Theo Trí Thức Trẻ

Có một điều chắc chắn rằng khi Apple cho ra mắt nhiều sản phẩm, nhiều phần mềm hơn cũng đồng nghĩa sẽ nảy sinh hàng loạt vấn đề mới.

Đồng hồ thông minh Apple Watch có thể có (hoặc không) thành công, nhưng liệu người dùng hứng thú với một sản phẩm được tạo ra chỉ để dành cho một số bộ phận cảm thấy sang chảnh hơn khi đeo nó?

Và ngay cả Apple Music từng làm mưa làm gió khi mới ra mắt, nhưng sức hút đó đã dần biến mất hay chỉ vì nó không thực sự có cái "chất" riêng giống như nhiều sản phẩm khác?

Ken Segall, một trong những nhà chiến lược marketing của Apple, người đã sáng tạo ra biểu tượng "Think Different", bày tỏ trên tờ Guardian một số nhận định rất xác đáng về Apple ở thời điểm này.

"Càng ngày càng có nhiều người tin rằng Apple của Tim Cook không đơn giản như Apple dưới thời Steve Jobs lãnh đạo", ông nói. "Họ thấy phức tạp ngay từ việc phát triển các dòng sản phẩm, sự khó hiểu trong cách đặt tên hay thậm chí trong chính bản thân các sản phẩm ấy".

Ông Segall nhận định từ những tín hiệu của người tiêu dùng đối với iPhone 6S cho thấy đây là một sản phẩm "thất bại" của Apple. Dù đã có một số tiến bộ về mặt công nghệ như Touch ID nhưng người sử dụng vẫn chỉ coi 6S như là phiên bản được xào xáo lại từ mẫu iPhone 6 trước đó.

Điều này đã làm cho việc tiếp thị gặp nhiều khó khăn hơn. Dù dòng S được Steve Jobs tạo ra nhằm mục đích thúc đẩy hoạt động tiêu thụ nhưng chính vì thế đã khiến iPhone mất dần tính sáng tạo vốn có.

Lời giải thích đơn giản nhất dành cho mọi rắc rối mà nhà Táo đang gặp phải: Apple bây giờ đã lớn mạnh và phức tạp hơn nhiều so với Apple trong quá khứ.

Apple không thể là Apple của ngày hôm qua. Hãng phải tìm lối đi cho chính mình. Và Apple lựa chọn việc mở rộng dịch vụ tới nhiều quốc gia, theo nhiều cách khác nhau để giải quyết khó khăn đang gặp phải.

Vì lẽ đó, Apple sẽ cần một CEO có kỹ năng quản lý và tổ chức tốt hơn là CEO chỉ biết truyền cảm hứng.

Hơn nữa, linh hồn của Apple nằm ở phần cứng. Khi điện thoại ngày càng trở nên gần gũi hơn, thì càng có nhiều thách thức trong việc viết ra các phần mềm đơn giản và hoàn hảo. Apple hoàn toàn không giải quyết được vấn đề này với minh chứng rõ ràng nhất chính là Apple Music.

Mặc dù có nhiều tin đồn cho rằng các kỹ sư của Apple hiện nay vẫn đang chuyên tâm vào phần cứng hơn là phần mềm nhưng các tiện ích mới là điều đáng bàn vì chúng mang tính thực tế cao. Trong khi đó, phần mềm chỉ mang tính lý thuyết, là một icon không hơn không kém.

Một điều kỳ lạ là Apple đã tạo dựng được các nét đặc trưng dựa trên quan điểm "mọi thứ đơn giản là hoạt động tốt", nay lại phải đối mặt với việc cố gắng nhắc nhở mọi người rằng chân lý trên vẫn hoàn toàn đúng. Và điều này lại xảy ra vào đúng thời điểm cuộc sống của con người ngày càng trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.

Ken Segall đã tạo ra tình huống trong đó khách hàng hoàn toàn thích thú với thiết kế đã khiến họ không phải đắn đo về những điều khác. Nhưng có vẻ như nó như không còn đúng vào thời điểm này nữa. Dù điều đó cũng không có nghĩa là mọi thứ đang dần trở nên tồi tệ hơn.

Như ông Segall nói không một thương hiệu nào có thể ăn cắp được tính đơn giản trong thiết kế của Apple. Ví dụ như Google chẳng hạn, từng gây thất vọng vì những phần mềm giống hệt nhau chạy trên mọi chiếc điện thoại Android và được xem như là điều hổ thẹn cho các nhà sản xuất.

Thế nhưng, theo chỉ số hài lòng của khách hàng Mỹ được công bố gần đây Samsung Galaxy Note 5 mới thực sự là chiếc điện thoại khiến khách hàng yêu thích nhất chứ không phải là iPhone.

Vậy nếu có một thương hiệu từng cố gắng đuổi theo Apple nay bỗng dưng trở nên đơn giản hơn, nhiều người sẽ quay lại ủng hộ thương hiệu đó?

Điều gì sẽ xảy ra nếu một thương hiệu khác lại thành công hơn Apple? Thương hiệu đó chắc chắn sẽ lớn mạnh hơn và có nhiều tham vọng hơn. Khi điều đó xảy tới, sự đơn giản cũng dần biến mất. Và sau tất cả mọi chuyện lại rơi vào trạng thái phức tạp, thế thôi!

Chia sẻ trong buổi Giao lưu phát động Giải thưởng Nhân tài Đất Việt hôm 10/6, bà Lê Diệp Kiều Trang cho biết vào năm 2015, đội ngũ nhân sự của Misfit khá hoàn thiện và đã bán sản phẩm được trên 50 nước, vào những hệ thống bán lẻ khó tính trên thế giới. Thời điểm đó, đội làm phần mềm, đội làm phần cứng, đội làm firmware đều là người Việt. Tuy nhiên, từ đó cho đến thời điểm này Misfit vẫn rất khó khăn khi tìm người Việt để làm công việc như thiết kế công nghiệp (industrial design); và kinh doanh, tiếp thị thị trường toàn cầu. Bà Trang cho biết việc đưa sản phẩm ra toàn thế giới phải hoàn toàn dựa vào đội kinh doanh của công ty đặt tại Mỹ, người Việt vẫn chưa làm được. Song song đó, việc thiết kế công nghiệp cũng phải nhờ vào đội ngũ ở Mỹ mà chưa có nhiều nhân sự Việt.

Trước đó, nói về quá trình thành lập, bà Trang cho biết Misfit Wearables thành lập từ năm 2012, là công ty thứ 3 của ông Sơn (Sonny Vu). Công ty muốn thành lập nhằm tạo ra các thiết bị đeo, vừa đáp ứng các tiêu chuẩn công nghệ nhưng vẫn phải đủ đẹp, đủ thời trang để người đeo cảm thấy tự hào, đeo thường xuyên.

Giám đốc chiến lược Misfit Wearables chia sẻ, tại thời điểm thành lập, thay vì đi tìm các kỹ sư ngay tại Silicon, bà và chồng quyết định chuyển hướng sang tìm nhân sự ở Việt Nam. Nói trước khán giả chủ yếu là sinh viên Đại học Quốc gia TP.HCM, bà cho biết kỹ sư Việt Nam có thể lập trình rất giỏi, nhưng để chuyển từ khoa học thành công nghệ thì rất khó. Người Việt giải toán cũng rất siêu, nhưng đưa lời giải đó vào cuộc sống mới là vấn đề. Đội ngũ Misfit khi đó đặt tại Việt Nam, nhưng phải giải bài toán biến các sản phẩm công nghệ thành sản phẩm thị trường, đặc biệt là bán ra tại Mỹ và các hệ thống bán lẻ lớn, là một thử thách không hề dễ dàng. Tuy nhiên, bà Trang cho biết đội ngũ này đã tìm được đáp án, kết quả là sản phẩm Misfit Wearables hiện đã bán ở hầu hết hệ thống bán lẻ uy tín toàn thế giới.

Tôi hy vọng ông có một cuối tuần thật thoải mái tại New York.

Tôi không muốn dông dài vì biết ngài khá bận rộn với tình hình kinh doanh không mấy suôn sẻ của công ty trong quý vừa qua. Tôi viết thư này cho ông để chia sẻ một số vấn đề trên chiếc iPhone của tôi.

Trên chiếc điện thoại của tôi, có một thư mục mà chả bao giờ tôi đụng vào có tên gọi là Ứng dụng của Apple bao gồm: La bàn, Mẹo, Danh bạ, Tìm bạn,… Tôi khá chắc sẽ có nhiều người giống tôi, cảm thấy khó chịu với những ứng dụng mặc định không cần thiết mà Apple tạo ra.

Nhưng gần đây, Folder này bắt đầu “phình to”, tôi đã nhét vào đây thêm cả những ứng dụng cần thiết như: Ảnh, Âm nhạc và Mail. Tôi phải cảm ơn các công ty như Google, Facebook, Microsoft,… đã giúp tôi sử dụng smartphone thoải mái hơn.

Tại Hội nghị cho các nhà phát triển của Facebook hay Google mới đây, họ đã giới thiệu tương lai của trí thông minh nhân tạo (hệ thống chat bot trên Facebook hay Android Auto). Những tính năng này sẽ hỗ trợ trên nhiều nền tảng, bao gồm cả trên iOS.

Có thể Apple sẽ thấy đây không phải là vấn đề của hãng hay hàng triệu người dùng iPhone trên toàn cầu. Tuy nhiên, chúng ta hãy nhìn lại những gì đang được đội ngũ phát triển của iOS tạo ra cho iPhone. Thay vì tạo ra những sản phẩm cần thiết cho người dùng thì Jony Ive cùng các nhà thiết kế lại giới thiệu tính năng mà họ 'nghĩ là người dùng cần'.

Tôi nghĩ nếu Apple không thay đổi, iPhone sẽ trở thành một sản phẩm rỗng tuếch, vô hồn. Tại sao tôi phải quan tâm đến câu chuyện kinh doanh của Apple trong khi tôi vẫn nhận được nhiều lợi ích từ các lập trình viên bên thứ ba?

Người dùng iPhone muốn một sản phẩm hoàn hảo kết hợp giữa phần cứng và phần mềm. Và tôi cho rằng, sẽ chẳng có công ty hay lập trình viên nào hiểu rõ iOS bằng đội ngũ nhân sự của ngài. Tôi kỳ vọng sẽ nhìn thấy sự cách tân tại hội nghị phát triển vào tháng Sáu tới đây.

Trợ lý ảo thông minh hơn

5 năm kể từ ngày ra mắt, Siri vẫn chỉ là sản phẩm để thiết lập nhanh báo thức hay thực hiện cuộc gọi. Có thể Apple là công ty công nghệ đầu tiên nhận thấy tiềm năng của chat bot nhưng mọi thứ giờ vẫn còn quá sơ khai. Sản phẩm của các đối thủ như Google và Facebook sẽ vượt qua Siri. Và đây chỉ còn là vấn đề thời gian.

Siri khó "có cửa" khi so sánh với các ứng dụng trợ lý ảo khác. Ảnh: WSJ.

Chiếc loa Echo kiêm trợ lý ảo của Amazon phát hành từ năm 2014 được tôi sử dụng tại phòng khách cho thấy sự vượt trội về tốc độ trả lời so với Siri cũng như khả năng kết hợp với các ứng dụng bên thứ ba.

Trợ lý ảo sắp tới của Google cũng hứa hẹn sẽ đem đến những trải nghiệm thú vị nhờ khả năng liên kết với các dịch vụ khác của hãng như Dịch vụ tìm kiếm, Dịch vụ vị trí,…

Tôi hy vọng các báo cáo tôi nhận được về khả năng hỗ trợ ứng dụng bên thứ ba cho Siri hay tích hợp nó trên dòng máy Mac là đúng sự thật. Điều này sẽ tạo ra những lợi thế cạnh tranh cho Apple nói chung hay iPhone nói riêng. Tôi đã hỏi một số nhân sự của Apple, tuy nhiên không nhận được phản hồi về nó.

Ở một khía cạnh nào đó, chẳng hạn vấn đề riêng tư của người dùng, tôi đánh giá cao cam kết của công ty. Tuy nhiên, đây cũng bộc lộ điểm yếu của iOS khi nó không sử dụng dữ liệu trong quá khứ của người dùng để đem đến trải nghiệm tốt hơn chẳng hạn như dịch vụ định vị hay lịch sử tìm kiếm. Điều Google đang làm tốt hơn Apple.

Cải thiện ứng dụng Tin nhắn

Trong ba phiên bản iOS gần nhất, Apple đã tạo ra những điều mới mẻ như chia sẻ vị trí, tin nhắn audio, chế độ không làm phiền, bàn phím từ bên thứ ba,… Nhưng hãy nhìn sang Facebook Messenger, tôi có thể chuyển tiền cho bạn mình, đặt xe Uber hay mới nhất là khả năng tương tác của các doanh nghiệp với chat bot.

Thay đổi của iOS tính theo năm trong khi các đối thủ khác thay đổi theo ngày. Ảnh: WSJ.

Không chỉ Facebook, Microsoft và Google cũng đang đặt cược khá lớn vào tính tương tác hai chiều thông qua trí thông minh nhân tạo.  Công nghệ đang thay đổi thói quen sử dụng của người dùng từng ngày trong khi sự thay đổi của iOS tính theo năm.

Kho ảnh và Âm nhạc

Việc không khai thác dữ liệu của người dùng có lẽ là nhược điểm lớn nhất của Apple. Tôi đã thay những ứng dụng mặc định này bằng các tùy chọn khác chẳng hạn Google Photo hay Spotify.

Ứng dụng của Apple bắt đầu không thể địch lại các app từ bên thứ ba. Ảnh: WSJ.

Apple Music không hề hiểu người dùng như Spotify. Nó không hiểu dòng nhạc ưa thích cửa tôi là gì, ca sĩ tôi hâm mộ là ai hay thiếu tính liên kết với các ứng dụng âm nhạc khác như Shazam, SoundCloud,…

Ứng dụng hình ảnh chịu số phận tương tự, Google Photos cũng có những tính năng tra cứu địa điểm hay khuôn mặt như app mặc định nhưng nó thông minh hơn. Ví dụ, tôi muốn tìm ảnh chụp cùng mẹ tại đám cưới, tôi chỉ cần tìm theo cum từ khóa “đám cưới” và “mẹ”, ứng dụng sẽ trả về hình ảnh gần như chính xác nhất.

Ngoài ra, thư viện của Google hoàn toàn miễn phí, còn iCloud “đòi” tôi 3 USD mỗi tháng cho 200 GB.

Trong mọi cuộc đua, kẻ đứng im sẽ là kẻ thụt lùi. Và Apple đang đứng ở vị trí như thế. Với tư cách là một người dùng các sản phẩm của công ty ngài, tôi hy vọng sẽ nhìn thấy sự thay đổi trong tương lai gần nhất".

Trong một bài đăng gần đây trên blog cá nhân, Gates viết: “Những người sống trong hoàn cảnh cực kỳ nghèo đói sẽ khá hơn nếu họ có gà”. Đó chính là đáp án. Với 2 USD/ngày, Bill Gates sẽ nuôi gà.

Theo tính toán của Gates, mỗi một con gà tại Đông Phi có giá khoảng 5 USD. Vậy nếu có 2 USD để tiêu mỗi ngày, ông có thể nuôi được 12 con gà một tháng (nếu Gates dành toàn bộ tiền để làm việc này). Nhiều tháng sau, ông sẽ có rất nhiều gà được nuôi đủ trưởng thành để bán lấy tiền. Nhờ cách đó Gates sẽ thoát ra cảnh nghèo đói.

Bill Gates mong muốn giúp đỡ các gia đình nghèo đói thực hiện việc chăn nuôi gà. Trong bài đăng trên blog, ông nhắc đến mối quan hệ hợp tác với Heifer International, một tổ chức từ thiện quyên góp các loại gia súc hỗ trợ việc xóa đói giảm nghèo trên thế giới.

Gates viết: “Tổ chức của chúng tôi đang đặt cược vào những chú gà. Mục tiêu của chúng tôi là: sẽ giúp 30% các gia đình nông thôn ở tiểu vùng Saharan châu Phi nuôi được những con gà giống tốt, tiêm vacxin đầy đủ từ con số 5% hiện tại”.

Chăn nuôi gia cầm sẽ là một phương thức đơn giản và ít tốn kém giúp các gia đình nghèo tăng thêm thu nhập bởi họ có thể bán, mua hoặc ăn thịt  hoặc sử dụng gà để trao đổi lấy dụng cụ hoặc dịch vụ”.