thông xã hội như WeChat, tất nhiên vẫn được nhà nước theo dõi.

Khi công khai, thí nghiệm CRISPR bị lên án rộng rãi và buộc phải dừng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lo ngại việc các em bé CRISPR đã ra đời là không thể tránh khỏi.

Dù lệnh cấm toàn cầu được kêu gọi áp dụng cho CRISPR, không thể kiểm soát quyền nghiên cứu công nghệ thay đổi gen. Vào tháng 6/2019, một nhà khoa học ở Moscow cho biết ông hy vọng sẽ là người tiếp theo tạo ra những đứa trẻ CRISPR nếu được chấp thuận.

Sinh sản bằng biến đổi gen là phương pháp bị chỉ trích về mặt đạo đức. Ảnh: Ft.

Ngày 25/11 năm ngoái,MIT Technology Reviewlần đầu tiên tiết lộ việc ông He Jiankui sử dụng CRISPR để tạo ra những đứa bé chỉnh sửa gen. Gần như ngay lập tức, nhà sinh lý học Trung Quốc đăng một loạt video trên YouTube về hoạt động chỉnh sửa phôi người dẫn đến sự ra đời của cặp song sinh, được gọi là Lulu và Nana.

Nhóm của ông đã sử dụng CRISPR để sửa đổi gen CCR5 làm cho các bé gái miễn nhiễm với HIV.

Thay vì được cổ vũ như anh hùng khoa học, He bị các nhà quan sát trên khắp thế giới chỉ trích, kể cả ở Trung Quốc vì thực hiện thí nghiệm đầy rủi ro và bị xem là vô nghĩa về mặt y tế.

Anh hùng dân tộc hay 'Frankeinstein Trung Quốc'?

Hai ngày sau khi đăng các đoạn video, Jiankui xuất hiện đầy kịch tính tại hội nghị thượng đỉnh ở Hong Kong, nơi ông được phép trình bày kết quả thử nghiệm của mình. Đó cũng là lúc ông tiết lộ có thêm một em bé CRISPR khác sắp ra đời.

Vì trước đó Jiankui đã nhận được nhiều lời đe dọa, nhà sinh lý học Trung Quốc ẩn nấp trong một căn phòng trước khi xuất hiện tại hội nghị và được các quan chức an ninh hộ tống. Tất cả muốn Jiankui nói ra mọi thứ vì rất có thể đây là cơ hội duy nhất họ được nghe ông nói.

Thực vậy, truyền thông thế giới đã không còn được biết thêm thông tin về Jiankui kể từ tháng 1/2019, sau khi giới chức Trung Quốc cáo buộc những vi phạm đạo đức của ông. Khi đó, đợt chỉnh sửa gen thứ hai được xác nhận trong quá trình thực hiện và người mẹ đang được theo dõi y tế. Em bé thứ ba cũng được loại bỏ gen CCR5 để miễn nhiễm với HIV.

Trong cả hai trường hợp, Jiankui đều tự tin thí nghiệm của mình sẽ thành công. Ông tin rằng những gì ông làm là mang lại vinh quang cho quê hương và ngạc nhiên khi bị chỉ trích ngay ở Trung Quốc.

Bị nhiều chỉ trích ngay tại quê hương, He Jiankui vẫn tin mình đã mang lại vinh quang cho đất nước. Ảnh: AP.

Câu hỏi bây giờ là liệu chính quyền Trung Quốc có thừa nhận đứa trẻ CRISPR thứ ba hay không. Một điều mà He và các nhà khoa học khác đã thống nhất tại hội nghị là dữ liệu khoa học về các em bé CRISPR nên được công khai. Giới khoa học muốn biết kết quả chỉnh sửa trên bộ gen trẻ sơ sinh.

“Một đứa bé khác ra đời sẽ là bằng chứng tiếp theo cho thấy kỹ thuật CRISPR có thể tạo ra sự sống cho con người”, Hurlbut nói.

Đầu năm nay, chính phủ Trung Quốc đã thực hiện các bước làm rõ luật pháp và quy trình chỉnh sửa gen, bao gồm việc đưa ra các hình phạt mới.

Isasi, người đã tham gia các cuộc họp của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc cho hay các nhà đạo đức sinh học và nhiều người ở đây bày tỏ thất vọng về sự thiếu minh bạch ở các cuộc điều tra Jiankui đang diễn ra.

Ngoài ra, danh tính thực sự của 3 em bé và cha mẹ chúng đều được đồng ý giữ trong vòng bí mật. Nếu không, những đứa trẻ này có thể lớn lên với sự chú ý không mong muốn vì đã được tạo ra bởi nhà khoa học được mệnh danh "Frankenstein của Trung Quốc".