Nam sinh Trần Tùng Bách trở thành thủ khoa thi vào lớp 10 Hà Nội năm 2021

Tối ngày 8/9, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Lễ tổng kết Ngày Tôn vinh tiếng Việt năm 2024 và Chương trình Gala Tiếng Việt thân thương đã diễn ra với sự tham dự của hơn 600 đại biểu là đại diện của các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương, chuyên gia về ngôn ngữ và văn hóa, các cơ quan thông tấn báo chí và các đại biểu kiều bào.

Sự kiện do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam và các cơ quan liên quan tổ chức, nhằm mục đích tôn vinh và lan tỏa tiếng Việt trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài.

Phát biểu khai mạc chương trình, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt nhận định, các hoạt động triển khai Ngày Tôn vinh tiếng Việt đã nhận được sự quan tâm và hưởng ứng rộng rãi của các ban, bộ, ngành trung ương, địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, người dân trong nước và đồng bào ta ở nước ngoài.

Các chương trình và hoạt động đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung và đổi mới về cách thức thực hiện, qua đó tạo môi trường giao lưu, trau dồi tiếng Việt cho các thế hệ người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là lớp trẻ.

Nhấn mạnh Đảng, Nhà nước luôn đặc biệt quan tâm công tác giữ gìn và phát huy tiếng Việt nói riêng và bản sắc văn hóa dân tộc nói chung, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt mong muốn bà con kiều bào luôn quan tâm đến việc dạy và học tiếng Việt cho con cháu mình, thế hệ tương lai của cộng đồng, cũng như bảo tồn và quảng bá những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc tới cộng đồng và bạn bè quốc tế.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt đề nghị các ban, bộ ngành, địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan thông tấn báo chí, các hội đoàn, cá nhân người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục ủng hộ, hưởng ứng triển khai Đề án Ngày Tôn vinh tiếng Việt, thường xuyên đổi mới, đa dạng hóa các hoạt động, có thêm nhiều sáng kiến, ý tưởng để trao truyền tình yêu, niềm tự hào tiếng Việt và văn hóa Việt tới các thế hệ người Việt Nam ở nước ngoài.

Tại chương trình, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Nguyễn Mạnh Đông đã trao thưởng cho 5 thí sinh xuất sắc đạt danh hiệu Sứ giả tiếng Việt trong Cuộc thi "Tìm kiếm Sứ giả tiếng Việt trong cộng đồng NVNONN năm 2024", gồm em Trần Vũ Hạnh My (Nhật Bản), chị Lanny Phetnion (Lào), chị Thủy Lê - Scherello (Đức), anh Nguyễn Thế Dương (Australia) và chị Nguyễn Thị Thu Loan (Algeria).

Đây là những nhân tố mang sứ mệnh quan trọng quảng bá văn hóa, truyền cảm hứng, tạo động lực học tập và sử dụng tiếng Việt trong đồng bào ta ở nước ngoài; từ đó góp phần gìn giữ, tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng NVNONN.

Chia sẻ tại chương trình, chị Lanny Phetnion cho biết mong muốn lan tỏa tiếng Việt đến với người dân Lào thông qua các hoạt động như mở lớp tiếng Việt cho người Lào, mở các kênh mạng xã hội bằng tiếng Việt, qua đó góp phần vun đắp cho quan hệ hữu nghị anh em Việt - Lào.

Cháu Trần Vũ Hạnh My cho biết muốn học tiếng Việt để nói chuyện với ông bà, anh chị họ ở Việt Nam và ước mơ trở thành giáo viên ngoại ngữ dạy tiếng Việt cho người Nhật.

Gala Tiếng Việt thân thương năm 2024 với chủ đề "Lời quê hương, lời sắt son" là chương trình nghệ thuật giàu cảm xúc, gồm các tiết mục ca nhạc hấp dẫn với thông điệp về tình yêu quê hương, đất nước. Điểm nhấn của chương trình là các phóng sự xúc động, truyền cảm hứng về tâm huyết và nỗ lực gìn giữ tiếng Việt của cộng đồng NVNONN từ nhiều địa bàn ở khắp năm châu.

Chương trình là món quà tinh thần gửi tới khán giả trong cả nước và cộng đồng NVNONN trong ngày Tôn vinh tiếng Việt 2024, với mong muốn truyền cảm hứng về tình yêu, tâm huyết gìn giữ tiếng Việt và bản sắc văn hóa Việt Nam tới cộng đồng người Việt ở khắp năm châu.

Quê tôi hầu như nhà nào cũng có người trong gia đình hoặc họ hàng xa thiệt thân vì bão lụt. Ký ức về thiên tai là một phần không thể tháo bỏ trong đời tôi, không chỉ vì nhà mình từng có người mất, mà chính bản thân cũng từng suýt chết trên chiếc bè mùa lụt. Gió và nước bốn bề, chiếc bè tròng trành chở má con tôi trong trận lụt năm 1999 úp ngược khi bão thổi mạnh. Má tôi ngoi lên được, rồi má kéo tôi lên khi tôi đã uống no nước. Từ đó tôi sợ nước, ám ảnh với tin bão gần bão xa.

Người quê đã quen, năm nào đến mùa cũng dọn nhà, chèn ngói, chằng mái tôn để đón báo chờ lụt. Kỹ càng, phòng xa đến mấy cũng không thắng nổi thiên nhiên. Có những năm mái vẫn tốc, tường vẫn sập, chỉ chừa lại con người co ro, run rẩy giữa đống tan hoang, đổ nát.

Hai năm 1998, 1999 đều lụt to. Nhà tôi mái tranh, vách phên, bão về, cầm chắc sập, nhưng ngoại và má vẫn "bình tĩnh sống" vì đã nhắm nhà cậu Sáu ở phía trên - đã có tường gạch, lát xi-măng. Gió mạnh lên là sơ tán tới nhà cậu. Người làng bao năm nay đều thế, thiên tai tới là nhà nọ mở cửa đón nhà kia, nhà trên cao đỡ đần nhà dưới thấp.

Lớn lên tôi xa quê, vào miền Nam sinh sống - nơi này ít bão lụt hơn, những ký ức tưởng như đã xa bỗng hiện về ám ảnh trước những cảnh tượng đang diễn ra ở miền Bắc. Kinh hoàng nhất là vụ sạt núi, vùi lấp gần như cả một ngôi làng ở Lào Cai. Tôi nhìn hình ảnh chụp từ trên cao, cả một khoảng núi mênh mông như bị cứa làm đôi, há miệng nuốt hàng chục hộ dân với cả trăm con người, vào lòng đất. Không kịp chạy.

Lụt quê tôi nước dâng dần lên cao, vẫn còn thời gian đối phó, nhà nọ kịp dìu nhà kia. Còn sạt lở, lũ quét ở miền núi phía Bắc đường đột và khốc hại. Vợ chồng, cha con nằm cạnh nhau, tuột tay cũng người còn người mất.

Còn lại gì sau cơn thịnh nộ của thiên nhiên?

Có người đàn ông chỉ còn lại một mình, mất cả mẹ, vợ và những đứa con. Có gia đình không còn ai cả. Có những người vô vọng trông chờ thi thể người thân - những phận người đắp lá chuối được khênh ra từ trên cáng.

Nước mắt đã cạn khô, lòng người héo quắt. Nhưng người còn vẫn phải đứng lên mà sống. Không gì bù đắp nổi nỗi đau mất người thân, nhưng sự chung tay trợ giúp của cộng đồng - từ bữa ăn no lòng, cái áo ấm thân những ngày trước mắt, cho tới vật lực để dựng lại cái nhà, sắm lại cái bếp về sau - sẽ phần nào an ủi, giúp cho cuộc sống bớt phần vất vả đi.

Tôi chưa từng nghi ngờ về tinh thần đùm bọc, san sẻ của người Việt. Sau những trận lụt, cả xã, thôn chung tay khắc phục bằng cách dọn phụ những gia đình bị nước ngập hay tốc mái, cây gãy đổ. Tiếp đến là cả làng cả xã được sự hỗ trợ từ thiện từ những chuyến xe ắp đầy tình người trên khắp đất nước.

Tôi nhớ nhà tôi những năm đó thường nhận về gạo, mì, cả đồ cũ, trong đó tôi thích nhất là chiếc chăn dày thay thế cái mền của nhà mình đã rách lỗ chỗ.

Trong những ngày này, trên các cung đường, hàng chục chuyến xe chở nhu yếu phẩm đang từ miền Nam, miền Trung tiến ra Bắc. Trên mạng xã hội, không biết bao nhiêu hội nhóm từ thiện đang kêu gọi ủng hộ, trợ giúp đồng bào với nỗ lực "đặt tính mạng, an toàn, sức khỏe của người dân lên trên hết, trước hết", "không để ai bị đói, bị rét, bị khát, không có chỗ ở". Chỉ tính riêng trong ngày 10/9, sau lễ phát động ủng hộ đồng bào của Trung ương Mặt trận Tổ quốc, đã có hơn 400 tỷ đồng từ các cá nhân, cơ quan, đoàn thể... chung góp.

Nhưng tôi có chút băn khoăn về khả năng rối loạn của các đoàn từ thiện tự phát do thiếu kinh nghiệm và thiếu thông tin cụ thể.

Kinh nghiệm liên quan đến sự hiểu biết về thời điểm, tính chất của cứu nạn và cứu trợ; nhu cầu của đối tượng cần trợ giúp, khả năng thông thuộc địa bàn; kế hoạch, lịch trình và luồng đi của các tổ chức, đơn vị từ thiện... Tất cả sự thiếu thốn này phát sinh các vấn đề bất cập nhiều năm qua như: cứu trợ làm thay việc của cứu nạn (vốn yêu cầu phương tiện và nhân lực chuyên nghiệp), đồ cứu trợ không phù hợp, phải đổ bỏ, nơi thừa - chỗ thiếu cứu trợ...

Để tận dụng năng lượng của tình đồng bào, để nguồn lực xã hội được sử dụng hiệu quả hơn, tôi nghĩ rất cần vai trò điều phối bao quát của Nhà nước. Một trung tâm điều phối nhanh có thể cần được thiết lập. Đơn vị này không trực tiếp nhận hỗ trợ, không can thiệp vào quyết định của các đoàn từ thiện, nhưng sẽ đảm nhận các công việc logistics không kém phần quan trọng như:

Xây dựng "bản đồ cứu trợ", trong đó thể hiện và cập nhật thường xuyên phạm vi, những thiết bị, nhu yếu phẩm cần hỗ trợ của từng khu vực, làm cầu nối giữa cung và cầu trong từ thiện, giúp phân phối nguồn lực hiệu quả.

Cung cấp kiến thức, kinh nghiệm tổ chức và các khảo sát ban đầu về địa bàn, tình trạng của các khu vực thiệt hại, trở thành trung tâm tham khảo, hướng dẫn cho các đoàn từ thiện.

Cập nhật luồng đi - đến của các đoàn từ thiện khác nhau, nhằm phân phối đều hơn nguồn hàng cứu trợ.

Cuối cùng, lực lượng này có thể giúp xây dựng một "trạm thông tin" để các tổ chức từ thiện công bố, minh bạch các khoản thu chi.

Từng kêu gọi, tổ chức các hoạt động từ thiện, tôi nhận ra rằng, các đoàn cứu trợ thường không thiếu tiềm lực vật chất, họ thiếu thông tin và kinh nghiệm. Cùng lúc nhiều đoàn từ thiện gặp tình trạng đó sẽ có thể gây rối loạn trên quy mô lớn. Đoàn cứu trợ cũng cần được cứu trợ.

Tình người vẫn luôn là một biệt dược đặc trị nỗi đau và sự vô cảm. Và "còn da lông mọc, còn chồi nẩy cây" - nguồn lực xã hội phát huy hiệu quả sẽ khiến cho vết thương chóng lành, mầm xanh chóng sống dậy.

Lưu Đình Long

Theo ông Chương, 31/5 là thời điểm kết thúc năm học. Điểm chuẩn các phương thức xét tuyển sớm cần được công bố sau thời gian này, tránh ảnh hưởng đến kỳ thi tốt nghiệp THPT và việc học tập của học sinh.