Chúng ta hình thành các trường chuyên trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Khi đó, đất nước còn nhiều khó khăn, Nhà nước muốn có trường chuyên để tập trung cho một số học sinh triển vọng về một số môn học và tham gia các kỳ thi quốc tế để giới thiệu hình ảnh Việt Nam với thế giới. Do đó, vai trò của trường chuyên rất quan trọng.

Tuy nhiên, giờ đây đất nước đã đến một giai đoạn phát triển khác. Vì vậy, theo tôi cần xem xét lại hệ thống trường chuyên.

Bởi thực ra, từ trước tới nay hầu hết học sinh vào trường chuyên đều là những em rất giỏi và chăm. Nhưng vấn đề đặt ra là mục tiêu đào tạo chuyên của chúng ta thực sự có đạt được không? 

Nếu chỉ tập trung luyện cho học sinh các kỹ thuật thi cử, hay để đạt giải cao các cuộc thi thì không phải là cái đích thật sự của giáo dục.

Tôi nghĩ, mục đích thực sự là cần đào tạo ra những con người có khả năng sáng tạo, phát triển được bản thân cũng như phục vụ cho đất nước, không nên tổ chức mô hình như hiện nay.

Thay vào đó, cần tạo điều kiện để các trường đều có điều kiện về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên được đồng đều. Những giáo viên được cho là giỏi, nòng cốt nên có sự điều động, luân chuyển để xây dựng mặt bằng chung các trường đều tốt. 

Chuyện tập trung đào tạo “thợ đi thi quốc tế” đã không còn hợp thời và các nước phát triển cũng không làm như vậy. Nếu vẫn giữ mô hình trường chuyên, cần thay đổi trong việc tuyển chọn học sinh. Tức là ngoài ưu tiên môn chuyên, cần có một tỉ trọng xứng đáng trong đánh giá khả năng ở các môn, lĩnh vực khác để đảm bảo giáo dục toàn diện.

Ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du, TP.HCM: Nên tư nhân hóa trường chuyên. 

Thứ nhất, việc duy trì trường chuyên, lớp chọn khiến hàng năm chúng ta tốn kém thêm một kỳ thi nhưng chưa trả lời được về hiệu quả. Hiện nay, ở hệ đại học có những lớp tài năng, nhưng chưa có thống kê những em học trường chuyên, lớp chuyên có học tiếp ở đây không. 

Thứ hai, việc dồn học sinh giỏi vào một lớp, một trường làm cho giáo dục thiếu sự cộng sinh. Trong lớp cần có đủ cả học sinh giỏi, khá, trung bình và yếu mới có việc “học thầy không tày học bạn”.

Thứ ba, nhiều trường chuyên lớn hiện nay đã bị biến tướng khi có cả những lớp không chuyên.

Trường chuyên không nên hưởng bao cấp khi chưa trả lời được câu hỏi “sản phẩm đầu ra” làm được gì cho đất nước? Do vậy, nên tư nhân hóa trường chuyên, để phụ huynh nào muốn thì đăng ký. Thậm chí, có thể thực hiện cổ phần hóa cả trường thường để giảm gánh nặng cho xã hội. 

TS Phạm Hiệp, Giám đốc nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Giáo dục Edlab Asia: Mô hình nuôi dưỡng năng khiếu sau khi hết bậc phổ thông còn có điểm phi khoa học.

Cách thức phát hiện năng khiếu ở nước ta hiện nay chủ yếu dựa vào thi cử.

Thường thì học sinh sẽ trải qua một kỳ thi với các môn cơ bản (Toán, Ngữ văn) và môn chuyên. Sau đó, các em đạt điểm cao sẽ được tuyển chọn. Như vậy, em nào trượt rồi thì sẽ rất khó chen ngang để trở thành học sinh chuyên trong các năm sau (trừ khi đợi đến đợt chuyển cấp và thi lại).

Tất nhiên là thế giới cũng có nơi áp dụng mô hình này, nhưng họ cũng có mô hình khác nữa. Trong khi đó, thậm chí có thể nói, mô hình nuôi dưỡng năng khiếu đối với học sinh sau khi hết bậc phổ thông ở nước ta còn có những điểm phi khoa học, vô lý, tiềm ẩn nguy cơ tác động ngược.

Cụ thể, công tác thông tin nghề nghiệp, học tập bậc cao hiện chưa được quan tâm đúng mức. Không có chính sách cấp vĩ mô đủ mạnh để giúp học sinh chuyên nói riêng và học sinh nói chung có cơ hội được trải nghiệm, tiếp xúc với các ngành, nghề phù hợp với năng khiếu cá nhân cũng như các trường đại học có ngành đào tạo tương ứng. Các nỗ lực hiện nay chủ yếu là tự phát và manh mún.

Đồng thời, chính sách tuyển thẳng cho phép học sinh đạt giải quốc gia (chủ yếu là học sinh trường chuyên) có thể đăng ký nhập học bất kỳ chương trình nào ở bậc đại học. Đây là điều phi khoa học và dẫn đến việc nhiều học sinh chọn vào trường chuyên, thi học sinh giỏi không phải là để phát huy năng khiếu của mình mà chỉ để tuyển thẳng đại học. Điều đó thực sự nguy hiểm cho bản thân học sinh cũng như hệ thống đào tạo chuyên.

Hệ thống chuyên ở nước ta hiện nay đang đứng trước bối cảnh rất mới. Từ ngoài vào thì đó là xu thế toàn cầu hóa, sự tác động của cách mạng công nghiệp 4.0, cuộc chiến thu hút nhân tài giữa các nước. Từ trong ra thì đó là những yêu cầu mới của nền kinh tế - xã hội, sự xuất hiện ngày càng nhiều của hệ thống trường tư chất lượng cao/trường quốc tế, xu hướng gửi con đi du học ngay ở bậc phổ thông. Gần đây nhất là việc ban hành Chương trình Giáo dục phổ thông mới và việc có nhiều bộ sách giáo khoa khác nhau.

Trong khi đó, cách làm đào chuyên ở nước ta hầu như không thay đổi lớn trong hàng chục năm. Do đó, đã đến lúc cách làm này cần có những điều chỉnh nhất định.

PGS.TS Chu Cẩm Thơ, Phó trưởng ban phụ trách Ban nghiên cứu đánh giá giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam: Có nhiều trường chuyên mà không thực là chuyên.

Giáo dục luôn mong muốn bồi dưỡng được tài năng để họ trở thành nhân tài, đóng góp nhiều hơn cho xã hội, đất nước. Vì những lẽ đó, trường chuyên cần được tồn tại, cần được đầu tư đúng nghĩa.

Nhưng làm thế nào để mô hình trường chuyên hoạt động hiệu quả đảm bảo mục đích, sứ mệnh của mình?

Thực tế nhiều trường chuyên còn chưa nhận được sự đầu tư xứng đáng. Sự đầu tư ở đây bao gồm cả chương trình học tập, đội ngũ nhân sự và cơ sở vật chất để hoạt động. 

Một thực tế nữa cũng ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của trường chuyên, đó là “tâm lí” của phụ huynh.

Chúng ta không thể phủ nhận “99% của tài năng là do sự lao động chăm chỉ, 1% là năng khiếu bẩm sinh”, nhưng nhớ rằng, sự lao động đó phải được thực hiện trong bối cảnh phù hợp cho 1% kia phát triển. Công thức phát hiện, bồi dưỡng tài năng sai rất nguy hiểm. Điều đó không những ảnh hưởng đến đầu vào của mỗi trường chuyên mà còn ảnh hưởng trực tiếp, rất tiêu cực cho sự phát triển của học sinh.

Do đó, để trường chuyên được phát triển đúng nghĩa thì cần thay đổi cách phát hiện, tuyển chọn đầu vào, đầu tư cơ sở vật chất, nhân lực xứng tầm, phù hợp với chương trình giáo dục dành cho các học sinh có năng khiếu, có biểu hiện tài năng. Hãy làm thật tốt cho những trường hợp cụ thể hơn là đầu tư dàn trải, có nhiều trường chuyên mà không thực là chuyên.

Thanh Hùng - Lê Huyền

Đề án 2.300 tỷ phát triển trường chuyên có thể 'cán đích'?

Đề án phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010 - 2020 với mức kinh phí được xác định hơn 2.312 tỷ đồng cùng nhiều kỳ vọng đặt ra đang dần đến giai đoạn cuối. Liệu những mục tiêu mà đề án đặt ra có thành hiện thực? 

Đa phần thời gian chúng tôi gặp gỡ gia đình con, Minh Lam cũng đều đang vùi mặt vào gối, hoặc quay mặt vào tường. Có đôi lúc, con ngồi ngơ ngác, chẳng trò chuyện cùng ai. Căn bệnh tự kỷ của con đến nay vẫn chưa kịp chữa trị, bởi mọi kinh phí, ba mẹ đều dành để chữa bệnh ung thư cho con.

Mắc chứng tự kỷ, Minh Lam chẳng thể diễn tả cho ba mẹ nỗi đau mình đang gánh chịu.

Bé Minh Lam là con một của vợ chồng anh Trần Ngọc Lâm, là tất cả tình yêu thương, niềm tin, hi vọng của cặp vợ chồng trẻ. Cái tin con gái bị ung thư bóp nghẹn trái tim của người làm cha mẹ, khiến đôi lúc họ như đang đứng bên bờ vực thẳm, nhất là khi nhìn con gái đau đớn mà chẳng thể diễn tả thành lời. Họ đều phải lén giấu cảm xúc những lúc suy sụp, chỉ lặng lẽ khóc một mình.

Để có tiền chữa bệnh cho con, anh Lâm cặm cụi ngày đêm chạy xe công nghệ. Nhưng thu nhập mỗi tháng 5-6 triệu đồng chẳng thấm tháp vào đâu, rồi đến khi con yếu, anh lại nghỉ để chăm con cùng vợ. Chi phí ngày một tăng mà thu nhập ngày càng eo hẹp. Thương con nhỏ phải chịu đau đớn vì bệnh tật, vợ chồng anh Lâm quyết định bán căn nhà xã hội mới mua còn đang trả góp. Bằng tất cả mọi giá cố giúp con vượt qua.

Anh Lâm lặng người xúc động nhận số tiền do bạn đọc ủng hộ.

Thương cảm số phận của bé Minh Lam, cũng như tấm lòng làm cha mẹ của vợ chồng anh Lâm, thông qua Báo VietNamNet, bạn đọc đã gửi tặng đến gia đình số tiền 22.790.000 đồng để chữa bệnh cho con.

Cầm trên tay số tiền bạn đọc ủng hộ, anh Lâm trầm ngâm, chẳng thể dùng từ ngữ nào để diễn tả hết sự biết ơn của anh ở thời điểm khốn khó này. Tấm lòng của các nhà hảo tâm đối với gia đình anh chưa biết bao giờ có thể trả, nhưng gia đình anh sẽ chẳng bao giờ quên.

Khánh Hòa

Theo nguồn này, Mbappe tỏ rõ thái độ bực bội, đã yêu cầu được rời đi ngay trong tháng 1/2023, tức sau World Cup 2022 - giải đấu mà các ông chủ Qatar của PSG xác định phải giữ chân sút tuyển Pháp ở lại CLB bằng được.

Trước thông tin dậy sóng, cố vấn thể thao Luis Campos, rồi HLV trưởng Galtier đều lên tiếng phản bác, cho rằng không có chuyện Mbappe đòi rời PSG. Tuy nhiên, có vẻ những lời nói ấy thiếu sức nặng, nhất là khi Mbappe nhiều lần làm mình làm mẩy từ đầu mùa, cả trong sân lẫn nơi phòng thay đồ, hay cách phản ứng với thuyền trưởng Galtier bố trí anh chơi trung phong cắm - vai trò mà Mbappe không thích.

Điều đáng nói, ngay trong lúc bản thân lên tiếng 'đính chính', hòng làm dịu dư luận ồn ào chuyện Mbappe bất mãn đòi đi, chính cố vấn thể thao Luis Campos được cho cũng đang tìm đường tháo chạy khỏi PSG dù chỉ mới đến vào tháng 6.

Tờ Le Parisien cho biết, Luis Campos trên đường rời Paris vì những bất đồng với Chủ tịch CLB, Al-Khelaifi và giám đốc bóng đá Antero Henrique.

Người đàn ông 58 tuổi được cho cảm thấy bị "phản bội" bởi hội đồng quản trị của PSG và tỏ ra không hài lòng sau khi CLB không thanh trừng được các cầu thủ dư thừa trong đội. Nếu rời PSG, Chelsea có thể là điểm đến của Luis Campos, khi mà tỷ phú người Mỹ, Todd Boehly đang tìm kiếm một giám đốc thể thao mới.

Trước tình hình dầu sôi lửa bỏng, Luis Campos ngoài phủ nhận chuyện Mbappe đòi rời PSG, đã phải lên tiếng cho chính mình: "Đó không phải là sự thật, tôi không rời PSG. Tôi rất hạnh phúc khi ở đây. Tôi còn hợp đồng 3 năm với CLB và nhiệm vụ của tôi là cùng PSG mang về những danh hiệu quan trọng".

Mbappe bị mắng té tát vì làm cao, đòi rời PSG sau World Cup 2022

Đội hình xuất phát:

U22 Việt Nam: Văn Toản, Đức Chiến, Tiến Dụng, Ngọc Bảo, Tấn Tài, Thanh Sơn, Việt Hưng, Văn Hậu, Quang Hải, Hùng Dũng, Tiến Linh.

U22 Lào: Xayxavath, Bounphithak, Kittisak, Vongchiengkham, Keo Hanam,Keo Phouvong, Thanakhanty, Sengvanny, Bounkong, Phetsivilay, Bounlovongsa.

Dễ dàng vùi dập U22 Brunei 6-0 ở trận ra quân dù cất giữ nhiều trụ cột, U22 Việt Nam có màn khởi đầu như mơ ở SEA Games 30.

Ở trận đấu thứ 2, thầy trò HLV Park Hang Seo tiếp tục gặp đối thủ bị đánh giá thấp hơn, U22 Lào.

U22 Việt Nam (áo đỏ) dễ dàng thắng đậm U22 Lào. Ảnh: SN

Đội bóng đến từ xứ sở Triệu voi đã gây bất ngờ khi cầm hòa U22 Singapore không bàn thắng ở ngày ra quân. Điều đó cho thấy, Bùi Tiến Dũng và các đồng đội không thể chủ quan trước U22 Lào ở trận đấu diễn ra vào lúc 15h00 ngày 28/11.

VietNamNet sẽ tường thuật trực tiếp và cập nhật link xem trực tiếp trận đấu giữa U22 Việt Nam và U22 Lào.

Sea Game 30Bảng B
#	Tên Đội	ST	T	H	B	TG	TH	HS	Đ
1	Việt Nam	2	2	0	0	12	1	11	6
2	Indonesia	2	2	0	0	4	0	4	6
3	Thái Lan	2	1	0	1	7	2	5	3
4	Singapore	2	0	1	1	0	2	-2	1
5	Lào	2	0	1	1	1	6	-5	1
6	Brunei	2	0	0	2	0	13	-13	0