"Đó là sự thật", Ronaldo đáp. "Yamal đang ở trong một môi trường phù hợp, khi đội tuyển Tây Ban Nha rất mạnh và tôi nghĩ cậu ấy có rất nhiều tiềm năng. Nhưng hãy xem điều gì sẽ xảy ra hành trình tiếp theo. Tôi nghĩ Yamal sẽ đạt được nhiều thứ".

Thống kê các vụ bắt giữ vận chuyển, buôn bán trái phép tê tê tại Việt Nam từ năm 2015-2019. (Nguồn: Cơ quan thẩm quyền Quản lý CITES Việt Nam (CITES MA)

Theo thống kê, nhu cầu xuất khẩu và sử dụng động vật hoang dã (ĐVHD) làm thực phẩm, thuốc, thời trang, vật trang trí tại Việt Nam lên đến khoảng 3.700 - 4.500 tấn. Theo Cơ quan thẩm quyền Quản lý CITES Việt Nam, từ năm 2015 - 2019, các cơ quan chức năng đã tịch thu hơn 36 tấn ngà voi và hơn 37 tấn tê tê (bao gồm cá thể sống và vảy).

Thống kê các vụ bắt giữ vận chuyển trái phép ngà voi tại Việt Nam từ năm 2015-2019. (Nguồn: Cơ quan thẩm quyền Quản lý CITES Việt Nam (CITES MA)

Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (C49) đã thống kê, khoảng 4.000 - 4.500 tấn ĐVHD được buôn bán, vận chuyển bất hợp pháp với 405 trường hợp buôn bán tê tê bị bắt giữ tại Việt Nam (2010 - 2015), buôn bán trái phép ngà voi, chủ yếu là từ châu Phi, đã tăng gấp hai lần từ năm 2007.

Riêng đối với loài tê tê và voi, vấn nạn này đang diễn ra với quy mô lớn, mức độ ngày càng tinh vi. Các chuyên gia bảo tồn cảnh báo nếu nạn thảm sát ĐVHD vẫn diễn ra, các loài voi, tê tê, tê giác hoang dã toàn cầu sẽ có nguy cơ bị tuyệt chủng.

Trước bối cảnh này, Cơ quan Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chia sẻ thông điệp và lời kêu gọi mạnh mẽ đến cộng đồng để thay đổi hành vi sai lệch. Chiến dịch truyền thông thay đổi hành vi xã hội về việc giết hại, buôn bán ĐVHD sử dụng chủ đề “Ngưng tạo nghiệp”, hướng tới mục tiêu giảm triệt để các nhu cầu và giao dịch mua bán, tiêu thụ bất hợp pháp ĐVHD và các sản phẩm có nguồn gốc từ các loài hoang dã, đặc biệt là loài voi và tê tê với mục đích thể hiện địa vị, cầu may hay chữa bệnh. Chiến dịch kêu gọi cộng đồng ngừng tin vào những lời truyền miệng không xác thực, ngừng tiếp tay đe doạ sự sống của ĐVHD vì nhu cầu vị kỷ.

Thông điệp chung của chiến dịch là chung tay cùng chấm dứt nhu cầu và hành vi săn bắn, tiêu thụ trái phép ĐVHD chính là chấm dứt những đau đớn của động vật hoang dã, tổn thương tiêu cực mà hệ sinh thái tự nhiên đang chịu đựng do chính hành vi của loài người.

Nằm trong khuôn khổ dự án “Phòng, chống buôn bán trái pháp luật các loài động, thực vật hoang dã", chiến dịch lần này do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ và được thực hiện bởi Tetra Tech phối hợp với Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn.

Giám đốc Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam, bà Hà Thị Tuyết Nga chia sẻ: “Tất cả những nỗ lực để bảo tồn động vật hoang dã sẽ là vô ích nếu không có sự cam kết và hành động quyết liệt từ phía các đối tượng sử dụng. Chúng ta không thể tiếp tục làm ngơ trước việc tàn phá, rút cạn kiệt nguồn tài nguyên tự nhiên. Mỗi người cần có hành động cu thể góp phần chung tay ngăn chặn hành vi tiêu thụ và buôn bán trái phép ĐVHD”.

Doãn Phong

Nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu quỹ đạo của mặt trăng này như Fuente Marcos (Đại học Complutense Madrid), ông phát hiện tiểu hành tinh nhỏ này có thể đến từ một mảnh vỡ của Mặt Trăng.

Nó có thể bị tách ra trong một vụ va chạm cổ xưa, nguồn gốc này khiến 2024 PT5 trở thành thành viên tạm thời của nhóm tiểu hành tinh Arjuna, có quỹ đạo gần với quỹ đạo Trái Đất - giúp chúng phù hợp để được giữ lại bởi lực hấp dẫn.

Theo Fuente Marcos, những tiểu hành tinh này tiếp cận với tốc độ thấp và cách Trái Đất chưa đến 4,5 triệu km, đôi khi có thể bị giữ lại trong quỹ đạo tạm thời. Tuy nhiên, điều này xảy ra rất hiếm và chỉ tồn tại trong thời gian ngắn.

Chuyến thăm Trái Đất tiếp theo của 2024 PT5 dự kiến vào ngày 9/1/2025. Sau đó, tiểu hành tinh sẽ vượt qua Trái Đất 1,8 triệu km - quá xa và tốc độ quá cao để nó có thể quay trở lại trong tương lai gần.

Lần trở lại tiếp theo của nó dự kiến vào năm 2055 và 2084.

Việc chụp được các mặt trăng nhỏ như 2024 PT5 vẫn còn rất hiếm. Trong một thế kỷ, chỉ có hai lần chúng ta quan sát được mặt trăng nhỏ của Trái Đất.

Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ sẽ tạo ra những cơ hội ngày càng tăng để giám sát các vật thể gần Trái Đất.

Nhà khoa học Fuente Marcos vẫn mong đợi những điều bất ngờ mới. Đối với ông, những tiểu hành tinh nhỏ này là "những kẻ di chuyển lén lút" và thường xuyên, nó làm phong phú thêm sự hiểu biết của chúng ta về môi trường hấp dẫn của Trái Đất.

Tiểu hành tinh Arjuna là gì?

Tiểu hành tinh Arjuna là một loại thiên thể nhỏ đặc biệt có quỹ đạo rất giống với Trái Đất. Chúng di chuyển quanh Mặt Trời với khoảng cách trung bình là 150 triệu kilomet.

Những tiểu hành tinh này có quỹ đạo gần giống hình tròn và vận tốc thấp so với Trái Đất, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho lực hấp dẫn tạm thời của chúng dưới dạng các mặt trăng nhỏ.

Nguồn gốc của các tiểu hành tinh kiểu này vẫn còn bí ẩn, một số có thể đến từ những vụ va chạm cổ xưa giữa các thiên thể hoặc từ những mảnh vỡ bị đẩy ra từ các hành tinh hoặc mặt trăng khác.

Các tiểu hành tinh Arjuna là đối tượng nghiên cứu chính để hiểu rõ hơn về tương tác hấp dẫn và các mối đe dọa tiềm tàng từ các vật thể gần Trái Đất.