Hậu Covid-19, nhiều chủ cơ sở kinh doanh nhà hàng, quán ăn như chị Thủy quyết định “lên app" nhằm nhanh chóng thích ứng với trạng thái bình thường mới và hưởng lợi từ các nền tảng số. Điều họ không ngờ đến là các dịch vụ giao nhận thức ăn đặt ra không ít tiêu chuẩn, trở thành động lực để họ nâng cao chất lượng phục vụ.

Động lực nâng cao chất lượng là giá trị tăng thêm từ việc lên app mà ít hàng quán nào nghĩ đến.

“Từ khi tham gia GrabFood, bên họ đưa ra chương trình Quán ngon 3 chuẩn và nêu rõ các tiêu chí để tham gia chương trình. Nhìn lại quán mình có cái được cái chưa nhưng mình căn theo các tiêu chí đó để phấn đấu thêm” – Chị Thu Thuỷ chia sẻ.

Cụ thể, đây là chương trình Grab đề ra từ giữa năm 2020. Nhà hàng đáp ứng đủ các tiêu chí như cung cấp giấy phép vệ sinh ATTP, khu chế biến, giao đồ ăn sạch sẽ, đảm bảo, khẩu trang xịt khuẩn đầy đủ, số sao khách hàng đánh giá trung bình trên 4.3, tỉ lệ hủy đơn dưới 1%… sẽ được Grab công nhận là Quán ngon 3 chuẩn - chuẩn ngon, sạch và nhanh. Với các nhà hàng này, Grab hỗ trợ nhiều lợi ích về truyền thông và khuyến mại để quán tăng khách hàng và cải thiện doanh thu.

“Hiện nay đến 70% hoạt động của quán tôi là phục vụ giao món tận nơi. Thời gian đầu, tỉ lệ hủy đơn phải tới gần 5%, nhất là mùa khuyến mãi đơn tăng đột ngột thì tỉ lệ đơn tôi phải hủy càng cao. Sau này tôi cố gắng tăng tốc độ chế biến, phân công nhân viên hiệu quả hơn để đưa tỉ lệ này về đúng tiêu chuẩn tham gia chương trình của GrabFood", anh Phúc, chủ quán cơm tấm tại Gò Vấp cho biết.

Với những hàng quán đã hoạt động trong guồng quay lặp lại của việc kinh doanh truyền thống thì động lực để cải tiến chất lượng là rất thấp, thậm chí việc làm thế nào để cải thiện cũng là một bài toán phải “lần mò”. Lúc này, những chương trình vạch rõ tiêu chí, đưa ra chỉ dẫn rõ ràng, lượng hoá thành những con số cụ thể…như GrabFood đã làm là nhân tố hữu hiệu giúp các quán thay đổi cục diện.

Đâu cần "mặt tiền" khi đã có "mặt app"

Theo thống kê của công ty Dcorp R-Keeper Việt Nam, cả nước có khoảng 540.000 cửa hàng ăn uống nhưng đến 430.000 là các cơ sở kinh doanh nhỏ. Dù chiếm tỷ lệ áp đảo nhưng các cửa hàng, quán ăn nhỏ lẻ lại chưa có đủ cơ hội và tiềm năng để phát triển do những hạn chế về vốn, mặt bằng, công nghệ, khả năng quảng bá…

Việc “lên app” không chỉ dừng lại ở sự lựa chọn mà thật sự đã trở thành giải pháp kinh doanh tất yếu trong thời đại công nghệ. Không yêu cầu phải bỏ ra quá nhiều chi phí và thời gian, ngược lại các hàng quán còn “bội thu” hàng loạt lợi ích.

Điều dễ thấy là các quán với mặt bằng eo hẹp, vỏn vẹn vài mét vuông, thậm chí không cần vị trí đắc địa vẫn có thể kinh doanh “ào ào” nhờ bắt tay với các dịch vụ giao nhận thức ăn. “Trước tôi có tính mở thêm một chi nhánh bán bún buổi sáng nữa nhưng ngẫm lại, thấy khá tốn kém, nhất là vụ mặt bằng. Tôi mới duy trì địa điểm cũ cộng bán thêm trên GrabFood vậy mà chắc ăn. Mùa dịch ai đóng cửa sao chứ quán tôi vẫn ổn” – Anh Nguyễn Hùng - Chủ quán bún thịt nướng, quận Tân Phú (TP.HCM) cho biết.

Nhờ hợp tác với các ứng dụng mà nhiều hàng quán vượt qua được khó khăn mùa Covid-19

Không chỉ hàng quán nhỏ lẻ mà các nhà hàng, quán ăn lớn cũng chọn hợp tác với các nền tảng giao nhận thức ăn để mở rộng lượng khách hàng tiềm năng từ nhiều khu vực khác nhau. Với những siêu ứng dụng như Grab thì tệp khách hàng khổng lồ là việc không cần bàn cãi. Ngoài ra, lợi ích hấp dẫn không kém chính là những hỗ trợ về quảng cáo, marketing ngay trên nền tảng của những siêu ứng dụng này. Với sự hỗ trợ của các nền tảng, dù không sở hữu nguồn lực tài chính lớn hay khả năng tiếp thị chuyên sâu, các quán ăn nhỏ lẻ vẫn có thể cạnh tranh với các mô hình kinh doanh khác.

Trước đây, trong lĩnh vực giao đồ ăn, ứng dụng nào có tốc độ giao hàng nhanh hơn sẽ chiếm ưu thế. Hiện tại, sau thời gian phát triển, tốc độ vẫn là yếu tố được các ứng dụng tiếp tục đẩy mạnh thông qua việc phát triển mạng lưới đối tác tài xế rộng khắp. Tuy nhiên, không dừng lại ở đó, dưới tác động của dịch Covid-19, người tiêu dùng đã bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến sức khoẻ và đặt ra những yêu cầu khắt khe hơn về vấn đề vệ sinh thực phẩm. Từ đó, hàng quán cũng có thêm động lực nâng cấp tiêu chuẩn dịch vụ, nhằm đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng và không bị bỏ lại phía sau trong bối cảnh nhà nhà, quán quán cùng “lên app” như một xu thế kinh doanh tất yếu trong tương lai.

PV

“Lên app”, lên cả chất lượng

Chưa tới 12h trưa, hàng cơm gà của chị Thu Thuỷ (Quận Bình Thạnh) đã tấp nập màu áo xanh đỏ, người tới gọi món, người giao mang về. Chị Thủy chặt gà liền tay, xếp từng miếng vàng ươm vào hộp, anh Phúc chồng chị đảm nhận phần đóng gói, cũng không quên xịt khuẩn, sát trùng đầy đủ. Trong gian bếp ngăn nắp, mọi thứ đều được chuyên môn hoá rõ ràng.

Chị Thuỷ cho hay, “Ban đầu, thấy người này người kia rủ nhau “lên app" thì mình cũng lên thôi. Đâu nghĩ nhiều đến việc giữ gìn khu vực chế biến ra sao cho đảm bảo hay làm thế nào để giảm tỉ lệ hủy đơn. Những chuyện như thu hút thêm khách hàng mới càng chẳng nghĩ tới”.

Hậu Covid-19, nhiều chủ cơ sở kinh doanh nhà hàng, quán ăn như chị Thủy quyết định “lên app" nhằm nhanh chóng thích ứng với trạng thái bình thường mới và hưởng lợi từ các nền tảng số. Điều họ không ngờ đến là các dịch vụ giao nhận thức ăn đặt ra không ít tiêu chuẩn, trở thành động lực để họ nâng cao chất lượng phục vụ.

Động lực nâng cao chất lượng là giá trị tăng thêm từ việc lên app mà ít hàng quán nào nghĩ đến.

“Từ khi tham gia GrabFood, bên họ đưa ra chương trình Quán ngon 3 chuẩn và nêu rõ các tiêu chí để tham gia chương trình. Nhìn lại quán mình có cái được cái chưa nhưng mình căn theo các tiêu chí đó để phấn đấu thêm” – Chị Thu Thuỷ chia sẻ.

Cụ thể, đây là chương trình Grab đề ra từ giữa năm 2020. Nhà hàng đáp ứng đủ các tiêu chí như cung cấp giấy phép vệ sinh ATTP, khu chế biến, giao đồ ăn sạch sẽ, đảm bảo, khẩu trang xịt khuẩn đầy đủ, số sao khách hàng đánh giá trung bình trên 4.3, tỉ lệ hủy đơn dưới 1%… sẽ được Grab công nhận là Quán ngon 3 chuẩn - chuẩn ngon, sạch và nhanh. Với các nhà hàng này, Grab hỗ trợ nhiều lợi ích về truyền thông và khuyến mại để quán tăng khách hàng và cải thiện doanh thu.

“Hiện nay đến 70% hoạt động của quán tôi là phục vụ giao món tận nơi. Thời gian đầu, tỉ lệ hủy đơn phải tới gần 5%, nhất là mùa khuyến mãi đơn tăng đột ngột thì tỉ lệ đơn tôi phải hủy càng cao. Sau này tôi cố gắng tăng tốc độ chế biến, phân công nhân viên hiệu quả hơn để đưa tỉ lệ này về đúng tiêu chuẩn tham gia chương trình của GrabFood", anh Phúc, chủ quán cơm tấm tại Gò Vấp cho biết.

Với những hàng quán đã hoạt động trong guồng quay lặp lại của việc kinh doanh truyền thống thì động lực để cải tiến chất lượng là rất thấp, thậm chí việc làm thế nào để cải thiện cũng là một bài toán phải “lần mò”. Lúc này, những chương trình vạch rõ tiêu chí, đưa ra chỉ dẫn rõ ràng, lượng hoá thành những con số cụ thể…như GrabFood đã làm là nhân tố hữu hiệu giúp các quán thay đổi cục diện.

Đâu cần "mặt tiền" khi đã có "mặt app"

Theo thống kê của công ty Dcorp R-Keeper Việt Nam, cả nước có khoảng 540.000 cửa hàng ăn uống nhưng đến 430.000 là các cơ sở kinh doanh nhỏ. Dù chiếm tỷ lệ áp đảo nhưng các cửa hàng, quán ăn nhỏ lẻ lại chưa có đủ cơ hội và tiềm năng để phát triển do những hạn chế về vốn, mặt bằng, công nghệ, khả năng quảng bá…

Việc “lên app” không chỉ dừng lại ở sự lựa chọn mà thật sự đã trở thành giải pháp kinh doanh tất yếu trong thời đại công nghệ. Không yêu cầu phải bỏ ra quá nhiều chi phí và thời gian, ngược lại các hàng quán còn “bội thu” hàng loạt lợi ích.

Điều dễ thấy là các quán với mặt bằng eo hẹp, vỏn vẹn vài mét vuông, thậm chí không cần vị trí đắc địa vẫn có thể kinh doanh “ào ào” nhờ bắt tay với các dịch vụ giao nhận thức ăn. “Trước tôi có tính mở thêm một chi nhánh bán bún buổi sáng nữa nhưng ngẫm lại, thấy khá tốn kém, nhất là vụ mặt bằng. Tôi mới duy trì địa điểm cũ cộng bán thêm trên GrabFood vậy mà chắc ăn. Mùa dịch ai đóng cửa sao chứ quán tôi vẫn ổn” – Anh Nguyễn Hùng - Chủ quán bún thịt nướng, quận Tân Phú (TP.HCM) cho biết.

Nhờ hợp tác với các ứng dụng mà nhiều hàng quán vượt qua được khó khăn mùa Covid-19

Không chỉ hàng quán nhỏ lẻ mà các nhà hàng, quán ăn lớn cũng chọn hợp tác với các nền tảng giao nhận thức ăn để mở rộng lượng khách hàng tiềm năng từ nhiều khu vực khác nhau. Với những siêu ứng dụng như Grab thì tệp khách hàng khổng lồ là việc không cần bàn cãi. Ngoài ra, lợi ích hấp dẫn không kém chính là những hỗ trợ về quảng cáo, marketing ngay trên nền tảng của những siêu ứng dụng này. Với sự hỗ trợ của các nền tảng, dù không sở hữu nguồn lực tài chính lớn hay khả năng tiếp thị chuyên sâu, các quán ăn nhỏ lẻ vẫn có thể cạnh tranh với các mô hình kinh doanh khác.

Trước đây, trong lĩnh vực giao đồ ăn, ứng dụng nào có tốc độ giao hàng nhanh hơn sẽ chiếm ưu thế. Hiện tại, sau thời gian phát triển, tốc độ vẫn là yếu tố được các ứng dụng tiếp tục đẩy mạnh thông qua việc phát triển mạng lưới đối tác tài xế rộng khắp. Tuy nhiên, không dừng lại ở đó, dưới tác động của dịch Covid-19, người tiêu dùng đã bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến sức khoẻ và đặt ra những yêu cầu khắt khe hơn về vấn đề vệ sinh thực phẩm. Từ đó, hàng quán cũng có thêm động lực nâng cấp tiêu chuẩn dịch vụ, nhằm đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng và không bị bỏ lại phía sau trong bối cảnh nhà nhà, quán quán cùng “lên app” như một xu thế kinh doanh tất yếu trong tương lai.

PV

Ảnh chỉ có tính minh họa. Nguồn: NBC

Ngày 21/11, các trang mạng xã hội Twitter và Facebook cho biết sẽ giao quyền kiểm soát tài khoản @POTUS của Tổng thống Mỹ cho chính quyền của ông Joe Biden khi ông tuyên thệ nhậm chức ngày 20/1 tới, dù Tổng thống Trump đến nay chưa thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua.

Twitter ra thông báo nêu rõ: "Twitter đang tích cực chuẩn bị hỗ trợ việc chuyển giao các tài khoản của Nhà Trắng trên Twitter vào ngày 20/1/2021. Như chúng tôi đã làm trong cuộc chuyển giao năm 2017, tiến trình này đang được tiến hành trong sự tham vấn chặt chẽ với Cơ quan Lưu trữ quốc gia."

Trong khi đó, thông báo của Facebook cho biết: "Năm 2017, chúng tôi đã phối hợp với chính quyền Tổng thống Barack Obama và chính quyền kế nhiệm của Tổng thống Donald Trump để đảm bảo việc chuyển giao các tài khoản Facebook và Instagram diễn ra suôn sẻ vào ngày 20/1. Chúng tôi hy vọng lần này cũng như vậy."

Theo quy trình chuyển giao, tất cả các nội dung hiện có trên tài khoản @POTUS của Tổng thống và @FLOTUS của Đệ nhất phu nhân, cũng như tài khoản @VP của Phó Tổng thống và các tài khoản chính thức khác sẽ được chuyển vào chế độ lưu trữ.

Các tài khoản này sẽ được cài đặt lại không có nội dung đăng tải nào và chuyển giao cho chủ nhân mới của Nhà Trắng vào ngày 20/1.

Trong 4 năm tại nhiệm vừa qua, ông Trump thường sử dụng Twitter để quảng bá hình ảnh chính trị của ông cũng như các quyền hạn của tổng thống, tuy nhiên ông chủ yếu sử dụng tài khoản cá nhân @realDonaldTrump vốn có tới 88 triệu người theo dõi, nhiều gần gấp 3 lần con số 32 triệu người theo dõi trên tài khoản chính thức @POTUS thường chỉ đăng lại những nội dung trên tài khoản cá nhân của ông.

Về phần mình, ông Biden đăng chưa đến 7.000 nội dung trên tài khoản Twitter có 19 triệu người theo dõi của ông, so với 58.000 nội dung được ông Trump đăng tải.

Hãng truyền thống chính trị Politico đưa tin Twitter sẽ gặp các quan chức phụ trách chuyển giao chính quyền của phía ông Biden trong những tháng tới để thảo luận việc chính quyền mới sẽ sử dụng Twitter như thế nào.

Theo Vietnam+

Vì sao Facebook vẫn để nạn livestream phản cảm hoành hành?

Nhiều hình thức livestream biến tướng ở Việt Nam nhưng Facebook vẫn không thể dẹp bỏ hoàn toàn.

Ảnh chỉ có tính minh họa. Nguồn: NBC

Ngày 21/11, các trang mạng xã hội Twitter và Facebook cho biết sẽ giao quyền kiểm soát tài khoản @POTUS của Tổng thống Mỹ cho chính quyền của ông Joe Biden khi ông tuyên thệ nhậm chức ngày 20/1 tới, dù Tổng thống Trump đến nay chưa thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua.

Twitter ra thông báo nêu rõ: "Twitter đang tích cực chuẩn bị hỗ trợ việc chuyển giao các tài khoản của Nhà Trắng trên Twitter vào ngày 20/1/2021. Như chúng tôi đã làm trong cuộc chuyển giao năm 2017, tiến trình này đang được tiến hành trong sự tham vấn chặt chẽ với Cơ quan Lưu trữ quốc gia."

Trong khi đó, thông báo của Facebook cho biết: "Năm 2017, chúng tôi đã phối hợp với chính quyền Tổng thống Barack Obama và chính quyền kế nhiệm của Tổng thống Donald Trump để đảm bảo việc chuyển giao các tài khoản Facebook và Instagram diễn ra suôn sẻ vào ngày 20/1. Chúng tôi hy vọng lần này cũng như vậy."

Theo quy trình chuyển giao, tất cả các nội dung hiện có trên tài khoản @POTUS của Tổng thống và @FLOTUS của Đệ nhất phu nhân, cũng như tài khoản @VP của Phó Tổng thống và các tài khoản chính thức khác sẽ được chuyển vào chế độ lưu trữ.

Các tài khoản này sẽ được cài đặt lại không có nội dung đăng tải nào và chuyển giao cho chủ nhân mới của Nhà Trắng vào ngày 20/1.

Trong 4 năm tại nhiệm vừa qua, ông Trump thường sử dụng Twitter để quảng bá hình ảnh chính trị của ông cũng như các quyền hạn của tổng thống, tuy nhiên ông chủ yếu sử dụng tài khoản cá nhân @realDonaldTrump vốn có tới 88 triệu người theo dõi, nhiều gần gấp 3 lần con số 32 triệu người theo dõi trên tài khoản chính thức @POTUS thường chỉ đăng lại những nội dung trên tài khoản cá nhân của ông.

Về phần mình, ông Biden đăng chưa đến 7.000 nội dung trên tài khoản Twitter có 19 triệu người theo dõi của ông, so với 58.000 nội dung được ông Trump đăng tải.

Hãng truyền thống chính trị Politico đưa tin Twitter sẽ gặp các quan chức phụ trách chuyển giao chính quyền của phía ông Biden trong những tháng tới để thảo luận việc chính quyền mới sẽ sử dụng Twitter như thế nào.

Theo Vietnam+

Vì sao Facebook vẫn để nạn livestream phản cảm hoành hành?

Nhiều hình thức livestream biến tướng ở Việt Nam nhưng Facebook vẫn không thể dẹp bỏ hoàn toàn.

Khả năng tái tạo không thường thấy trong thế giới động vật, nhưng một cơ chế sinh học thực sự đã giúp cho sứa làm được điều đó. Cơ chế này lần đầu tiên được các nhà sinh học Nhật Bản tìm thấy và trình bày trong một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Peer J.

Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ Đại học Tohoku ở Nhật Bản. Trong đó, họ đã tìm hiểu những cơ chế sinh học đằng sau khả năng phân chia tế bào và tái sinh mô của một loài sứa có tên là Cladonema pacificum.

"Kiến thức sinh học hiện tại của chúng ta còn khá hạn chế, vì hầu hết các nghiên cứu từng được thực hiện chỉ tập trung vào sử dụng các động vật mô hình như chuột, ruồi, giun và cá", Yuichiro Nakajima, một tác giả của nghiên cứu đến từ Viện nghiên cứu Khoa học liên ngành tại Tohoku, cho biết.

"Nhưng bởi có hàng triệu loài sinh vật tồn tại trên Trái Đất, điều quan trọng chúng ta cần làm là phải nghiên cứu nhiều loài động vật khác nhau, để mở rộng tri thức của chúng ta hơn nữa".

"Sứa là một trong những động vật như vậy với các đặc điểm sinh học thú vị", Nakajima cho biết thêm. "Ví dụ, chúng có các tế bào hình kim gọi là cnidocytes, được dùng để bắt mồi". Những con sứa Cladonema pacificum mà nhóm nghiên cứu tìm hiểu còn có một đặc điểm đặc trưng là những xúc tu tỏa ra khỏi cơ thể và phân chia như nhánh cây.

Trong nghiên cứu của họ, các nhà khoa học đã khảo sát qua các giai đoạn phát triển khác nhau trong vòng đời của sứa, để tìm hiểu các tế bào sinh sôi nảy nở như thế nào. Cladonema pacificum là một đối tượng phù hợp, bởi nó rất dễ nuôi trong môi trường thí nghiệm và hơn nữa còn có tỷ lệ sinh sản cao.

Sử dụng kỹ thuật chụp ảnh hiển vi huỳnh quanh, các nhà khoa học đã kiểm tra sự phân bố của các tế bào tăng sinh đặc biệt. Đó là những tế bào đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phân chia tế bào, ảnh hưởng đến kích thước cơ thể, hình dạng và khả năng tái tạo của sứa.

Quan sát trọn vẹn vòng đời của sứa Cladonema pacificum, các nhà khoa học nhận thấy các tế bào tăng sinh phân phối trên cơ thể chúng theo các mô hình rất khác nhau trong một giai đoạn gọi là "medusa".

Medusa là giai đoạn phát triển của sứa mà bạn dễ bắt gặp nhất. Đó chính là lúc những con sứa bơi xung quanh với những xúc tu rủ xuống từ thân chính của chúng. Trong giai đoạn này, những con sứa đực và cái sẽ cùng nhau sinh sản.

Từ ảnh chụp những con Cladonema pacificum trong giai đoạn medusa, các nhà khoa học nhận thấy các tế bào tăng sinh của chúng được trải đều ở phần chính cơ thể, chính là phần hình chiếc ô của sứa. Ngược lại, tế bào tăng sinh ở xúc tu thường co cụm lại ở những khu vực rải rác tách biệt nhau.

Khi các nhà khoa học ngăn chặn sự tăng sinh tế bào xảy ra bằng một hóa chất đặc biệt, họ thấy sự tăng trưởng của sứa bị ức chế. Những con sứa co lại, xuất hiện những khiếm khuyết trong cách phân nhánh xúc tu, cũng như các vấn đề với quá trình tái sinh.

Những kết quả này chỉ ra tế bào tăng sinh chính là chìa khóa để xác định kích thước cơ thể, hình dạng xúc tu và khả năng tái sinh của loài sứa trong giai đoạn sinh dục của chúng.

"Chúng tôi hiện đang cố gắng tìm hiểu các cơ chế phân tử đằng sau sự phát triển và tái sinh của sứa Cladonema", đồng tác giả nghiên cứu Sosuke Fujita cho biết. "Dựa trên nghiên cứu này, [chúng tôi phát hiện] kiểm soát tăng sinh tế bào chính là chiếc chìa khóa để giải mã sự tăng trưởng và tái sinh của sứa".

Trên thực tế, sứa là loài thuộc một nhóm động vật độc nhất trên thế giới - không có cơ thể đối xứng hai bên và còn giữ lại được khả năng tái sinh các bộ phận của cơ thể - đặc điểm mà hầu hết các động vật phức tạp, bao gồm cả con người, đã bị mất trong quá trình tiến hóa.

Nghiên cứu về sự tái sinh của sứa không chỉ làm giàu kho kiến thức của nhân loại về chính loài động vật này, mà còn có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá trình tiến hóa sinh học của các loài động vật đối xứng hai bên khác, bao gồm cả con người.

Theo GenK

Những con sứa đầu tiên đã xuất hiện trong lòng đại dương từ 600 triệu năm về trước. Kể từ đó, loài nhuyễn thể này đã liên tục tồn tại và tiến hóa cực kỳ thành công. Một phần bí quyết của sứa? Chúng có một thứ mà các nhà khoa học gọi là "siêu năng lực" – tái tạo lại các bộ phận cơ thể từng bị mất.

Khả năng tái tạo không thường thấy trong thế giới động vật, nhưng một cơ chế sinh học thực sự đã giúp cho sứa làm được điều đó. Cơ chế này lần đầu tiên được các nhà sinh học Nhật Bản tìm thấy và trình bày trong một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Peer J.

Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ Đại học Tohoku ở Nhật Bản. Trong đó, họ đã tìm hiểu những cơ chế sinh học đằng sau khả năng phân chia tế bào và tái sinh mô của một loài sứa có tên là Cladonema pacificum.

"Kiến thức sinh học hiện tại của chúng ta còn khá hạn chế, vì hầu hết các nghiên cứu từng được thực hiện chỉ tập trung vào sử dụng các động vật mô hình như chuột, ruồi, giun và cá", Yuichiro Nakajima, một tác giả của nghiên cứu đến từ Viện nghiên cứu Khoa học liên ngành tại Tohoku, cho biết.

"Nhưng bởi có hàng triệu loài sinh vật tồn tại trên Trái Đất, điều quan trọng chúng ta cần làm là phải nghiên cứu nhiều loài động vật khác nhau, để mở rộng tri thức của chúng ta hơn nữa".

"Sứa là một trong những động vật như vậy với các đặc điểm sinh học thú vị", Nakajima cho biết thêm. "Ví dụ, chúng có các tế bào hình kim gọi là cnidocytes, được dùng để bắt mồi". Những con sứa Cladonema pacificum mà nhóm nghiên cứu tìm hiểu còn có một đặc điểm đặc trưng là những xúc tu tỏa ra khỏi cơ thể và phân chia như nhánh cây.

Trong nghiên cứu của họ, các nhà khoa học đã khảo sát qua các giai đoạn phát triển khác nhau trong vòng đời của sứa, để tìm hiểu các tế bào sinh sôi nảy nở như thế nào. Cladonema pacificum là một đối tượng phù hợp, bởi nó rất dễ nuôi trong môi trường thí nghiệm và hơn nữa còn có tỷ lệ sinh sản cao.

Sử dụng kỹ thuật chụp ảnh hiển vi huỳnh quanh, các nhà khoa học đã kiểm tra sự phân bố của các tế bào tăng sinh đặc biệt. Đó là những tế bào đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phân chia tế bào, ảnh hưởng đến kích thước cơ thể, hình dạng và khả năng tái tạo của sứa.

Quan sát trọn vẹn vòng đời của sứa Cladonema pacificum, các nhà khoa học nhận thấy các tế bào tăng sinh phân phối trên cơ thể chúng theo các mô hình rất khác nhau trong một giai đoạn gọi là "medusa".

Medusa là giai đoạn phát triển của sứa mà bạn dễ bắt gặp nhất. Đó chính là lúc những con sứa bơi xung quanh với những xúc tu rủ xuống từ thân chính của chúng. Trong giai đoạn này, những con sứa đực và cái sẽ cùng nhau sinh sản.

Từ ảnh chụp những con Cladonema pacificum trong giai đoạn medusa, các nhà khoa học nhận thấy các tế bào tăng sinh của chúng được trải đều ở phần chính cơ thể, chính là phần hình chiếc ô của sứa. Ngược lại, tế bào tăng sinh ở xúc tu thường co cụm lại ở những khu vực rải rác tách biệt nhau.

Khi các nhà khoa học ngăn chặn sự tăng sinh tế bào xảy ra bằng một hóa chất đặc biệt, họ thấy sự tăng trưởng của sứa bị ức chế. Những con sứa co lại, xuất hiện những khiếm khuyết trong cách phân nhánh xúc tu, cũng như các vấn đề với quá trình tái sinh.

Những kết quả này chỉ ra tế bào tăng sinh chính là chìa khóa để xác định kích thước cơ thể, hình dạng xúc tu và khả năng tái sinh của loài sứa trong giai đoạn sinh dục của chúng.

"Chúng tôi hiện đang cố gắng tìm hiểu các cơ chế phân tử đằng sau sự phát triển và tái sinh của sứa Cladonema", đồng tác giả nghiên cứu Sosuke Fujita cho biết. "Dựa trên nghiên cứu này, [chúng tôi phát hiện] kiểm soát tăng sinh tế bào chính là chiếc chìa khóa để giải mã sự tăng trưởng và tái sinh của sứa".

Trên thực tế, sứa là loài thuộc một nhóm động vật độc nhất trên thế giới - không có cơ thể đối xứng hai bên và còn giữ lại được khả năng tái sinh các bộ phận của cơ thể - đặc điểm mà hầu hết các động vật phức tạp, bao gồm cả con người, đã bị mất trong quá trình tiến hóa.

Nghiên cứu về sự tái sinh của sứa không chỉ làm giàu kho kiến thức của nhân loại về chính loài động vật này, mà còn có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá trình tiến hóa sinh học của các loài động vật đối xứng hai bên khác, bao gồm cả con người.

Theo GenK